İran-Irak ilişkilerinde Haşd-i Şa'bi örgütünün etkileri
The effects of the popular mobilisation units (al-Hashd al-Sha'bi) on Iran-Iraq relations
- Tez No: 812176
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞÇE KAFDAĞLI KORU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: İran, Irak, Neoklasik Realizm, Devlet-dışı Silahlı Aktörler, Haşdi Şa'bi, Iran, Iraq, Neoclassical Realism, Non-State Armed Actors, al-Hashd al-Sha'bi
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Aydın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler ve Terörizm Araştırmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Bu çalışma Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) işgali sonrasındaki süreçte Şiilik 'in doğduğu ve İran dışında en çok mensubunun bulunduğu Irak'ta devlet-dışı silahlı aktör olarak Haşdi Şa'bi örgütünün İran-Irak ilişkilerindeki konumunu ve etkisini incelemektedir. Çalışmanın teorik altyapısı, devletlerin dış politika davranışları olan Neoklasik Realizme dayanmaktadır. Modern İran ve Ortadoğu tarihini, Soğuk Savaş dönemi uluslararası sistemi etkileyen en önemli gelişmelerden biri olan Şii din adamlarının önderliğinde yapılan 1979 İran İslam Devrimi bölgesel pek çok dengeyi değiştirmiştir. Bu süreçte incelemeye değer olan konulardan biri de İran'ın, sınırları dışında yaşayan Şii aktörlere yönelimi ve desteği üzerinden kurguladığı bölgesel hegemon güç olma amacını barındıran stratejidir. Bu bağlamda Şiilerin İran dışında en çok yaşadığı ülkelerden olan Irak'ın İran ile ilişkisi önemlidir. 11 Eylül 2001 tarihinde gerçekleşen saldırılar, devlet-dışı aktör ve devlet-dışı silahlı aktörlerin uluslararası sisteme etkisi açısından dönüm noktasıdır. Haşdi Şa'bi özelinde devlet-dışı/devlet-dışı silahlı aktörlerin İran-Irak ilişkilerine olan etkisi nedir sorusu çerçevesinde yapılan çalışmada, Haşdi Şa'bi'nin İran-Irak İlişkilerine etkisi incelenmiştir. 11 Eylül olayına bağlı olarak gerçekleşen Irak işgali hem Irak'ın hem de İran'ın ilişkilerini yeniden düzenlemiştir. İran'ın görece güç kazandığı dönemde, zamanla devlet dışı aktör olan ancak zamanla devlet kurumuna dönüşen Haşdi Şa'bi'nin katkısının görülmektedir. Bu sayede, İran'ın dış politikada Irak ile başlattığı bu hamle neticesinde bölgesel bağlamda güçlü bir aktöre dönüştüğü sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study examines the position and impact of the Hashd al-Sha'bi (Popular Mobilization Forces) organization, which gives official recognition to state-outside armed actors affiliated with the Shiite sect, on the Iran-Iraq relations in Iraq, where the majority of Shiites live outside of Iran, amidst the chaos and violence that followed the US invasion. The study is based on the theoretical framework of Neoclassical Realism, which analyzes the decision-makers and mechanisms that influence decision-making within a country and the foreign policy behavior of states. The 1979 Iranian Islamic Revolution, led by Shiite religious leaders, was one of the most important developments that affected the international system during the Cold War and brought about many changes, including changes in foreign policy behavior. Of particular significance is Iran's regional hegemonic strategy, which is built around its orientation and support for Shiite actors outside its borders. In this context, the relationship between Iran and Iraq, where the largest number of Shiites live outside of Iran, is important. On the other hand, the attacks on September 11, 2001, marked a turning point in the influence of non-state actors and non-state armed actors on the international system. In the context of the question of the influence of non-state/non-state armed actors on Iran-Iraq relations, the impact of the Hashd al-Sha'bi organization on Iran-Iraq relations is examined. The invasion of Iraq following the 9/11 attacks led to a reorganization of both Iraq and Iran's relationships. It was found that the Hashd al-Sha'bi organization, which gradually became a state institution but never abandoned its non-state actor tendencies, played a role in Iran's transition to a dominant position in the new era. As a result of Iran's move in foreign policy towards Iraq, it is concluded that it has become a strong actor in the regional context.
Benzer Tezler
- Mezhep unsurlarının son dönem Irak tarihindeki etkisi: Haşdi Şabi örneği
The impact of sectarian elements on recent Iraqi history: The example of Hashd al-Shaabi
RAMAZAN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinŞırnak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEVZİ RENÇBER
- Türkiye-Irak ilişkilerinde Kuzey Irak Kürtleri (1945-1991)
Northern Iraq Kurds in Turkey-Irak relations (1945-1991)
MELİKE EKİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerKarabük ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERSİN MÜEZZİNOĞLU
- Türkiye'nin Arap Baharından önce ve sonra orta doğu ülkeleri ile ilişkileri: Türkiye'nin Suriye ve Irak ilişkilerinde İran rekabetinin etkisi
Turkey's relations with Middle Eastern countries before and after the Arab Spring: The impact of Iranian competition on Turkey's Syria and Iraq relations
JEYHUN NOVRUZOV
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İMRAN DEMİR
- Orta Doğu'da devlet ve sınır: Irak-Kuveyt ilişkilerinde sınır sorunları
State and border in the Middle East: Border issues in Iraq and Kuwait relations
SONER DOĞAN
Doktora
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN MEHMETCİK
- Irak'ın İran politikasında Lockeçu ve Kantçı kültürün yansımaları rekabet, çatışma ve dostluk (1958-2020)
Reflections of Lockean and Kantian culture in Iraq's policy towards Iran: Rivalry, conflict and friendship (1958-2020)
RECEP TAYYİP GÜRLER
Doktora
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerSakarya ÜniversitesiOrtadoğu Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL İNAT