Sevr, Lozan ve Montrö'de Boğazlar meselesi (Karşılaştırmalı bir inceleme)
The Straits issue in Sèvres, Lausanne and Montreux (A comparative study)
- Tez No: 813334
- Danışmanlar: PROF. DR. ASAF ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Boğazlar, 1841 Londra Sözleşmesi, Sevr Antlaşması, Lozan Barış Antlaşması, Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Straits, 1841 London Convention, Treaty of Sèvres, Lausanne Peace Treaty, Montreux Straits Convention
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Boğazlardan gidiş-geliş veya transit bir şekilde geçiş yapan ticaret veya savaş gemileri ile askeri veya sivil uçakların geçişi ilk defa 1841 Londra Sözleşmesi ile uluslararası antlaşmalara konu olmuş ve böylece Osmanlı Devleti boğazlar üzerindeki tek başına karar alma hakkını kaybetmeye başlamıştır. Sevr Antlaşması (10 Ağustos 1920) ile bu hâkimiyeti tamamen kaybetmiştir. Boğazlar üzerinde söz söyleme hakkı Sevr Antlaşması gereği kurulacak olan uluslararası bir komisyon olan Boğazlar Komisyonu'na verilmiştir. Lozan Barış Antlaşması'ndaki 24 Temmuz 1923 tarihli Boğazlar Sözleşmesi ile boğazlardan ticaret veya savaş gemileri ile sivil ve askeri uçakların gidiş-geliş veya transit olarak geçmesi Sevr Antlaşması'nda ilk kez kurulan Boğazlar Komisyonu'na verilmiş olsa da Türkiye'nin de söz söyleme hakkı olmuştur. Kısacası boğazlardan gidiş-geliş veya transit geçiş konusunda Boğazlar Komisyonu ve Türkiye ortak söz sahibi olmuştur. Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanmasından sonra uluslararası olarak başlayan silahsızlanma konferansları dünya siyasetinde büyük bir yer tutmuştur. Özellikle tekrar bütün dünyayı saracak bir savaşın önlenmesi ana gündem maddesi olmuştur. Bu silahsızlanma konferansları Milletler Cemiyeti çatısı altında toplanmıştır. Bu sırada Türkiye Cumhuriyeti dış politikada izlediği“yurtta sulh cihanda sulh”politikası kapsamında birçok dostluk ve ittifak antlaşması imzalamıştır. Bu antlaşmaların imzalanması, Milletler Cemiyeti'nin olası bir dünya savaşını önleme çabalarının yanında kendi önlemlerini alması olarak değerlendirilebilir. Bu ittifak ve dostluk antlaşmalarının önemi de Montrö Boğazlar Konferansı'nın toplanması ve daha sonraki çalışmalarında daha iyi anlaşılmıştır. 20 Temmuz 1936 tarihli Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin imzalanmasıyla Türkiye Cumhuriyeti Devleti Boğazlar Komisyonu'nun kaldırılması ve boğazlardan ticaret veya savaş gemileri ile sivil ve askeri uçakların gidiş-geliş veya transit olarak geçmesi hakkında tek söz sahibi olmuştur. Boğazlar tekrar Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin hâkimiyeti altına alınmıştır.
Özet (Çeviri)
The passage of commercial or warships and military or civil aircraft passing through the straits in transit or in transit was the subject of international agreements for the first time with the 1841 London Convention, and thus the Ottoman Empire began to lose its right to take decisions on its own over the straits. With the Treaty of Sevres (August 10, 1920), it lost this dominance completely. The right to speak on the Straits was given to the Straits Commission, an international commission to be established in accordance with the Treaty of Sèvres. Although the Straits Convention of 24 July 1923 in the Lausanne Peace Treaty and the transit or transit of commercial or warships, civil and military aircraft through the straits was given to the Straits Commission, which was established for the first time in the Treaty of Sèvres, Turkey also has the right to speak. has been. In short, the Straits Commission and Turkey have had a joint say in the round-trip or transit passage through the straits. Disarmament conferences, which started internationally after the signing of the Lausanne Peace Treaty, had a great place in world politics. Especially preventing a war that would engulf the whole world once again became the main agenda item. These disarmament conferences were gathered under the umbrella of the League of Nations. Meanwhile, the Republic of Turkey signed many friendship and alliance treaties within the scope of the“peace at home, peace in the world”policy in foreign policy. The signing of these treaties can be considered as the League of Nations taking its own measures in addition to its efforts to prevent a possible world war. The importance of these alliances and friendship treaties was also better understood in the convening of the Montreux Straits Conference and its later works. With the signing of the Montreux Convention on 20 July 1936, the State of the Republic of Turkey had the sole say in the abolition of the Straits Commission and the transit or transit of commercial or warships, civil and military aircraft through the straits. The Straits were once again under the control of the Republic of Turkey.
Benzer Tezler
- 8. sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersinde Montrö Boğazlar Sözleşmesinin yeri ve önemi
The place and importance of the Montreux Straits Convention in 8th grade History of Revolution and Ataturkism course
ÖZGÜR ORBAY TARGAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR YILDIZ
- İkinci Dünya Savaşı'nda Türk Boğazları
Turkish Straits in the Second World War
NESLİHAN ALTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerKarabük ÜniversitesiUluslararası Politik Ekonomi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERSİN MÜEZZİNOĞLU
- Lozan ve Montrö Andlaşmalarında Türk boğazlarının durumu
The importance of Turkish straits in Lausanne and Montreux Agreements
BEYTULLAH KAZANCI
- Sevr ve Lozan'da sınırlar ve toprak meselesi
Matters of borders and territories in Sevres and Lausanne
ABDULKADİR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ AYTEPE