Erken dönem uyumsuz şemalar ve duygu düzenleme güçlüğü ile beden imgesi başa çıkma stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship of early maladaptive schemas with emotion dysregulation and body image coping strategies
- Tez No: 814026
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ ÖZKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 162
Özet
Bu çalışmanın amacı yetişkinlerde erken dönem uyumsuz şemalar, duygu düzenleme güçlüğü ve beden imgesi ile başa çıkma stratejileri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Beden imgesinin erken dönem uyumsuz şemalar ve duygu düzenleme puanları tarafından anlamlı olarak yordandığı hipotezi test edilmiştir. Ayrıca, sosyodemografik değişkenlerin erken dönem uyumsuz şemalar, beden imgesi başa çıkma stratejileri ve duygu düzenleme puanları açısından herhangi bir farklılaşma sağlayıp sağlamadığı incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini İstanbul'da yaşayan 22-45 yaş arası 454 kişi oluşturmaktadır. Çalışmanın değişkenlerini ölçmek için Sosyo-demografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği Kısa Formu, Duygu Düzenleme Güçlükleri Anketi ve Beden İmgesi Başa Çıkma Stratejileri Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmanın ana hipotezlerini analiz etmek için Pearson korelasyon, basit regresyon ve çoklu doğrusal hiyerarşik regresyon analizleri uygulanmıştır. Ayrıca, çalışmanın değişkenlerinin sosyodemografik değişkenlere göre farklılıklarını belirlemek için bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü ANOVA analizleri kullanılmıştır. Araştırmada, beden imgesi başa çıkma stratejilerinden görünüşü düzeltme alt boyutu ve kaçınma alt boyutu ile tüm erken dönem uyumsuz şemalar ve duygu düzenleme güçlüğü alt boyutları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken, beden imgesi başa çıkma stratejilerinden olumlu mantıksal kabul alt boyutu ile tüm duygu düzenleme güçlüğü alt boyutları arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Değişkenler arasındaki ilişkinin yanı sıra yordayıcı etki de incelenmiş ve erken dönem uyumsuz şema alanlarının ve duygu düzenleme güçlüklerinin beden imgesi başa çıkma stratejilerinin üç alt boyutunu yordadığı bulunmuştur. Görünüşü düzeltme alt boyutu, incinebilirlik ve onay arayıcılık şema boyutları tarafından pozitif yönde ve anlamlı olarak yordanmıştır. Duygu düzenleme alt boyutlarındaki güçlükler görünüş düzeltme puanlarını anlamlı düzeyde yordamamıştır. Modelin açıklayıcılık oranı %28 olarak bulunmuştur. Olumlu mantıksal kabul alt boyutu başarısızlık şema boyutu tarafından negatif yönde, ceza şema boyutları tarafından pozitif yönde ve anlamlı düzeyde yordanmıştır. Olumlu mantıksal kabul alt boyutu, duygu düzenleme güçlüklerinin duyguları tanıma güçlüğü alt boyutu tarafından negatif yönde, duyguları açma güçlüğü alt boyutu tarafından pozitif yönde ve anlamlı olarak yordanmıştır. Modelin açıklayıcılık oranı %21 olarak bulunmuştur. Kaçınma alt boyutu, başarısızlık ve kırılganlık şeması boyutu tarafından pozitif yönde ve anlamlı olarak yordanmıştır. Kaçınma alt boyutu duygu düzenleme güçlüğü alt boyutları olan duyguları tanımada güçlük, dürtü kontrol güçlüğü ve duyguları kabullenememe tarafından pozitif yönde ve anlamlı olarak yordanmıştır. Modelin açıklayıcılık oranı %33 olarak bulunmuştur. Bu çalışma, beden imgesi başa çıkma stratejilerinin erken dönem uyumsuz şemalar ve duygu düzenleme güçlüğü tarafından yordandığını göstermektedir. Benzer değişkenler daha önce bir arada çalışılmadığı için bu bulgular beden imgesi başa çıkma stratejilerinin önemini vurgulamakta, tedavi ve önleyici müdahaleler açısından literatüre katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to the relationship between early maladaptive schemas, emotion regulation difficulties and body image coping strategies in adults was examined. The hypothesis that body image was significantly predicted by early maladaptive schemas and emotion regulation scores was tested.In addition, it was examined sociodemographic variables provided any differentiation in terms of early maladaptive schemas, body image coping strategies and emotion regulation scores The sample of the study consisted of 454 people between the ages of 22 and 45 who have been in Istanbul. Socio-demographic Information Form, Young Schema Scale Short Form, Difficulties in Emotion Regulation Questionnaire and Body Image Coping Strategies Scale were used to measure the variables of the study. Pearson correlation, simple regression and multiple linear hierarchical regression analyses were applied to analyze the study's main hypotheses. In addition, independent groups t-test and one-way ANOVA analyses were used to determine the differences in the variables of the study according to sociodemographic variables. In the study, a significant positive relationship was found between a significant body image coping strategies related to appearance correction sub-dimension and avoidance sub-dimension and all early maladaptive schemas and emotion regulation difficulties sub-dimensions. the body image coping strategies positive logical acceptance sub-dimension and all of the emotion regulation difficulties sub-dimensions were found to be negatively and significantly related. Along with the relationship between the variables, the predictive effect was examined, and early maladaptive schema domains and emotion regulation difficulties predicted it was found that the three sub-dimensions of body image coping strategies. The sub-dimension of appearance correction was positively and significantly predicted by vulnerability and approval seeking schema dimensions. Difficulties in emotion regulation sub-dimensions did not significantly predict appearance correction scores. The explanatory rate of the model was found to be %28. Positive logical acceptance sub-dimension was predicted negatively by failure schema dimension and positively and significantly by punishment schema dimensions. The positive logical acceptance sub-dimension was predicted negatively by the difficulty in recognizing emotions and positively and significantly by the difficulty in opening emotions sub-dimension of emotion regulation difficulties. The explanatory rate of the model was found to be %21. Avoidance sub-dimension was predicted positively and significantly by failure and vulnerability schema dimension. The avoidance sub-dimension was positively and significantly predicted by the emotion regulation difficulties sub-dimensions of strength in recognizing emotions, impulse control difficulties and inability to accept emotions. The explanatory rate of the model was found to be %33 The study shows that body image coping strategies are predicted by early maladaptive schemas and emotion regulation difficulties. Since similar variables have not been studied together before, these findings emphasize the importance of body image coping strategies and contribute to the literature in terms of treatment and preventive interventions.
Benzer Tezler
- Erken dönem uyumsuz şemalar ile psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkide bilişsel çarpıtmalar ve duygu düzenleme güçlüğü'nün aracı rolü
The relationsip between early maladaptive schemas and psychological well being: the mediator roles are cognitive distortions and emotion dysregulation
BAHAR ESRA AYAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Medipol ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN MALKOÇ
- Psoriasis hastalığında erken dönem uyumsuz şemalar duygu düzenleme stresle baş etme yaşam kalitesi ve psikolojik belirtiler
Early maladaptive schemas emotion regulation coping with stress quality of life and psychological symptoms in Psoriasis disease
AYŞE KAYNAK
Doktora
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BENGİ PİRİM DÜŞGÖR
- Moderating roles of father involvement and family protective factors on the relationship between maternal early maladaptive schemas and psychological symptoms of children
Baba katılımı ve ailesel koruyucu faktörlerin annelerin erken dönem uyumsuz şemaları ve çocuklarının psikolojik belirtileri arasındaki ilişkideki düzenleyici rolü
YASEMİN MERT
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
PsikolojiTED ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAĞMUR AR KARCI
- Yetişkin bireylerde erken dönem uyumsuz şemalar ve duygu düzenleme güçlüğü ile duygusal yeme ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkiler
The relationships between early maladaptive schemas and emotion regulation difficulty with emotional eating and psychological symptoms in adults
ESRANUR ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiDicle ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM TOLAN
- Fibromiyalji sendromunun şema modeli ve duygu düzenleme güçlüğü çerçevesinde incelenmesi
Investigation of the fibromyalgia syndrome in the frame of schema model and emotion regulation difficulty
ÖZGÜR ERDEM ARICI
Doktora
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHAR KÖSE KARACA