Şizofreni hastaları ve sağlıklı kontrollerde duygu tanıma test performansı, üstbiliş, duygusal öz farkındalık ve sosyal işlevselliğin karşılaştırılması
Comparison of emotion recognition test performance, metacognition, emotional self-awareness and social functioning in schizophrenia patients and healthy controls
- Tez No: 814266
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BUKET GÜNGÖR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Duygu Tanıma, Duygusal Farkındalık, Sosyal İşlevsellik, Şizofreni, Üstbilişsel İnanç, Emotion Recognition, Emotional Awareness, Social Functioning, Schizophrenia, Metacognitive Beliefs
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Has. Eğt. ve Arş. Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh ve Sinir Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Amaç: Bu çalışmada şizofreni hastaları ile sağlıklı kontrollerde duygu tanıma test performansı, üst bilişsel inançlar, duygusal öz farkındalık ve sosyal işlevselliği karşılaştırmayı, bu değişkenlerin birbiri ile ilişkisini araştırmayı ve sosyal işlevsellik üzerine etki eden faktörleri incelemeyi hedefledik. Gereç ve Yöntem: Araştırmamıza dahil edilme ve dışlanma ölçütlerine uyan 53 şizofreni tanılı hasta ve 53 eğitim ve yaş parametreleri açısından eşleştirilmiş sağlıklı kontrol alınmıştır. Katılımcılara, Sosyodemografik ve Klinik Veri Formu, Duygu Tanıma Testi (ERT: Emotion Recognition Task) uygulanmış, Üstbiliş Ölçeği-30 (ÜBÖ-30), Duygusal Öz Farkındalık Ölçeği (DÖFÖ-33), Sosyal İşlevsellik Ölçeği (SİÖ) verilmiştir. Şizofreni grubunda klinik belirtiler Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS) ile değerlendirilmiş, SCID5 (DSM 5 Bozuklukları için Yapılandırılmış Görüşme- Klinisyen Versiyonu) tam versiyon uygulanmıştır. Kontrol grubuna SCID5'in psikotik belirtiler ve psikotik bozukluklar modülü uygulanmıştır. Bulgular: Şizofreni grubunda altı temel duygunun tanınması kontrol grubuna göre anlamlı derecede düşük bulundu. Şizofreni grubunda ÜBÖ 'düşünceleri kontrol ihtiyacı' ve 'bilişsel güven' alt testlerinde daha fazla işlevsel olmayan üst bilişsel inanca sahip olunduğu bulundu. Şizofreni grubunda duygusal öz farkındalık ve sosyal işlevselliğin kontrol grubuna göre daha düşük olduğu bulundu. Şizofreni grubunda semptom şiddeti ile duygu tanıma testi ve ölçeklerin ilişkisi değerlendirildiğinde, negatif semptom şiddeti arttıkça mutluluk duygusunun daha az, üzüntü duygusunun daha fazla tanındığı saptandı. PANSS toplam ve PANSS genel psikopatoloji skoru arttıkça mutluluk ve öfke duygusunun daha az tanındığı bulundu. Pozitif semptom şiddeti arttıkça DÖFÖ'nün bir alt ölçeği olan 'karar verme' alt boyutunda duyguların karar verme sürecine daha az dahil edildiği; negatif semptom şiddeti arttıkça DÖFÖ 'duyguların tanınması' ve 'bağlamsallaştırmanın' azaldığı saptandı. Genel psikopatoloji puanları yükseldikçe duygusal öz farkındalığın azaldığı saptandı. Negatif semptom ve genel psikopatolojik semptom şiddeti arttıkça sosyal işlevselliğin azaldığı saptandı. 2. kuşak AP (Antipsikotik) kullanan hastaların birinci kuşak AP kullanan hastalara göre öfke, mutluluk ve üzüntü duygularını tanıma performansı istatiksel anlamlılığa yakın düzeyde daha fazlaydı. Hastane yatış sayısı arttıkça öfke, tiksinme, şaşırma gibi olumsuz duyguların daha az tanındığı bulundu. Şizofreni grubunda işlevsel olmayan üst bilişsel inançlar arttıkça duygu tanımanın azaldığı, duygusal öz farkındalık azaldıkça duygu tanımanın azaldığı, duygu tanıma azaldıkça sosyal işlevselliğin azaldığı saptandı. Duygusal öz farkındalığın sosyal işlevselliği yordadığı bulundu. Sonuç: Şizofreni grubu sağlıklı kontrollere karşılaştırıldığında, altı temel duyguyu tanıma performansının daha düşük olduğu, daha fazla işlevsel olmayan üst bilişsel inanca ve daha az duygusal öz farkındalığa sahip olunduğu bulundu. Şizofreni grubunda duygu tanıma test performansının düşük olmasıyla duygusal öz farkındalık düzeyinin düşük olması, daha fazla işlevsel olmayan üst bilişsel inanca sahip olunması ve sosyal işlevsellik düzeyinin düşük olması arasında anlamlı ilişki bulundu. Düşük duygusal farkındalığın daha düşük sosyal işlevsellik düzeylerini yordadığı bulundu. Şizofreni hastalarında duygu tanıma, duygusal farkındalıkla ilgili psikoeğitim ve rehabilitasyon, işlevsel olmayan üst bilişsel inançlara yönelik terapi yöntemlerinin uygulanması hastaların sosyal işlevselliğini artırmaya katkı sunabilir.
Özet (Çeviri)
Objective: In this study, we aimed to compare emotion recognition test performance, metacognitive beliefs, emotional self-awareness and social functioning in schizophrenia patients and healthy controls, to investigate the relationship between these variables, and to examine the factors affecting social functioning. Materials and Methods: 53 patients with schizophrenia and 53 healthy controls matched for education and age were included in our study. Sociodemographic and Clinical Data Form, Emotion Recognition Task (ERT), the Metacognition Questionnaire-30 (MSQ-30), the Emotional Self-Awareness Scale (ESAS) and Social Functioning Scale (SFS) were administered to the participants. In the schizophrenia group, clinical symptoms were evaluated with the Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) and the full version of SCID5 (Structured Interview for DSM 5 Disorders - Clinician Version) was administered. The control group was administered the psychotic symptoms and psychotic disorders module of SCID5. Results: Recognition of the six basic emotions was significantly lower in the schizophrenia group compared to the control group. The schizophrenia group was found to have more dysfunctional metacognitive beliefs in 'the need to control thoughts' and 'cognitive confidence' subtests of the MSQ-30. Emotional self-awareness and social functioning were found to be lower in the schizophrenia group compared to the control group. When the relationship between symptom severity and emotion recognition test and scales was evaluated in the schizophrenia group, it was found that happiness was recognized less and sadness was recognized higher as negative symptom severity increased. As PANSS total and PANSS general psychopathology scores increased, happiness and anger were less recognized. As the severity of positive symptoms increased, it was found that emotions were less involved in the decision-making process in the 'decision-making' subscale, a subscale of the ESAS; as the severity of negative symptoms increased, the 'recognition' and 'contextualization' of emotions in the ESAS decreased. Emotional self-awareness decreased as general psychopathology scores increased. As the severity of negative symptoms and general psychopathologic symptoms increased, social functioning decreased. Patients using 2nd generation antipsychotics had better performance in recognizing the emotions of anger, happiness and sadness than patients using first generation antipsychotics at a level close to statistical significance. As the number of hospitalizations increased, negative emotions such as anger, disgust and surprise were less recognized. In the schizophrenia group, emotion recognition decreased as dysfunctional metacognitive beliefs increased, emotion recognition decreased as emotional self-awareness decreased, and social functioning decreased as emotion recognition decreased. Emotional self-awareness was found to predict social functioning. Conclusion: Compared to healthy controls, the schizophrenia group had lower performance in recognizing six basic emotions, more dysfunctional metacognitive beliefs and less emotional self-awareness. There was a significant correlation between lower emotion recognition test performance and lower emotional self-awareness, more dysfunctional metacognitive beliefs and lower social functioning in the schizophrenia group. Low emotional self-awareness was found to predict lower levels of social functioning. In schizophrenia patients, psychoeducation and rehabilitation related to emotion recognition and emotional awareness, the application of therapy methods for dysfunctional metacognitive beliefs may contribute to increasing the social functionality of patients.
Benzer Tezler
- Şizofreni hastaları ve birinci derece akrabalarında düşünce süreci bozuklukluğunun sosyal biliş ile ilişkisi ve sosyal işlevsellik üzerine etkileri
The relation of formal thought disorder with social cognition and their effects on social functioning in schizophrenia patients and first degree relatives
ÖZGE TÜRKOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriHacettepe ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ELİF ANIL YAĞCIOĞLU
- Şizofreni hastaları ve birinci derece yakınlarında sosyal bilişsel işlevlerin değerlendirilmesi
Evoluation of social cognitive functions in schizophrenia patients and their first-degree relatives
RUKİYE AY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriOndokuz Mayıs ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER BÖKE
- Yeme bozukluğu hastalarında bilişsel esnekliğin ve duygu tanımanın incelenmesi
Examination of cognitive flexibility and emotion recognition in patients with eating disorders
ÖZGE ÇELİK BÜYÜKCERAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA YÜRÜMEZ
- Şizofreni hastalarında oksitosin, vazopressin ve atrial natriüretik peptit düzeylerinin bilişsel işlevlerle ilişkisi
The relationship between oxytocin, vasopressin and atrial natriuretic peptide levels with cognitive functions in schizophrenic patients
TUĞBA MUTU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriSakarya ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA YAZICI
- Şizofreni tanısı olan hastalarda yüz ve duygu tanımanın sosyal işlevsellik ile ilişkisi, sağlıklı gönüllülerle karşılaştırması
Association between face-emotion recognition and social functionality in patients diagnosed with schzophrenia and its comparison with healthy controls
DENİZ YILDIRIM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriAkdeniz ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLSÜM ÖZGE BAYSAL