Kadına yönelık şiddet ve toplumsal cinsiyet rolüne bağlı yaşanan stresin başa çıkma tarzları üzerıne etkisinin incelenmesi
Evaluation of the effects of violence against women and gender-related stress on coping styles
- Tez No: 815686
- Danışmanlar: PROF. DR. OYA KAVLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Psikoloji, Nursing, Obstetrics and Gynecology, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Araştırmada kadınlara eşleri tarafından uygulanan şiddet ve toplumsal cinsiyet rollerine bağlı yaşadıkları stres ile stresle baş etme tarzları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Evreni bilinen örnekleme yöntemi ile 370 gönüllü kadın tarafından 111 sorudan oluşan anket ile veriler toplanmıştır. Anket soruları; Sosyo-Demografik Veri Formu, Kadına Yönelik Eş Şiddet Ölçeği Formu, Kadın Toplumsal Cinsiyet Rolü Stresi Ölçeği ve Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği kullanılarak oluşturulmuştur. Veriler SPSS Windows 25.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Anket sonucunda kadınların; yaş ortalamalarının 37,14±7,73, eğitimlerinin %12,1'sinin ilkokul ve altı, %11,1'inin ortaokul, %29,5'inin lise, %44,9'unun üniversite, %2,4'ünün yüksek lisans/doktora olduğu bulunmuştur. Kadınların; %53,2'si vasıflı çalışan, %27,6'sı ev hanımı, %19,2'si serbest meslek çalışanı olduğu saptanmıştır. Aile gelir durumları incelendiğinde, %26,5'inin gelirinin giderden az, %60'ının gelirinin gidere denk, %13,5'inin gelirinin giderden fazla olduğu saptanmıştır. Araştırmada kadınların; düşük eğitim seviyesine sahip olması, çalışmaması, planlamadan çocuk sahibi olması, yaşadığı ailenin geniş aile olması, ailenin düşük gelir grubuna sahip olması, psikolojik rahatsızlığının bulunması, eşinin kumar oynamasının şiddet için risk faktörü olduğu sonucuna varılmıştır. Toplumsal cinsiyet rolü stresinin eğitim durumu düşük olan veya çalışmayan kadınlarda daha düşük olduğu saptanmıştır. Yaşlara göre toplumsal cinsiyet rollerini yorumlamada farklılıklar olduğu ortaya konmuştur. Stresle başa çıkma mekanizmaları değerlendirildiğinde; kadınların eğitim durumu düştükçe etkisiz başa çıkma yöntemlerinin daha çok kullanıldığı, eğitim seviyesi arttıkça etkili başa çıkma yöntemlerinin kullanıldığı tespit edilmiştir. Çalışan kadınların, çalışmayan kadınlara göre daha az çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşımı kullandıkları gözlemlenmiştir. Vasıflı çalışanların, ev hanımı ve serbest meslek çalışan kadınlara göre çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşımı daha az kullandığı belirlenmiştir. Çocuğu olan kadınların, olmayanlara göre daha fazla çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşımı kullandığı tespit edilmiştir. Planlamadan çocuk sahibi olanların planlayarak çocuk sahibi olan kadınlara göre daha çok çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşımı kullandığı görülmüştür. Psikolojik rahatsızlığı varlığında çaresiz yaklaşımın daha yüksek olduğu saptanmıştır. Eş eğitim durumu düştükçe çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşım daha fazla kullanıldığı tespit edilmiştir. Kadınlarda toplumsal cinsiyet rollerine bağlı stres yaşayanlarda boyun eğici yaklaşımda azalma, işlevsel olan sosyal destek aramada yaklaşımında artış olduğu gözlemlenmiştir. Eş şiddeti ile kadın toplumsal cinsiyet rolü stresi direk arasında ilişki bulunamamıştır. Eş şiddeti ile stresle baş etme mekanizmaları arasında ilişki bulunmuştur. Kadının maruz kaldığı şiddet arttıkça; kendine güvenli yaklaşım, iyimser yaklaşım, sosyal destek arama davranışlarında azalma tespit edilmiş. Kadının maruz kaldığı şiddet arttıkça; çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşımda artış olduğu saptanmıştır. Şiddet varlığında çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşım arasında pozitif bir ilişki olduğu görülmüştür. Şiddet karşısında sosyal destek arayan kişilerde kendine güvenli yaklaşım anlamlı daha az kullanıldığı, çaresiz ve boyun eğici yaklaşımda daha çok kullanıldığı tespit edilmiştir. Kadın toplumsal cinsiyet rolü stresi ile stresle baş etme mekanizmaları arasında ilişki bulunmuş; yaşadığı stres fazla olan kişilerde daha az boyun eğici yaklaşımın görüldüğü, daha fazla sosyal destek arama davranışıyla anlamlı pozitif ilişki olduğu tespit edilmiştir. Toplumsal cinsiyet rollerine dayalı şiddeti meşrulaştıran kişilerde; sosyal destek arama yaklaşımı daha az görüldüğü bulunmuş, aralarında negatif bir ilişki tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to establish the relationship between women suffering stress due to domestic violence, their gender roles and stress coping attitudes. Data was collected from 370 volunteer women by using sampling with a known universe approach. Survey used to collect data uses Socio-Demographic Data Form, Husband Violence against Women Scale, Feminine Gender Role Stress Scale and Coping Style Scale. Data has been analyzed using Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) for Windows version 25.0. As a result of the survey indicates that the mean age of women was 37.14±7.73, and their education levels were 12.1% primary school and below, 11.1% secondary school, 29.5% high school, 44.9% university and 2.4% was master's / doctorate. Womens who participated in the survey identified their employment status as; 53.2% skilled workers, 27.6% housewives and 19.2% as freelancers. Based on the household income, it was found that 26.5% had their household incomes less than their household expenses, 60% broke-even, while 13.5% had greater household income than their household expenses. The research indicates that factors such as low educational attainment, unemployment, unplanned parenthood, living in a large family, being part of a low-income family, experiencing psychological disorders, and having a spouse who gambles, increase the risk of domestic violence against women. The study also revealed that women with lower education or non-employment have less gender role stress, and interpretations of gender roles differ based on age. Evaluating stress coping mechanisms revealed that women with lower education levels tend to use fewer effective strategies, while those with higher education utilize more effective methods. Based on the study working women tend to use less Submissive and Helpless style compared to non-working women. Skilled workers use these styles less than housewives and self-employed women. Women with children were found to use more Submissive and Helpless style compared to those without children. Those who have children without planning were seen to use these styles more than women who planned their parenthood. The presence of psychological disorders resulted in a higher use of the Submissive style. It was identified that as the spouse's education level decreases, the use of Submissive and Helpless style increases. In women, it has been observed that stress related to societal gender roles leads to a decrease in Submissive style and an increase in seeking of social support. No direct relation was found between domestic violence and gender role stress. However, a relationship was identified between domestic violence and stress coping mechanisms. As domestic violence exposure increased, there was a decrease in Self-confident and Optimistic styles, and seeking of social support. Conversely, an increase in Submissive and Helpless style was observed with the increasing exposure. A positive relationship was also seen between the presence of domestic violence and the use of Helpless and Submissive styles. Women seeking social support in the face of violence tended to use Self-confident style less, and the Submissive and Helpless styles more. A relationship was found between women's gender role stress and stress coping mechanisms; those with higher stress exhibited less submissive approaches and a meaningful positive relationship with increased seeking of social support. Individuals who legitimize domestic violence based on gender roles, a decrease in the seeking of social support was seen, indicative of a negative relationship.
Benzer Tezler
- The influence of Ghana's social welfare system on the vulnerabilities
Gana'daki sosyal refah sisteminin kırılganlıklar üzerine etkileri
JAMAL APPIAH-KUBI
Doktora
İngilizce
2022
Sosyal HizmetAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ
- Queering contemporary British theatre: Coming out in Zodwa Nyoni's Nine Lives and Rob Madge's My Son's a Queer (But What Can You Do?)
Çağdaş İngiliz tiyatrosunda bir kuir okuma: Zodwa Nyoni'nin Nine Lives ve Rob Madge'in My Son's a Queer (But What Can You Do?) oyunlarında açılma
YUNUS EMRE ÖZMEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İngiliz Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞBA AYGAN
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- Toplumsal cinsiyet eşitsizliği bağlamında İstanbul Sözleşmesi'nin iptaline ilişkin kadın siyasetçilerin medyada yer alan söylemlerinin analizi
Analysis of discourses of women politicians in the media take part of regarding the cancellation of the Istanbul Convention in the context of gender inequality
CEREN RENCİ
- Kadına yönelik şiddet ve cinsiyetçilik ilişkisinde kadın düşmanlığının aracı rolü
The mediating role of misogyny in the relationship violence against women and sexism
HURİYE ONGUN BAYDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyal HizmetKarabük ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLAY GÜNAY