Geri Dön

Katip Çelebi ve tarihçiliği

Katip Çelebi as a historian

  1. Tez No: 81765
  2. Yazar: BEKİR ARMAĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SABRİ HİZMETLİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1999
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 100

Özet

Özet yok.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Armağan, Bekir,“Kâtip Çelebi as a Historian”, MA Thesis, Supervisor: Sabrı Hizmetli, Prof. Dr., 100 pages Kâtip Çelebi, raising in 17. century Ottoman Empire, is a great historian who made important contribution to later periods through his prominent works. He has many works bom in religious sciences and non-religious ones such as History and Geography. His works in religious sciences were written as treatises. He wrote in Turkish, Arabic and Persian. In addition he translated some works from Latin and Grek Many recscarhes have been done on Kâtip Çelebi But these researches home not taken him as a historian. So me aimed at analysing Kâtip Çelebi as a historian. Our thesis consists of on introduction, two chapters and a conclusion. In the introduction the cultural background oftheperiot Çelebi tiwed is given. In chapter one his life and works are tackled His six authored works and three translations on History are treated of in detail in this chapter. His other twelve works are, oho, dealt within brief. And some sample extracts have been given there. In chapter two, Kâtip Çelebi as a historian is analyzed under 9 titles. There, his ideas on History are presented In this chapter, his references; news, maps, pictures, etc are tackled. Here we also dealt with the following titles: His methodoly in History, description of History, the methot of History writing, critricism of History, his conception of Islamic History, etc Our study ends with emphsasing the analytical and aritical side of Kâtip Çelebi on the one hand and his making use of narraline and reasoning method in History on the other.Armağan, Bekir, Kâtip Çelebi ve Tarihçiliği, Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Prof. Dr. Sabri Hizmetli, 100 s. XVII. y.y. 'da Osmanlı Devleti 'nde yetişen Kâtip Çelebi, değerli eserler vermek suretiyle kendinden sonraki dönemlere etkileri olmuş büyük bir tarihçidir. Tarih ve coğrafya ilimleri başta olmak üzere, müspet ilimler sahasında verdiği eserlerin yanında, dini ilimlerle ilgili eserleri, özellikle çağının düşünce yapısı ve problemlerini ele alan layiha ve risaleleri de vardır. O, eserlerini Türkçe, Arapça ve Farsça olarak vermiştir. Onun telif eserlerinin yanında, Latince, Yunanca ve Frenkçe dillerinden yapılmış tercümeleri de vardır. Kâtip Çelebi ve eserleri hakkında dünyanın pek çok yerinde ve ülkemizde araştırmalar, tezler yapılmış, eserler verilmiştir. Ancak, onun tarihçiliği müstakil bir konu olarak ele alınmamış ve bu konuda araştırma yapılmamıştır. Bu eksikliği gidermek için hazırlanan bu tez; bir giriş, iki bölüm ve bir sonuçtan oluşmaktadır. Girişte, Kâtip Çelebi 'nin yaşadığı dönemin fikri ve kültürel durumu anlatılmaktadır. Birinci bölümde, onun hayatı ve eserleri ele alınmıştır. Burada, tarihle ilgili telif altı eser ve tercüme üç eser detaylı bir şekilde incelenmiştir. Tarihle ilgili olmayan on iki eser hakkında tanıtıcı, kısa bilgiler verilmiştir. Tarihle ilgili eserleri; muhtevaları, yazılış tarzları, yazıhş tarihleri ve kaynaklan açısından değerlendirilmiş, bu eserlerden örnek metinler verilmiştir. İkinci bölümde, Kâtip Çelebi 'nin tarihçiliği, dokuz ana başlık olunda anlatılmaktadır. Bu konular anlatılırken özellikle Kâtip Çelebi' nin tarih hakkında yazdıklarına yer verilmiş, onun görüş ve düşünceleri yorumlanmıştır. Bu bölümde, Kâtip Çelebi 'nin kaynakları; anılar, haberler, harita ve resimler başlıklarıyla anlatılmış ve onun tarih anlayışını geçilmiştir. Tarih anlayışı; tarihin lügat manası, ıstılahı manası, konusu ve faydaları başlıklarıyla ele alınmıştır. İkinci bölümün diğer ana başakları; Kâtip Çelebi' nin tarihteki metodu, tarih tasnifi, tarih yazım yöntemi, tarih tenkiti, İslam tarihine bakışı, Türk-İslam tarihine katkıları ve onun tarihteki etkileri ve takipçileridir. Tez, Kâtip Çelebi' nin büyük bir tarihçi, tahlilci, tenkitçi, rivayetçi ve dirayetçi olduğunun anlatıldığı sonuç bölümüyle sona ermektedir.

Benzer Tezler

  1. Türkiye'de Bizans tarihçiliğinin genel durumu ve bir bibliyografya denemesi

    The general condition of historiography of Byzantium in Turkey and a bibliography study

    TUNAY KARAKÖK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    BibliyografyaSakarya Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. MAHMUT KIRKPINAR

  2. Şem'dânizâde Fındıklılı Süleyman Efendi'nin Mür'i't-Tevârih adlı eserinin (180b-345a) tahlil ve tenkidi metni

    A textual critique and analysis of Şem'dânizâde Fındıklılı Süleyman Efendi's Work, Mür'i't-Tevârih (180b-345a)

    MUSTAFA ÖKSÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    PROF. DR. ABDÜLKADİR ÖZCAN

  3. Hezârfen Hüseyin Efendi ve Enîsü'l-Ârifîn ile Câmi'u'l-Hikâyât adlı eserleri ekseninde hikâyeciliği

    Hezarfen Hüseyin Efendi and his method of storytelling depending on his works Enis al-Arifin and Cami al-Hikayat

    HATİCE KÜBRA TEKDEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NECDET ŞENGÜN

  4. Dil-tarih ilişkisi bağlamında Osmanlı Türklerinde Arapça tarih yazıcılığı (XVI. ve XVII. yüzyıl örnekleriyle)

    History-writing in Arabic in the contex of language-history relationship in the Ottoman Turks (with special reference to 16 th and 17 th century examples)

    EYÜP BAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    TarihAnkara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İRFAN AYCAN

  5. Mütercim Ahmed Asım'ın Osmanlı toplumuna ve yenileşmeye bakışı

    Mutercim Ahmed Asım's views on Ottoman society and modernization

    YAŞAR ZORLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    SosyolojiSakarya Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSA TAŞDELEN