Değer kuramları bağlamında neyin maddi kültürü: İzmir ney yapımcıları örnek olayı
Ney's material culture in the context of the theories of value: Case of İzmir ney producers
- Tez No: 818381
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ CENK GEDİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
Ney çalgısının üretimi ve satışı çeşitli değer yaklaşımlarının pratik edildiği bir sahadır. Bu çalışmanın temel amacı sosyolojik, antropolojik, ekonomik ve yapısalcı değer teorilerinin yaklaşımlarını ve çalgı etnografisine yönelik literatürü kullanarak ney etrafında örgütlenen toplumsal bütünün kendi içerisindeki maddi kültürünü değer sistemi üzerinden anlamaya çalışmaktır. Bu anlamda çalışmanın temel problemi neyin üretim ve mübadelesi süreçlerinde geçerli olan değer ve norm anlayışlarının sıradan bir metanın mübadelesinden farklı olup olmadığını araştırmak olarak belirlenmiştir. Belirlenen probleme cevap aramak üzere İzmir'deki iki ney yapımcısı ve bir neyzen ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde değer teorilerine, maddi kültür kuramına ve teknoloji-kültür ilişkisine yer verilerek kuramsal bir çerçeve oluşturulmuştur. İkinci bölümde, dünyadaki ve Türkiye'deki organoloji çalışmalarına, ney çalgısının tarihsel gelişimine ve geleneksel Osmanlı-Türk müziği tarihine yer verilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise ney yapımcıları Semih Gümüş, Ergin Karabulut ve neyzen Kaşif Demiröz ile yapılan görüşmelerde elde edilen etnografik veriler birinci ve ikinci bölümde ele alınan kuramsal çerçeve ile ilişkilendirilerek analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda İzmir'deki ney üretiminin kapitalist üretim ilişkileri dışında kalan, teknik ve kültürel sebeplerle seri üretimden uzak duran, zanaat aşamasında kalmış, kendi ürettiği neyleri para karşılığında satarak geçimini sağlayan, emeğini herhangi bir girişimciye veya kapitaliste satmayan butik üreticiler tarafından gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Markalaşmanın ve ikinci el piyasasının oluşmadığı bu alanda üreticiler zaman zaman ekonomik insan varsayımına uygun şekilde piyasa ilişkilerine uygun olarak davranış gösterseler de çoğunlukla güven ve dayanışma ağlarına dayalı bir değer rejimi inşa etmektedirler. Atölyedeki üretim ortamında bizzat üretici ile tanışılarak, üretim süreci gözlemlenerek kurulan karşılıklı iletişim nedeniyle ney çalgısının kapitalist tarzda metalaşmasından, fetiş karakter kazanmasından bahsedilemez. İzmir'deki üreticiler için ney çalgısı salt bir cisim olmaktan çıkmış insanlar arasındaki bağı kuran norm ve değerlerin cisimleşmiş şekli haline gelmiştir. Ney çalgısı etrafında örgütlenen bu değerler ve normlar neyin üretim ve mübadele süreçlerini de etkilemektedir.
Özet (Çeviri)
The production and sale of the ney is a field where various value approaches are practiced. The main purpose of this study is to try to understand the material culture of the social whole organized around the ney through the value system by using the approaches of sociological, anthropological, economic and structuralist theories and the literature on instrument ethnography. In this sense, the main problem of the study is to investigate whether the understanding of values and norms valid in the production and exchange processes of what is different from the exchange of an ordinary commodity. In order to find an answer to the identified problem, interviews were held with two ney makers and a ney player in Izmir. The study consists of three parts. In the first part, a theoretical framework is established by giving place to value theories, material culture theory and technology-culture relationship. In the second part, organological studies in the world and in Turkey, the historical development of the ney instrument and the history of traditional Ottoman-Turkish art music are included. In the third and final part, ethnographic data obtained from interviews with ney makers Semih Gümüş, Ergin Karabulut and neyzen Kaşif Demiröz were analysed in relation to the framework discussed in the first and second parts. As a result of the study, it has been determined that ney production in İzmir is carried out by boutique producers who do not apply the capitalist production model, stay away from mass production for technical and cultural reasons, remain at the craft stage, make a living by selling the neys they produce for money, and do not sell their labour to any entrepreneur or capitalist. In this field, where branding and second-hand market is not established, although producers sometimes behave in accordance with market relations in accordance with the economic human assumption, they mostly build a value regime based on trust and solidarity networks. Due to the mutual communication established in the production environment in the workshop by meeting the producer personally and observing the production process, one can not mention about a capitalist-style commodification of the ney instrument and thus alienation. For the producers in Izmir, the ney instrument has ceased to be a mere object and has become the embodiment of the norms and values that establish the bonds between people. These values and norms organised around the ney instrument also affect its production and exchange processes.
Benzer Tezler
- Yabancı dil öğretiminde kültürel öğelerin etkisi ve bu öğelerin yabancı dil kitaplarında uygulanış biçimi
The effect of cultural elements in foreign language teaching and the application of these elements within foreign language teaching books
YASEMİN ÇETİNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Alman Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞERİF ORUÇ
- Eğitim öğretim sistemimizin otorite ve sorumluluk açısından değerlendirilmesi (ilk ve orta dereceli okullarda)
Başlık çevirisi yok
AHMET YAYLA
- İnsan sonrası perspektifle şantiye sahasının anlatısı
A post-humanist narrative of the construction site
MİNE ÖZTÜRK DİNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİZAM ONUR SÖNMEZ
- Çocuklara özgü ceza muhakemesine hâkim ilkeler kapsamında suça sürüklenen çocuklar hakkında soruşturma evresi
Investigation process about juvenile delinquents under the principles governing criminal procedure peculiar to children
FATIMATÜZZEHRA TULA KOTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR MEMİŞ KARTAL
- An account of reductionism in biology; practices of molecular biology as instruments
Biyolojide indirgemecilik konusu üzerine bir çalışma; araçlar olarak moleküler biyoloji pratikleri
OZAN ALTAN ALTINOK
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
FelsefeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN SOL