Kırsal soylulaştırma: Ankara-Sirkeli örneği
Rural gentrification: Ankara Sirkeli case
- Tez No: 818641
- Danışmanlar: PROF. DR. NİLGÜN GÖRER TAMER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Bu tezde metropoliten alanların çeperlerinde yer alan kırsal yerleşimlerde meydana gelen değişimler kırsal soylulaştırma kavramı çerçevesinde ele alınmaktadır. Metropoliten alanlarda nüfusun artması ve bu durumun mekâna yansımasıyla kentsel alanlar genişleyerek kırsal alanları tehdit etmektedir. Bu tezin amacı kırsal soylulaştırma göstergeleri üzerinden kırsal alandaki değişimi tartışmaya açmaktır. Kırsal alanlar tarımsal üretkenlik alanları olmaktan çıkıp farklı hizmetlerin üretildiği tüketim alanlarına dönüşmektedirler. Sınırlı bir kaynak olan toprak amacına uygun olmayan bir şekilde tüketilmektedir. Bu durum, kırsal yerleşimlerde sosyal dokuyu bozmakta, fiziksel mekana yansıyarak yapılaşmayı arttırmakta, kırsal peyzajı değiştirmekte, altyapıyı zorlamakta, ekolojik değerleri de tahrip etmektedir. Ankara'da Pursaklar'a bağlı Sirkeli Yeşilova ve Yeşilyurt Mahallelerinde alan çalışması yapılmış, mekânsal değişime yol açan sosyal, ekonomik ve çevresel etkiler ve kırdaki ilişkiler soylulaştırma kavramı ve göstergeleri ortaya konmuştur. Tez de nitel ve nicel araştırma yöntemleri kullanılmıştır. Tezin başlıca bulguları kırsal soylulaştırma göstergeleri içinden kentli nüfus yerleşik hale gelmediğinden sosyal yapıda değişim gözlenmemiştir. Yeni konut tipolojisi, kır yaşamının sağladığı doğal çevreye dayalı geçici (haftasonu, yaz dönemi gibi) kullanımlar ve spekülatif beklentiler yerleşimin kırsal peyzajını değiştirmekte ve dönüştürmektedir. Sonuç olarak planlamanın denetleyici ve sınırlayıcı bir araç olarak kır peyzajını koruyamadığı, toprağın işlenmesini ve tarımsal üretimin sürekliliğini sağlayacak, yerleşimin peyzaj karakterini, doğa ile yapılaşma ilişkisini ele alacak, gelir kaynakların düşünerek farklı kullanım biçimlerini kapsayacak, yerleşimin geleneksel kimliğini koruyup üretim kalitesini artıracak mekânsal stratejilere ve araçlara ihtiyaç duyulmaktadır. Sürdürülebilirlik ve bütüncül kırsal planlama uygulamaları dâhil ederek ve mevcut kırsal toplulukların refahına öncelik vererek, kırsal soylulaştırmanın etkileri daha dengeli ve eşitlikçi bir şekilde yönlendirilebilir.
Özet (Çeviri)
In this thesis, changes in rural settlements located at the peripheries of metropolitan areas are discussed within the framework of the concept of rural gentrification. With the increase in population in metropolitan areas and the effect of this situation on the space, urban areas are expanding and threatening rural areas. The aim of this thesis is discuss the subject with rural gentrification indicators. The main economic activity in rural areas is agricultural productivity, but this function is chancing and rural areas are becoming areas of consumption where different services are produced. Land, which is a limited resource, is consumed inappropriately. This situation disrupts the social fabric in rural settlements, increases the construction by reflecting on the physical space, changes the rural landscape, forces the infrastructure, and destroys the ecological values. A field study was conducted in Sirkeli Yeşilova and Yeşilyurt Neighborhoods of Pursaklar in Ankara, and the social, economic and environmental effects that lead to spatial changes and the relations in the countryside, gentrification concept and indicators were revealed. Qualitative and quantitative research methods were used in this thesis. The main results of the thesis are that, among the rural gentrification indicators, there was no change in the social structure since the newcomers did not become settled. The new housing typology, temporary uses (such as weekend, summer houses) based on the natural environment provided by rural life, and speculative expectations are changing and transforming the rural landscape of the settlement. As a result, there are spatial strategies and strategies that the planning cannot protect the rural landscape as a controlling and limiting tool, that will ensure the continuity of soil cultivation and agricultural production, that will deal with the landscape character of the settlement, the relationship between nature and construction, that will cover different forms of use by considering the income resources, that will protect the traditional identity of the settlement and increase the production quality. By incorporating sustainability and holistic rural planning practices and prioritizing the well-being of existing rural communities, the effects of rural gentrification can be diverted in a more balanced and equitable way.
Benzer Tezler
- La gentrification rurale: Le cas d'Assos, Çanakkale
Kırsal soylulaştırma: Assos, Çanakkale örneği
SELİN KILIÇ
Yüksek Lisans
Fransızca
2020
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. A. DİDEM DANIŞ
- Kümbet Yaylası örneğinde kırsal soylulaştırma
Rural gentrification in the example of Kümbet Plateau
CANER ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiMarmara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE YETİŞ BAYRAKTAR
- Çevre tartışmaları çerçevesinden soylulaştırma kavramına sistematik bir bakış: Ankara ORAN mahallesi örneği
A systematic review on the concept of gentrification within the framework of environmental debates: The case of Ankara ORAN neighborhood
PAERHATI AINI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN GÖRER TAMER
- Sanayi devrimi sonrası kentin ve toplumun distopyaya göçü: Şehir planlama üzerine bir inceleme
The immigration of the city and society to distopia after the Industrial Revolution: A review on urban planning
HASAN CAN YAĞLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiGaziantep ÜniversitesiKent Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİNAN TANKUT GÜLHAN
- Urban transformation as political and ideological intervention in space: A case study in Diyarbakır
Mekana politik ve ideolojik bir müdahale olarak kentsel dönüşüm: Diyarbakır örneği
DİREN TAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
SosyolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BARIŞ MÜCEN