İbni Haldun düşüncesinde insanın değeri ve yeri
Human's value and place in Ibn Khaldun's thought
- Tez No: 818771
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET KASIM ÖZGEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: İbn Haldun, İnsan, İnsan Felsefesi, İnsanın Yetileri, Umran, Ibn Khaldun, Human, Human Philosophy, Human Abilities, Umran
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Bu çalışmada, İbn Haldun'un düşüncesinde“İnsan”ı nasıl konumlandırdığı ve ona ne gibi değerler atfettiği üzerinde bir inceleme yapılmıştır. Bu inceleme onun eserleri üzerinde, özellikle“Mukaddime”üzerinden okumalar yapılarak hazırlanmıştır. İnceleme ayrıca çeşitli kaynak tarama yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Geçmiş çalışmalar araştırılmış ve karşılaştırma yoluyla ilişki saptamaya dayalı, genel tarama modeli kullanılarak betimsel bir çalışma yapılmıştır. Çalışmada, İnsan Felsefesi ve kavramı üzerine eser vermiş olan düşünürlerin görüşlerinden yararlanılmıştır. Yaşadığı coğrafya ve insanlar üzerine incelemeler yapmış, evrensel çözümler üretmiştir. Özellikle iklim ve coğrafyanın insan üzerindeki belirleyici rolüne değinmiştir. İnsan denen varlık, İbn Haldun'da gerçek manasını bulmuş ve kendisini belirleyen, yaşamına yön veren bir noktaya taşınmıştır. İnsanın düzensizlik ve belirsiz ortamını öngörülebilir bir noktaya taşıması, kendisi ve insanlık için daha olumlu hale getirebilmesi onun kabiliyetlerinin gücünü göstermektedir. İnsan yaşamını birçok belirsizlik ve düzensizlikle dolu bir süreç olarak tanımlayabiliriz. İşte bu belirsizlik durumunu kendi başarısıyla düzenli hale getirebilecek bir varlıktan,“İnsan”dan bahsediyoruz. Çalışmada, insanın kendini belirlemesi ve gerçekleştirmesi konusuna değinirken, İbn Haldun farkını şu şekilde ortaya koymaya çalışmaktayız. İbn Haldun, insanı hem batı gibi seküler manada hem de doğu toplumları gibi manevi anlamda sentezleyerek kendini gerçekleştirebilen bir varlık olarak tanımlamaktadır. Sadece bir tarafını ele almamış iki taraflı olarak batı ve doğu düşünürleri tarafından kabul görmüştür. Son olarak, İbn Haldun'un düşüncesi açıklanarak“İnsan”konusundaki kayda değer fikirleri ortaya konulmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda, İnsan kavramının diğer düşünürlerde olduğu gibi İbni Haldun tarafından dünya genelinde temel düşünce olarak ele alındığı düşünürlerin kendi öğretilerinin İnsan temelinde geliştirildiği tespit edilmiştir. Haldun İnsan'ın kendi yeteneklerini kullanarak insana verilmiş en yüksek konumunu kendi sonuç olarak belirleyebileceğimiz bir olgudur.
Özet (Çeviri)
In this study, an examination has been made on how Ibn Khaldun positions“Human”in his thought and what values he attributes to it. This review has been prepared by making readings on his works, especially“Mukaddime”. The review was also carried out using various source scanning methods. Past studies were searched and a descriptive study was conducted using the general screening model based on correlation determination by comparison. In the study, the views of thinkers who have written on Human Philosophy and its concept have been used. He made studies on the geography and people he lived in and produced universal solutions. In particular, he mentioned the decisive role of climate and geography on people. The being called human found its true meaning in Ibn Khaldun and moved to a point that determines himself and directs his life. The fact that man carries the disorder and uncertain environment to a predictable point and makes it more positive for himself and humanity shows the power of his abilities. We can define human life as a process full of uncertainty and disorder. We are talking about a being,“Human”, who can regularize this state of uncertainty with his own success. In this study, we try to reveal the difference of Ibn Khaldun as follows, while addressing the issue of self-determination and realization of human beings. Ibn Khaldun defines man as a being who can realize himself by synthesizing both in a secular sense like the west and in a spiritual sense like the eastern societies. It has not only dealt with one side, but has been accepted by both western and eastern thinkers. Finally, Ibn Khaldun's thought was explained and his remarkable ideas on“Man”were put forward. In line with these results, it has been determined that the concept of Human is considered by Ibn Khaldun as the main thought throughout the world, as in other thinkers, and that their own teachings have been developed on the basis of Human. It is a phenomenon that we can determine the highest position given to man by using Haldun Insan's own abilities as a result.
Benzer Tezler
- Sosyolojik açıdan devlet teorileri
Başlık çevirisi yok
MUHİTTİN SAĞIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Kamu Yönetimiİstanbul ÜniversitesiSosyal Yapı - Sosyal Değişme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİKRET GEZGİN
- Liberal düşüncenin gelişiminde iktisat politikasının evrimi ve Türk örneği
The Evolution of economic policy in the development of liberal thought and the Turkish case
KIVANÇ ACAR
- İbni-Haldun düşüncesinde devlet kavramı
The concept of the state in the thought of Ibn Khaldun
WALEED JAAFAR IBRAHIM BLBAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET YETİŞ
- İslam siyasal düşüncesinde İbn-i Haldun
İbn Khaldun in the İslamic political thought
MUSTAFA ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Kamu YönetimiNiğde ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TANER DEMİRKOL