Geri Dön

Tahkiye açısından Gülendam ü Küeyt mesnevisi

Gulendam and Kueyt mathnawi in terms of fiction

  1. Tez No: 821174
  2. Yazar: HÜSEYİN ÖZBEYAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERSEN ERSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Gülendâm ü Küeyt, Mesnevi, Tahkiye, Tecellî, Gülendam ü Kuwait, Mathnawi, Narration, Tecellî
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kütahya Dumlupınar Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 81

Özet

17. yüzyıl Divan şairlerinden olan Tecellî 'ye ait Gülendam ü Küeyt mesnevisi edebiyat çevreleri tarafından çok tanınmayan bir eserdir. Eserle ilgili kapsamlı bir çalışma yapan Sabahat DENİZ mesnevinin transkripsiyonu yapmış ve yayınladığı kitabında eseri pek çok açıdan irdelemiş ve bilim dünyamıza tanıtmıştır. Bizlerde bu çalışmamızda Sabahat Deniz'in transkrip ettiği metin üzerinden hareketle Gülendam ü Küeyt mesnevisinin tahkiye unsurlarını inceledik. Çalışmamızı Prof. Dr. Mehmet Önal'ın“Tahkiyeli Eserleri Tahlil Planı Hakkında Bir Deneme”adlı çalışmasından faydalanarak ve Prof. Dr. Sadık Tural'ın tahkiyeli eserleri tahlil ederken kullanılmasını tavsiye ettiği tahlil planını rehber alarak oluşturduk. Dış yapı ve iç yapı olmak üzere iki ana başlık altında yaptığımız çalışmamızda; dış yapı başlığı altında eserin biyografik künyesini, konusunu, ana fikrini, temasını, olay örgüsünü, tahkiye türünü, eserin adı ile tema arasındaki ilişkiyi ve eser hakkında yapılmış çalışmaları inceledik. İç yapı başlığı altında ise; gerçeğimsi yapıyı hazırlayan unsurlar (bakış açısı, anlatım tekniği), gerçeğimsi yapıyı oluşturan unsurlar (figürler, zaman, mekân, muhteva) başlıkları altında inceledik. Gerçeğimsi yapıyı geliştiren unsurları (dil ve üslup, anlatma-gösterme yolları, kelime ve kelime gruplarına bağlı çağrışımlar) Prof. Dr. Sabahat DENİZ kitabında ayrıntılı olarak ele aldığından tekrara düşmemek için çalışmamıza katmadık. Çalışmamızda incelediğimiz eserle ilgili örnek beyitler Prof. Dr. Sabahat DENİZ tarafından 2006 yılında yayınlanan Tecellî (Aşkın Bitmeyen Çilesi) Gülendam ü Küeyt (Risale-i Rāz) adlı eserden alınmıştır. Örnek beyitlerin numaralı ile kaynak kitabımızdaki beyit numaraları aynıdır.

Özet (Çeviri)

Gülendam ü Kuwait mathnawi which belongs to Tecelli, one of the 17th-century Divan poets, is a work that is not well known by the literary communities. Sabahat DENİZ, who made a comprehensive study on the work, transcribed the mathnawi and examined the work in many aspects and introduced it to our scientific world in the book she published. In this study, we also examined the narration elements of Gülendam ü Küeyt mathnawi based on the text transcribed by Sabahat Deniz. We created our work benefitting from Prof. Dr Mehmet ÖNAL's“An Essay on the Analysis Plan of Narrated Works”and by taking Prof. Dr Sadik Tural's analysis plan that he recommended to be used while analyzing the narrated works as a guide. In our work we have done under two main headings, namely external structure and internal structure; Under the title of external structure, we examined the work's biographical identification tag, subject, main idea, theme, plot, type of narration, relationship between the name of the work and the theme, and studies which were done about the work. Under the title of internal structure; We examined the elements that prepare the realistic structure (point of view, narrative technique) and the elements that make up the realistic structure (figures, time, space, content). Since Prof. Dr Sabahat DENİZ has discussed the elements that develop the realistic structure (language and style, ways of telling-showing, associations based on words and word groups) in detail in her book, we did not include them in our study to avoid repetition. Sample couplets related to the work that we examined in our study are taken from the work called Tecellî (The Endless Passion of Love) Gülendam ü Küeyt (Risale-i Rāz) published by Prof. Dr Sabahat DENİZ in 2006. The number of the sample couplets is the same as the couplet numbers in our sourcebook.

Benzer Tezler

  1. Tahkiye açısından Şeyhoğlu Mustafa'nın Hurşîd-Nâme mesnevisi

    The Hurşid-Name masnavi of Şeyhoglu Mustafa in terms of narrative

    FATMA AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıBayburt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RUKEN KARADUMAN

  2. Tahkiye açısından Haşimi'nin Mihr ü Vefa Mesnevisi(Transkripsiyonlu metin-inceleme)

    The Mihrü Vefa Masnevi of Haşimi depending on narration

    SELAMİ ECE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. METİN AKKUŞ

  3. Nizami-yi Gencevi'nin hayatı, edebi kişiliği, eserleri ve Leyli u Mecnun Mesnevisinin tahkiye unsurları açısından tahlili

    Das Leben und literarische wesen von Nizami-yi Gencevi und textanalysierung im hinsicht der Erzahlkunst von seinem Mesnevi Leyli u Mecnun

    NAZİR AKALIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Doğu Dilleri ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Doğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SAİME İNAL SAVİ

  4. Edebiyat nazariyatı açısından hikaye türü

    Story type from the aspect of literary theories

    SEMİHA ÖZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SADIK TURAL

  5. Rasim Özdenören ve Feodor Dostoyevski arasında tahkiye anlayışı bakımından bir karşılaştırma

    A comparison of Rasim Özdenören and Feodor Dostoyevski in terms of narration techniques

    LEMARA ABİBULAYEVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. NURULLAH ÇETİN