Geri Dön

Ergenlik dönemindeki öfke ifade tarzlarının kendilik imgesi bağlamında incelenmesi

An Investigation of the anger expression styles of adolescenses with respect to their self-images

  1. Tez No: 82255
  2. Yazar: C. SİBEL OKMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BETÜL AYDIN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1999
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 155

Özet

BÖLÜM V ÖZET,SONUÇ VE ÖNERİLER Özet Bu araştırma, 15-16 yaş grubu ergenlerinin öfke ifade tarzlarının kendilik imgelerini algılamalarına göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak amacı ile gerçekleştirilmiştir. Söz konusu farklılaşma araştırılırken; ergenlerin öfke ifade tarzlarının ve kendilik imgelerinin yaşa, cinsiyete, okul türüne ve anne-babanın eğitim durumuna göre farklılaşıp farklı laşmadığı da ilişkisel olarak incelenmiştir. İlişkisel tarama modeline uygun olarak hazırlanan araştırmanın evrenini, İstanbul ili Anadolu Yakası Kadıköy ilçesi'nde Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak eğitim-öğretim veren Mehmet Beyazıt Lisesi lise birinci ve ikinci sınıflarında okumakta olan bütün 15 ve 16 yaş grubu ergenleri ile Kadıköy Anadolu Lisesi orta ikinci ve üçüncü sınıflarında (iki yıl yabancı dil hazırlık sınıfı okuduklarından dolayı) okumakta olan bütün 15 ve 16 yaş grubu ergenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın çalışma grubu, 256'sı erkek, 1 72'sî kız olmak üzere toplam 428 ergenden oluşturulmuştur. Araştırmanın veri toplama aşamasında iki ölçekten yararlanılmıştır. Ergenlerin öfke yaşantılarını ifade ediş biçimlerini belirlemek için“ Sürekli Öfke- Öfke Tarz Ölçeği (SÖÖTÖ) ”, kendilik imgesi algısının düzeyini tespit etmek amacıyla da“ Offer Kendilik İmgesi Ölçeği (OKİÖ) ”uygulanmıştır. Bu ölçeklere ek olarak, ergenlerin yaş, cinsiyet, hangi okulda okudukları ve anne-babanın eğitim durumu gibi bazı değişkenlere de ulaşabilmek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan ve 5 sorudan oluşan“ Kişisel Bilgi Formu ”nun da cevaplandırılması istenmiştir. Veri toplama aşamasından sonra, elde edilen ham verilerin istatistiksel çözümlemeleri yapılmıştır. Ergenlerin öfke ifade tarzlarının kendilik imgesine göre farklılaşıp farklılaşmadığını test etmek amacıyla, ikiden fazla grubun ortalamalarının karşılaştırılması söz konusu olduğundan Tek Yönlü Varyans Analizi (F Testi) tekniğinden yararlanılmıştır. Grup ortalamaları arasında anlamlı bir farkın ortaya çıkması durumunda, bu farkın hangi gruplardan kaynaklandığını belirlemek amacıyla da, grup sayıları birbirinden çok farklı olduğu durumlarda kullanılan Tukey Kramer Testi'nden faydalanılarak karşılaştırmalar yapılmıştır. Bunun yanısıra, ergenlerin öfke ifade tarzlarının ve kendilik imgelerinin 127cinsiyet, okul türü ve 15 ya da 16 yaş grubunda oluşlarına göre farklılaşıp farklılaşmadığını test eden Bağımsız Grup t Testi Tekniği kullanılmış; ergenlerin öfke ifade tarzlarının ve kendilik imgelerinin anne-babanın eğitim durumuna göre farklılaşıp farklılaşmadığını Tek Yönlü Varyans Analizi (F Testi) ve grup ortalamaları arasında anlamlı bir fark çıkması sonucunda, bu farkın hangi gruptan kaynaklandığını tespit etmek için de Duncan Testi ya da Tukey Kramer Testi ile sınanmıştır. Elde edilen istatistiklerin manidarlığı 0.05 düzeyinde ve çift yönlü olarak test edilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular özetle aşağıda sunulmuştur : 1. Ergenlerin öfke ifade tarzlarının kendilik imgelerine göre farklılaşma gösterdiği tespit edilmiştir. Yüksek düzeyde kendilik imgesi (olumlu kendilik imgesi) algısına sahip ergenlerde bastırılmış öfke, dışavurulmuş öfke ve sürekli öfke boyutlarında azalma olduğu, yine yüksek düzeyde kendilik imgesi (olumlu kendilik imgesi) algısına sahip ergenlerin kontrol altına alınmış öfke boyutunun ise, arttığı saptanmıştır. 2. Ergenlerin bastırılmış öfkeleri, dışavurulmuş öfkeleri ve kontrol altına alınmış öfkeleri yaşa göre farklılaşmamaktadır. Sürekli öfkeleri ise, yaşa göre farklılaşma göstermektedir. 15 yaş grubu ergenlerinin 16 yaş grubu ergenlerine göre, sürekli öfkeye daha eğilimli oldukları tespit edilmiştir. 3. Ergenlerin bastırılmış öfkeleri, dışavurulmuş öfkeleri, kontrol altına alınmış öfkeleri ve sürekli öfkeleri cinsiyete göre farklılaşmamaktadır. 4. Ergenlerin bastırılmış öfkeleri, dışavurulmuş öfkeleri ve kontrol altına alınmış öfkeleri okul türüne göre farklılaşmaktadır. Bu farklılaşmalar, Kadıköy Anadolu Lisesi ergenleri lehinedir. Sürekli öfke ise, okul türüne göre farklılaşma göstermemektedir. 5. Ergenlerin dışavurulmuş öfkeleri, annenin eğitim durumuna göre farklılaşmaktadır. Anneleri yüksekokul veya üniversite ve ortaokul veya lise mezunu olan ergenlerin, anneleri okuryazar veya ilkokul mezunu olan ergenlere göre dışavurulmuş öfkeyi daha rahat ortaya koyabildikleri saptanmıştır. 128Annenin eğitim durumuna göre, ergenlerin bastırılmış öfkeleri, kontrol altına alınmış öfkeleri ve sürekli öfkeleri farklılaşma göstermemektedir. 6. Ergenlerin kontrol altına alınmış öfkeleri, babanın eğitim durumuna göre, farklılaşma göstermektedir. Babaları yüksek öğrenim görmüş ergenlerin öfkelerini kontrol altında tutabilme düzeylerinin arttığı görülmektedir. Babanın eğitim durumuna göre, ergenlerin bastırılmış öfkeleri, dışavurulmuş öfkeleri ve sürekli öfkeleri farklı I aşma maktadır. 7. Ergenlerin kendilik imgeleri yaşa göre farklılaşma göstermemektedir. 8. Ergenlerin kendilik imgeleri cinsiyete göre farklılaşma göstermemektedir. 9. Ergenlerin kendilik imgeleri okul türüne göre farklılaşmaktadır. Kadıköy Anadolu Lisesi'nde okuyan ergenlerin Mehmet Beyazıt Lisesi'nde okuyan ergenlere göre, daha olumlu kendilik imgelerine sahip oldukları saptanmıştır. 10. Annenin eğitim durumunun ergenlerin kendilik imgeleri üzerinde etkili bir değişken olduğu saptanmıştır. Annenin yüksekokul veya üniversite ve ortaokul ya da lise düzeyinde bir eğitim almış olması, ergenin kendilik imgesini olumlu yönde etkilemektedir. 1 1. Babanın eğitim durumunun da, yüksekokul veya üniversite ve ortaokul veya lise mezunu olmasının, ergenlerin olumlu kendilik imgesi geliştirmelerinde önemli bir etken olduğu tespit edilmiştir. Sonuç Bu araştırmada, kendilik imgesinin 15-16 yaş grubu ergenlerinin öfke ifade tarzları üzerinde etkili bir değişken olduğu ortaya çıkmıştır. Olumlu kendilik imgesine sahip ergenlerin, günlük yaşantılarında sürekli öfke duygusu yaşama eğiliminde olmadıkları, ilişkilerinde ürettikleri öfkeyi dışavurma ya da içe yöneltme, bastırma yolunu seçmeden, hoşgörülü, sabırlı ve anlayışlı davranabildikleri, sakinleşme eğilimine daha kolay girebildikleri, bir başka deyişle öfkelerini kontrol altında tutabildikleri sonucuna varılmıştır. 129

Özet (Çeviri)

SUMMARY The aim of this research was to assess whether the anger expression styles of adolescents differ with respect to their self-images. In doing this research, the anger expression styles of adolescents and their self-images were also investigated correlationally with respect to the variables of age, sex, the type of school and the parents' educational status. The research was performed in accordance with the correlational scanning model. The subjects were the students at the first and second clases of Mehmet Beyazıt Lisesi and the second and third classes of the secondary part of Anadolu Lisesi (as they had been in the foreign language class for two years) both of which are in Kadıköy, in Istanbul. There were 428 adolescents, 256 being male and 172 being female. Two scales were used during the data gathering phase. To assess the anger expression styles of adolescents the Trait Anger Expression Scale and for the assessment of the perception of the self-image the Offer Self-image Questionnaire were used. Additionally, the subjects were required to complete a questionnaire of 5 questions prepared by the researcher, to reach such variables as age, sex, the type of school and the educational status of the parents. After the data gathering phase, the statistical analysis of the raw data was done. As there were more than two group averages for comparision, One way Analysis of the Variance (F test) was used to test whether the anger expression styles of adolescents differ with respect yo their self-images. When there was a significant difference among the group averages, the Tukey Kramer Test, which is used when group nymbers were too much different, was used to determine the source of the difference. Morover, the Independent Group t Test was used to test whether the anger expression styles and self-images of differ with respect to their sex, type of school and the age group. For the educational status of the parents One-way Analysis of the Variance (F test) was used. In case of a significant difference among the group averages, the Duncan Test or the Tukey Kramer Test was used to determine the source of the difference. Their significance was tested at 0.05 level and on two-tails. _ The following are the findings of the research, in summary :1. It was found that the anger expression styles of the adolescents differ with respect to their self-images. A decrease in the dimensions of repressed anger, expressed anger and trait anger, and an increase in controlled anger was determined in those adolescents with a high level of self-image (positive self-image). 2. There was no difference in repressed anger, expressed anger and controlled anger with respect to the ages. However, the trait anger dimension was shown to have a difference with respect to the ages in that the 1 5 years age group was more angry prone than 16 years age group. 3. The repressed anger, expressed anger, controlled anger and the trait anger of the adolescents did not show any difference with respect to the sex. 4. The repressed anger, expressed anger and controlled anger of the adolescents differed with respect to the type of the school. The differences were in favour of the of the adolescents from Kadıköy Anadolu lisesi. The trait anger, on the other hand, did not show any difference with respect to the type of the school. 5. The expressed anger of the adolescents differed with respect to the educational status of the mother. Those adolescents, whose mothers had completed university and secondary school or high school, expressed anger more easily in comparision to those ones, whose mothers were literate or had completed only the primary school. By contrast, no difference was found in the repressed anger, controlled anger and trait anger when the mothers' educational situations were considered. 6. The controlled anger of the adolescents differed with respect to the educational status of the father. Those adolescents whose fathers were of high educational level showed an increase in the ability to control their anger. No difference was found in the repressed anger, expressed anger and trait anger, when the fathers' educational status was considered. 7. The self-images of the adolescents showed no differences with respect to the ages. 8. The self-images of the adolescents showed no differences with respect to the sex. Ill9. The self-images of the adolescents differed with respect to the type of the school. Those adolescents from the Kadıköy Anadolu Lisesi were shown to have more positive self-image than those from the Mehmet Beyazıt Lisesi. 10. The mother's educational status was determined as a significant variable in the self- images of the adolescents. The mother's having received a university or high school degree positively affected the adolescent's self-image. 11. The fahter's educational status, too, i.e., whether he had completed university or high school, was a significant positive factor in the develpoment of the adolescents' self-image. IV

Benzer Tezler

  1. Ergenlerde sosyal medyaya yönelik tutum ile öfke düzeyi ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between attitude toward social media and anger level and anger expression styles in adolescents

    ZELİHA MERVE UYSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZGE ERBAY

  2. Ergenlerde öfke ve öfkeyi ifade etme biçimlerinin ebeveynlik stilleri, duygusal özerklik ve bağlanma özellikleriyle ilişkisinin incelenmesi

    Investigation of the relationship between anger and anger expression and parent styles, emotional autonomy and attachmet in adolescencens

    FATMA BETÜL DAĞLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiSelçuk Üniversitesi

    Aile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HATİCE DEVECİ ŞİRİN

  3. Ergenlik dönemindeki çocukların sürekli öfke düzeyleri, öfke ifade stilleri ve saldırganlık seviyeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

    The examination of the relationship between trait anger levels, anger expression styles and aggression in adolescents

    SİMGE ÖZYAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE ELAGÖZ YÜKSEL

  4. Obez ergenlerde dürtü kontrolü, öfke kontrolü ve olası psikiyatrik tanıların değerlendirilmesi

    Investigation of impulse control, anger management and possible psychiatric diagnosis in obese adolescents

    ALİ EROL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikiyatriTrakya Üniversitesi

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. IŞIK GÖRKER

  5. Sağlık meslek lisesi öğrencilerinin saldırganlık ve öfke düzeylerinin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu belirtileri ve benlik saygısı ile olan ilişkisinin araştırılması

    The relationship between the aggression and anger levels of a vocational health high school students and the symptoms of attention deficit and hyperactivity disorder and self-esteem

    TUNCER SAYDANOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    PsikiyatriKocaeli Üniversitesi

    Psikiyatri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜLENT COŞKUN