Solution of the Bohr Hamiltonian for the Davidson potential in the 𝛾~unstable region for odd-even nuclei
𝛾~kararsız bölgede Davidson potansiyeli için Bohr Hamiltoniyeninin tek-çift çekirdekler için çözümü
- Tez No: 822854
- Danışmanlar: PROF. DR. İLYAS İNCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fizik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 54
Özet
Nükleon olarak adlandırılan proton ve nötronlar, atom çekirdeğini oluştururlar ve çekirdeğin yapısı, sahip olduğu nükleon sayısına bağlı olarak değişmektedir. Çekirdeklere ait deneysel uyarılma enerji verileri incelendiğinde, üç farklı yapının olabileceği görülmüştür. Geometrik olarak bu yapılar harmonik osilatör, gama-kararsız ve prolate (oblate) deforme rotor'dur. Nükleer yapı fizikçilerinin son yıllarda yoğun olarak çalıştığı konuların başında, nükleon sayısına bağlı olarak bu limit yapılar arasında gerçekleşen şekil faz geçişleridir. İlk olarak, deneysel uyarılma enerji spektrumlarının belirli bir düzene sahip olması nedeniyle çift-çift çekirdekler incelenmiştir. Faz geçişlerinin gerçekleştiği kritik noktalarda, çift-çift çekirdeklerin uyarılma enerjileri ve elektrik kuadrupol geçiş oranları gibi özellikleri elde edilmiştir. Deneysel veriler incelendiğinde ise bir kaç çekirdek hariç diğerlerinin kritik nokta civarında yapı sergiledikleri görülmüştür. Tek-çift çekirdekler ise uyarılma enerji spektrumlarının karmaşıklığından dolayı fazla çalışılmamıştır. Bu çalışmada kararsız tek-çift çekirdekler, çift çekirdeğin kararsızlığını bozmadan j=3/2 yörüngesinde hareket eden tek nükleon olarak düşünülmüştür. Sistem deforme olduğundan, böyle bir sistemin gözlenebilirleri Bohr Hamiltoniyeni tarafından elde edilebilir. Hamiltoniyende, potansiyel enerjinin iki serbest parametresi olan Davidson potansiyeli formunda olduğu varsayılmıştır. Daha sonra karşılık gelen Schrödinger denklemi, Nikiforov-Uvarov yöntemi kullanılarak analitik olarak çözülmüştür. Enerji denklemi, Davison potansiyel serbest parametrelerinin fonksiyonları olarak kapalı bir formda elde edilmiştir. Bu çalışmada, Davidson potansiyelinin yeteneğini test etmek için gama-kararsız yapıya sahip (_^(187-195))Ir izotopları seçilmiştir. Bu çekirdeklerin deneysel spektrumlarını tahmin etmek için Mathematica programında bir kod yazılmış ve her bir izotop için Davidson potansiyel parametreleri belirlenmiştir. Teorik tahminlerin deneysel verilerle iyi bir uyum içinde olduğu bulunmuştur
Özet (Çeviri)
Protons and neutrons, called nucleons, form the nucleus of the atom, and the structure of the nucleus changes depending on the number of nucleons it has. When the experimental excitation energy data of the nuclei were examined, it was seen that there could be three different structures. Geometrically, these structures are harmonic oscillator, gamma-unstable and prolate (oblate) deformed rotor. One of the subjects that nuclear structure physicists have been working on intensively in recent years is the shape phase transitions that occur between these limit structures depending on the number of nucleons. Firstly, even-even nuclei were investigated because of the regularity of the experimental excitation energy spectra. At the critical points where phase transitions take place, properties such as excitation energies and electric quadrupole transition ratios of even-even nuclei are obtained. When the experimental data were examined, it was seen that except for a few nuclei, the others exhibited structures around the critical point. Odd-even nuclei, on the other hand, have not been studied much because of the complexity of their excitation energy spectra. In this study, the unstable odd-even nuclei has been thought as the single nucleon moving in a j=3/2 orbit without breaking the unstablitiy of even core. Since the system is deformed, the observables of such a system can be obtained by the collective Bohr Hamiltonian. In the Hamiltonian, the potential energy was assumed to be of the form of Davidson potential, which has two free parameters. Then the corresponding Schrödinger equation has been solved analytically by using the Nikiforov-Uvarov method. The energy equation has been obtained in a closed form as functions of Davison potential free parameters. In this study, (_^(187-195))Ir isotopes having gamma-unstable structure have been selected to test the ability of Davidson potential. To predict the experimental spectra of these nuclei, a code has been written in Mathematica programme and the Davidson potentail parameters for each isotope have been determined. It is found that theoretical predictions are in good aggreement with the experimental data.
Benzer Tezler
- Solution of the Bohr Hamiltonian for the Davidson potential in the ɣ~unstable region
Ɣ~istikrarsız bölgedeki Davidson potansiyeli için Bohr Hamiltonian'ın çözümü
AHMED HASHIM ABDULWAHID ABDULWAHID
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Fizik ve Fizik MühendisliğiÇankırı Karatekin ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS İNCİ
- ANALYTICAL SOLUTION OF BOHR HAMILTONIAN WITH DAVIDSON POTENTIAL FOR E(5) MODEL USING NIKIFOROV-UVAROV METHOD
NIKIFOROV-UVAROV YÖNTEMİ KULLANILARAK E(5) MODELİ İÇİN BOHR HAMİLTONYENİNİN DAVIDSON POTANSİYELİ İLE ANALİTİK ÇÖZÜMÜ
LAVA MOHAMMED KHDIR KHDIR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Fizik ve Fizik MühendisliğiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM YİĞİOĞLU
- Atom çekirdeğinde kritik nokta simetrilerinin Bohr Hamiltonyenin γ-katı çözümleri ile araştırılması
Searching of critical point symmetries in atomic nuclei with Bohr Hamiltonian γ-rigid solutions
MELEK GÖKBULUT
Doktora
Türkçe
2018
Fizik ve Fizik MühendisliğiTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM YİĞİTOĞLU
- Solution of the Bohr Hamiltonian for the kratzer potential around the X(5) critical point
X(5) kritik noktası civarında krater potansiyeli için Bohr Hamitiltoniyeninin çözümü
YASIR SALIH DAR DAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Fizik ve Fizik MühendisliğiÇankırı Karatekin ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLYAS İNCİ
- Solution of the bohr hamiltonian for the kratzer potential in the γ~unstable region
γ~ kararsız bölgede kratzer potansiyeli için bohr hamiltoniyeninin çözümü
YILMAZ HASSAN MUSTAFA MUSTAFA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Fizik ve Fizik MühendisliğiÇankırı Karatekin ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS İNCİ