İlkokul 2. sınıf türkçe ders kitabındaki metinlerin çocuk edebiyatı ölçütlerine göre incelenmesi
Examination of the texts included in the second grade primary school Turkish textbook according to children's literature criteria
- Tez No: 823687
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MERAL GÖZÜKÜÇÜK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Türkçe ders kitabı, metinler, çocuk edebiyatı, içerik özellikleri, biçim özellikleri, Turkish textbook, texts, children's literature, content characteristics, format characteristics
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Manisa Celal Bayar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
İLKOKUL 2. SINIF TÜRKÇE DERS KİTABINDAKİ METİNLERİN ÇOCUK EDEBİYATI ÖLÇÜTLERİNE GÖRE İNCELENMESİ Yaşamın diğer evrelerine nazaran çok hızlı ilerleyen gelişim ve değişimin görüldüğü çocukluk evresinde dil gelişimi de hızlı olmaktadır. Çocukların dilsel ve bilişsel gelişiminde çocuk kitapalrının etkisi bulunmaktadır. Çocuk kitapları, çocukların farklı gelişim dönemlerine ve özelliklerine uygun olarak hazırlanmalıdır. Çocuk kitaplarının özellikleri içerik ve biçim olmak üzere iki ana başlıkta ele alınmaktadır. Çocuk kitaplarında bulunması gereken içerik özellikleri; tema, konu, temel kavramlar ve değerler, karakterler ve kahramanlar, plan, dil ve anlatım, ileti şeklindedir. Çocuk kitaplarının biçim özellikleri ise; kitabın boyutu, cilt, kağıt, kapak, harfler, sayfa düzeni ve resimler olarak ele alınmaktadır. Bu sebeple nitelikli çocuk kitaplarında bulunması gereken özelliklerin ders kitaplarındaki metinlerde de bulunması gerektiği ifade edilebilir. Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan kazanımların gerçekleştirilmesinde metin seçimleri önemlidir. İlkokul 2.sınıf öğrencilerine yönelik çocuk kitaplarının özellikleri ele alınarak ders kitabındaki metinlerin incelenmesi bu çalışmanın değeridir. Bu araştırmanın amacı, İlkokul 2. Sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin çocuk edebiyatı ölçütlerine göre incelenmesidir. Bu araştırmada nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu tarafından 2022-2023 eğitim öğretim yılında kullanılmak üzere ilkokul 2. sınıf öğrencileri için kabul edilen Türkçe ders kitabında bulunan 40 metin oluşturmaktadır. Araştırmaya 2. sınıf Türkçe ders kitabında bulunan tüm metinler dahil edildiği için örnekleme yoluna gidilmemiştir. Çocuk edebiyatı ile ilgili alan yazın taranarak çocuk edebiyatının içerik ve biçim özellikleri ile ilgili uygun, kısmen uygun, uygun değil şeklinde kontrol listesi oluşturulmuştur. Bu çalışmada bu kontrol listelerine göre her bir metin çocuk edebiyatı ölçütleri kapsamında incelenmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular sonucunda İlkokul 2. Sınıf Türkçe ders kitabında Türk çocuk edebiyatından eserlere daha çok yer verildiği, yazar ve şairlerin biyografilerine yer verilmediği, 25 metnin kısaltılarak alındığı, beş metinde anlam bütünlüğünün kısmen bozulduğu, 14 metnin başında kısa özet verildiği, iki metinde anlam bütünlüğünün kısmen bozulduğu tespit edilmiştir. İlkokul 2. Sınıf Türkçe ders kitabının, 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan metinlerin türleri açısından incelenmesi sonucunda; ders kitabında her temada bilgilendirici, hikaye edici ve şiir türünün bulunduğu, 15 hikaye edici, 13 bilgilendirici ve 12 şiir türünde olmak üzere toplam 40 metnin yer aldığı görülmüştür. İlkokul 2. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin tema, konu, temel kavramlar ve değerler, kahramanlar ve karakterler, plan, dil ve anlatım, ileti gibi içerik özellikleri açısından incelenmesi sonucunda; 39 metnin 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan zorunlu ve seçmeli temalara uygun olduğu, 37 metnin 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan konu önerilerine uygun olduğu, 39 metinde temel kavram ve değerlere yer verildiği, 32 metinde kahramanlar ve karakterlere yer verildiği, plan açısından 23 metnin uygun olduğu, dil ve anlatım açısından 33 metnin uygun, ileti açısından 37 metnin uygun olduğu, üç metinde iletiye yer verilmediği görülmüştür. İlkokul 2. sınıf Türkçe ders kitabının kitabın boyutu, cilt, kağıt, kapak, harfler, sayfa düzeni ve resimler gibi biçim özellikleri açısından incelenmesi sonucunda; kitabın boyutu, kağıt kalitesi, kapağı açısından uygun olduğu; ciltlemesi ve harfler açısından kısmen uygun olduğu görülmüştür. Çocuk edebiyatı ölçütlerinden sayfa düzeni açısından 31 metnin uygun, dokuz metnin kısmen uygun olduğu; resimler açısından 32 metnin uygun, yedi metnin kısmen uygun olduğu, bir metinde resme yer verilmediği sonucuna ulaşılmıştır. Türkçe ders kitabında yer alan metinlerin tamamında resimlerin metni açıklama amacıyla kullanıldığı ve resimlerin çizimlerden oluştuğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
EXAMINATION OF THE TEXTS INCLUDED IN THE SECOND GRADE PRIMARY SCHOOL TURKISH TEXTBOOK ACCORDING TO CHILDREN'S LITERATURE CRITERIA During childhood, when development and change occur very rapidly compared to other stages of life, language development is rapid. Children's books are effective in children's language and cognitive development, and these books should be prepared in accordance with children's different developmental periods and characteristics. These characteristics are discussed under two main headings: content and format. The content characteristics that should be included in children's books are: theme, topic, basic concepts and values, characters and heroes, plan, language and expression, and message. The format characteristics of children's books are expressed as the size of the book, the binding, paper, cover, letters, page layout and illustrations. It can be said that text selection is important for achieving the learning outcomes in the Turkish Course Curriculum. For this reason, it is important that the characteristics that should be included in high quality children's books are also included in the texts of textbooks. The aim of this study is to examine the texts in the Second Grade Primary School Turkish textbook according to children's literature criteria. The document analysis technique, one of the qualitative research methods, was used in this study. The study group of the research consists of 40 texts included in the Turkish textbook, which was accepted by the Board of Education of the Ministry of National Education for use in the 2022-2023 academic year for second grade primary school students. Since all texts in the second grade Turkish textbook were included in the study, sampling was not used. By reviewing the literature related to children's literature, a checklist was created as appropriate, partially appropriate, and inappropriate in terms of the content and format characteristics of children's literature. In this study, each text was examined on the basis of these checklists within the scope of children's literature criteria. As a result of the findings obtained in the study, it was determined that works from Turkish children's literature are mostly included in the Second Grade Primary School Turkish textbook, biographies of writers and poets are not included, integrity of the meaning is partially compromised in five of the 25 texts that are abridged, and integrity of the meaning is partially compromised in two of the 14 texts for which a short summary is given at the beginning of the text. As a result of the examination of the Second Grade Primary School Turkish textbook in terms of the text types in the 2019 Turkish Course Curriculum, it was found that the textbook includes a total of 40 texts, of which 15 are narrative, 13 are informative and 12 are poetry texts, and that narrative, informative and poetic texts are found in each theme in the textbook. Following the examination of the texts in the Second Grade Primary School Turkish textbook in terms of content characteristics, namely the theme, topic, basic concepts and values, heroes and characters, plan, language and expression, and message, it was observed that 39 texts are appropriate for the compulsory and optional themes in the 2019 Turkish Course Curriculum, 37 texts are appropriate for the topic suggestions in the 2019 Turkish Course Curriculum, 39 texts include basic concepts and values, 32 texts include heroes and characters, 23 texts are appropriate in terms of the plan, 33 texts are appropriate in terms of language and expression, 37 texts are appropriate in terms of the message, and three texts do not include a message. As a result of the examination of the Second Grade Primary School Turkish textbook in terms of format characteristics, namely the size of the book, binding, paper, cover, letters, page layout and illustrations, it was observed that the book is appropriate in terms of the size, paper quality and cover, while it is partially appropriate in terms of binding and letters. Regarding the criteria of children's literature, it was concluded that 31 texts are appropriate and nine texts are partially appropriate in terms of page layout, while 32 texts are appropriate and seven texts are partially appropriate in terms of illustrations, and no illustrations are included in one text. It was observed that the illustrations are used to explain the text and that the illustrations consist of drawings in all of the texts included in the Turkish textbook.
Benzer Tezler
- İlkokul 2. sınıf Türkçe ders kitabındaki metinlerin çocuk edebiyatı metinlerinin nitelikleri açısından incelenmesi
Reviewing of the texts in the 2nd grade Turkish textbook of primary schools in terms of qualities of the children's literature texts
FADİME MERDANE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE MENTİŞ TAŞ
- Çocuk edebiyatı yapıtlarının çocukların eşduyumsal eğilimine etkisi
Başlık çevirisi yok
EMİNE AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANAN ASLAN
- İlkokul 2. sınıf Türkçe ders kitabındaki görsellerin analizi
Analysis of images in the primary school 2nd grade Turkish course book
AYSEL EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAmasya ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLBİN ZEREN NALİNCİ
- İlkokul 2. sınıf Türkçe ders kitabının resim-metin ilişkisi açısından değerlendirilmesi
Evaluation of Turkish textbook for second grade in term of image text relation
FUNDA İNAN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiSınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAYRAM BAŞ
- İlkokul 2. sınıf Türkçe ders kitabı metinlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi
Analysis of 2nd grade Turkish textbook of primary school in term of values education
FATMA ALICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN AKANDERE