Pınar Kür'ün romanlarında yapı ve izlek
Structure and theme in the novels of Pınar Kür
- Tez No: 824285
- Danışmanlar: PROF. DR. VEDİ AŞKAROĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ardahan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 308
Özet
“Pınar Kür'ün Romanlarında Yapı ve İzlek”başlığını taşıyan bu tez çalışmasında, biyografik unsurlara değinilmiş olsa da asıl amaç yazar tarafından üretilmiş olan romanların hem yapısal unsurlarının genel niteliğini ortaya koymak hem de içerik açısından yazarın romanlarının ve felsefi görüşlerinin çerçevesinde oluşan hayat görüşünü, sanatını, ruhsal, düşünsel ve sosyolojik özellikleri yansıtan izleklerin incelemesini yapmaktır. Romanlarının hem yapısal hem de içerik olarak çok boyutlu, zengin yaklaşımlara, anlatım tekniklerine ve felsefi/düşünsel derinliğe sahip nitelikte olması tezin kapsamının da romanlarla sınırlandırılmasına gerekçe oluşturmuştur. Çalışmada yazarın“Yarın Yarın”,“Küçük Oyuncu”,“Asılacak kadın”,“Bitmeyen Aşk”,“Bir Cinayet Romanı”,“Sonuncu Sonbahar”,“Cinayet Fakültesi”ve“Sadık Bey”başlıklı sekiz adet romanı çalışmanın kapsamını ve sınırını oluşturmuştur. Çalışmanın birinci bölümünde yazarın sanatçı kişiliğinin oluşumunda önemli rol oynamış olan unsurların tartışılması yapılarak okurun yazar ve romanları hakkında daha sağlıklı değerlendirmeler yapabilmesine katkı sağlayacak bilgiler sunulmuştur. Bu bölümün alt başlıklarında ayrıntılara yer verilmiş ve aile yaşamı, eğitim yaşamı, yazın ve iş yaşamı ile eserleri öncelikli olarak tanıtılmıştır. Yukarıda başlıkları verilen sekiz adet romanı ise geniş bir bakış açısı ile ayrıntılı olarak okura sunulmuş ve her bir romanın genel öyküsü, olay örgüsü, kişileri, izlekleri belirlenmiş ve yazarın yazım serüveni ile ilişkilendirilerek sanatsal ve yapısal hatları sunulmuştur.“Pınar Kür'ün Romanlarında Yapısal Unsurlar”başlıklı bölümde tezin kapsamını oluşturan sekiz romanın yapısal unsurları ele alınmıştır. Bu bölümde ilk olarak her bir romanın tanıtımı yapılmış ve romanın kimlikleri yapısalcı bir bakış açısı ile sunulmuştur. Romanın ana unsurlarından olan bakış açısı ve anlatıcının kimliği ile anlatım teknikleri önce kuramsal olarak tartışılmış, sonrasında ise yapılan tanım ve tasniflere uygun düşen romanların hangileri olduğu nedenleri ve sonuçları ile birlikte incelenmiştir. Yine roman ve anlatıbilimin ana unsurlarından zaman olgusunun nasıl kullanıldığı her bir roman için incelenmiş ve incelemelerin kuramsal bilgi ile bağlantısı kurulmuştur. Anlatıbilimin belki de üzerinde en çok durulan ve insan kimliği, duygu dünyası, hayal gücü, çocukluktan yetişkinliğe ve yaşlılığa kadar geçirdiği olgunlaşma süreci, kimlik kurulumu ile bağlantılı olan mekân kavramı özel boyutları ile işlenmiştir. Mekânın roman kişileri ve izlekler ile bağlantısının incelenmesi roman kişilerinin motivasyonlarının, iç dünyalarında yaşadıkları duygusal ve duyusal çalkantıların, ruhsal kırılma ve değişimlerinin, kültürel, düşünsel, ruhsal benliklerinin ve kişiliklerinin ortaya çıkışına nasıl zemin hazırlayabileceği de tezin önemli tartışmalarından birisini oluşturmuştur.“Pınar Kür'ün Romanlarında İzleksel Kurgu”bölümünde yapısal unsurlarda ve anlatım tekniklerinden de yararlanılarak romanların düşünsel, sosyolojik ve psikolojik boyutlarını belirleyen içerikle ilgili özelliklerini ortaya koyma amacı bulunmaktadır. Pınar Kür'ün incelenen romanlarında öne çıkan izleklerin“ölüm”,“aşk”,“başkaldırı”,“cinsellik”,“birey-toplum çatışması”,“kaçış”,“yalnızlık-yabancılaşma”ve“umut/suzluk”olduğu belirlenmiştir. Her bir izleğin ilk olarak disiplinlerarası bilgi, bulgu ve kuramlardan yararlanılarak kuramsal tartışması yapılmış ve hangi romanlarda ne şekilde işlendiği ayrıntılı bir biçimde çözümlenmiştir. Kuramsal tartışmalar genellikle psikoloji biliminin kuramlarına uygun biçimde dayandırılsa da toplumbilim alanının da bulgu ve bilimsel görüleri çok önemli çözümlemeler yapılmasına ve değerlendirmelerde önemli sonuçlara ulaşılmasına zemin hazırlamıştır.“Pınar Kür'ün Romanlarında Dil ve Üslup”başlıklı bölümünde inceleme“Anlatım Teknikleri”ve“Anlatım Biçimleri”olmak üzere iki ana alt başlık altında ele alınmıştır. Anlatım teknikleri olarak“iç monolog”,“diyalog”,“iç çözümleme”,“anlatma”,“gösterme”,“tasvir”,“özetleme”,“geriye dönüş”,“bilinç akışı”ve“leitmotiv”teknikleri önce açıklanmış ve tezin kapsamındaki sekiz romanda bunların nasıl kullanıldığı ve içerikle ilgili ne tür bir zenginlik kattığı çözümlenmiştir. Anlatım biçimlerinde ise Pınar Kür'ün romanlarında hem modernist hem de postmodernist unsurların bulunması nedeniyle her iki akımın da kullandığı ya da birine özgü olabilen anlatım biçimleri işlenmiştir.“Pınar Kür'ün Romanlarında Yapı ve İzlek”başlıklı çalışmanın temel tezi Pınar Kür'ün hem modern hem de postmodern tarzda romanlar yazdığıdır. Kimi zaman düşünce sentezleyici, kimi zaman psikolojik çözümleme yapmaktadır. Hem sosyal bağlam içinde hem de kurgu kişilerinin iç dünyalarını gözler önüne sererek kişilik kurgularını oluşturmaktadır. Teknik olarak da bazen artsüremli bazen de zamansal geri dönüşlerle roman yazan birisidir. Postmodern teknikler olarak anlatının anlatısı ya da kurgunun kurgulanması şeklinde tanımlanabilecek“üstkurmaca”ve eski metinlerin yapısal, izleksel, düşünsel veya biçimsel açıdan taklit edilmesi, yeniden kullanımı ya da çağrıştırılması şeklinde tanımlanabilecek“metinlerarasılık”kullanır. Her ne kadar postmodernizmin gerçeğin kırılması, algının altının oyulması, muğlaklık, şüphe, oyunsuluk tarihin ve zamanın parçalanması gibi klasik romanın ana unsurlarını parçalamaya ve okuru yabancılaştırma etkisine maruz bırakmaya çalışan özellikler barındırsa da Pınar Kür'ün romanlarında böyle bir amaç açık biçimde görülmez. Daha çok teknik ve şekil olarak postmodern kurgulamanın zenginliğinden yararlanarak kurgunun zenginleşmesine, kişilerinin daha kavranılabilir olmasına, düşünsel tartışmanın zemininin sağlamlaştırılmasına ve duygusal boyutun tutarlılığına katkı sağlayacak şekilde bu unsurlara yer verir. Tez çalışması sadece romanlara odaklanmasına rağmen hem yapısal unsurları, anlatım teknik ve biçimlerini, izlekleri de katarak modern ve postmodern kavram ve kuramlar ışığında ele alan ilk kapsamlı çalışma olması ile alana önemli katkı yapacağını düşündüğümüz bir çalışmadır.
Özet (Çeviri)
In this thesis titled“Structure and Theme in Pınar Kür's Novels”, although biographical elements are mentioned, the main purpose is to reveal the general nature of the structural elements of the novels produced by the author, to reveal the author's view of life, art, which is formed within the framework of the author's novels and philosophical views in terms of content and to examine the themes that reflect the spiritual, intellectual and sociological features presented in Pınar Kür's novels. The fact that her novels are multidimensional in terms of both structure and content, have rich approaches, narrative techniques and philosophical/intellectual depth, has been the reason for limiting the scope of the thesis to novels. In the study, the author's eight novels titled“Tomorrow Tomorrow”,“Little Actress”,“The Woman to be hanged”,“Unfinished Love”,“A Novel of Murder”,“Last Autumn”,“Faculty of Murder”and“Sadık Bey”determined the scope and limit of the study. In the first chapter of the study, the elements that played an important role in the formation of the author's artistic personality were discussed, and information that would contribute to the reader's better evaluation of the author and her novels was presented. In the sub-headings of this section, details are given and her family life, education life, literary and business life and works are primarily introduced. The eight novels, whose titles are given above, have been presented to the reader in detail with a broad perspective, and the general story, plot, characters and themes of each novel have been determined and their artistic and structural lines have been presented by associating them with the author's writing adventure. In the chapter titled“Structural Elements in Pınar Kür's Novels”, the structural elements of eight novels that form the scope of the thesis are discussed. In this section, firstly, each novel is introduced and the identities of the novel are presented with a structuralist perspective. The point of view, the identity of the narrator and the narrative techniques, which are the main elements of the novel, were first discussed theoretically, and then the novels that fit the definitions and classifications were examined together with their causes and results. Again, how the concept of time, which is one of the main elements of the novel and narratology, is used has been examined for each novel and the connection of the studies with the theoretical knowledge has been established. The concept of space, which is perhaps the most emphasized and related to human identity, emotional world, imagination, maturation process from childhood to adulthood and old age, and identity construction, has been handled with its special dimensions. Examining the connection of the place with the characters and themes of the novels has also formed one of the important discussions of the thesis on how the motivations of the novel characters, the emotional and sensory turmoil they experience in their inner worlds, their spiritual breaks and changes, their cultural, intellectual and spiritual selves and personalities are constructed in the novels. In the chapter titled“Language and Style in Pınar Kür's Novels”, the analysis is handled under two main sub-headings as“Narrative Techniques”and“Narrative Forms”. As narrative techniques,“internal monologue”,“dialogue”,“internal analysis”,“narrating”,“demonstrating”,“depicting”,“summarizing”,“retrospection”,“stream of consciousness”and“leitmotiv”techniques were explained and presented first. In the eight novels within the scope of the thesis, how they are used and what kind of richness they add to the content are analyzed. On the other hand, because of the presence of both modernist and postmodernist elements in Pınar Kür's novels, the expression styles used by both movements or which can be unique to either of them are processed. The main thesis of the study titled“Structure and Theme in Pınar Kür's Novels”is that Pınar Kür wrote novels in both modern and postmodern styles. Sometimes she synthesizes thought, sometimes she makes psychological analysis. She creates personalities both in the social context and by revealing the inner worlds of fictional characters. Technically, she is someone who writes novels sometimes with diachronic and sometimes with temporal flashbacks. As postmodern techniques, she uses“metafiction”, which can be defined as the narrative of the narrative or the fictionalization of the fiction, and“intertextuality”, which can be defined as the structural, thematic, intellectual or formal imitation, reuse or evocation of old texts. Although postmodernism has features such as breaking the truth, undermining the perception, ambiguity, doubt, playfulness, fragmentation of history and time, which try to break up the main elements of the classical novel and expose the reader to the alienation effect, such a purpose is not clearly seen in Pınar Kür's novels. By making use of the richness of postmodern fiction in terms of technique and form, she includes these elements in a way that contributes to the enrichment of the fiction, the more comprehensible characters, the reinforcement of the ground of intellectual discussion and the consistency of the emotional dimension. Although the thesis study only focuses on Pınar Kür's novels, it is a study that we think will make a significant contribution to the field as it is the first comprehensive study that deals with structural elements, narrative techniques and forms, and themes in the light of modern and postmodern concepts and theories.
Benzer Tezler
- Pınar Kür'ün romanlarında anlatıcı-kurmaca ve gerçeklik
The narrator in Pınar Kür's novels fiction and reality
FUNDA KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAYET ARSLAN
- Pınar Kür'ün romanlarında ve öykülerinde kadın problemleri
Women problems in Pınar Kür's novels and stories
NAZMİYE ÇİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖZCAN
- Pınar Kür'ün romanlarında kadın ve kadın eğitimi
The women characters and women education in Pınar Kür's novels
GÜLŞAH YETKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Hümanist psikanaliz açısından Pınar Kür'ün romanları
Pinar Kur's novels in terms of humanist psychoanalysis
ÇİÇEK DEMİRTAŞ ÖNDER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYHAN KANTER
- Pınar Kür'ün öyküleri üzerine bir inceleme
A revi̇ew on the stori̇es of Pınar Kür
DEMET ÇALIŞKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıAnadolu ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EBRU ÖZGÜN