Comprehension of turkish relative clauses in Broca's aphasics and children
Türkçe ilgi tümleçlerinin Broca afazili hastalar ve çocuklar tarafından anlaşılması
- Tez No: 824522
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN GÜRKAN TEKMAN, PROF. DR. HACER İCLAL ERGENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2004
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Enformatik Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilişsel Bilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Bu tez iki hipotezi test etmeyi amaçlamaktadır. Birinci hipotez Broka afazili hastalarda Görülen anlama bozukluğu hakkında olan İz Silme Hipotezidir (İSH). Diğeri ise dil edinim sürecindeki çocuklar ile afazili hastaların dil yapısındaki benzerlikler ile ilgili olan Gerileme Hipotezidir. İSH'ye göre Broka afazili hastalar sadece dönüşümsel taşıma içeren yapıları anlamada güçlük çekerken, dönüşümsel taşıma içermeyen normal cümlelerde normal anlama davranışı göstermektedirler. İSH hastaların dönüşümsel taşıma içeren yapılarla karşılaştıklarında gördükleri ilk AÖ'ye (Ad Öbeği) yapıcı rolü yüklediklerini öne sürmektedir. Gerileme hipotezine göre, afazili hastalar çocukların dil edinim sürecinde izledikleri hiyerarşinin tam tersi yönde söz kaybına maruz kalırlar. Yani dil edinim sürecinde en son öğrenilen girdi beyin hasarı sonucunda ilk kaybedilecektir. Bu iki hipotezi test etmek için psikodilbilimsel test kullanılmıştır. Hastalardan ve çocuklardan duydukları cümlenin anlattığı resmi seçmeleri istenmiştir. İSH'nın doğrulanabilmesi için Broka hastalarının özne ilgi tümleçlerinde şans performansı gösterirken düz ve nesne ilgi tümleçlerinde şans üstü (normal) performans göstermeleri ve GH'nin doğrulanabilmesi için de çocukların afazili hastalara benzer bir performans göstermeleri beklenmiştir. Elde edilen sonuçlar İSH'nin tersi yönünde olup hastalar ve çocuklar beklenenin aksine nesne ilgi tümleçlerinde şans performansı göstermişlerdir. Bu sonuçlar göstermektedir ki dönüşümsel taşıma içeren yapılarda rol yükleme işini üstlenen izler silinse bile kullanılan strateji parametrik bir özelliktir. Ayrıca bu çalışmada ana dili Türkçe olan hastaların ve çocukların gördükleri ilk AÖ'ye değil fiilden önceki ilk AÖ'ye yapıcı rolünü yükledikleri gözlemlenmiştir. Son olarak, hastalarda ve çocuklarda gözlemlenen anlama güçlüğünün nesne ilgi tümleçlerinin içerdiği uyum biçimbilimsel eklerden kaynaklanabileceği ileri sürülmüştür.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to test two hypotheses. The first one is about the nature of comprehension impairment in Broca's aphasia, namely the Trace Deletion Hypothesis (TDH), and the other is about the similarity between child and aphasic language, namely the Regression Hypothesis. According to TDH, agrammatic patients are impaired in comprehension of certain structures that are formed by movement transformation whereas they show normal comprehension in canonical structures. TDH proposes that patients use a default strategy, which assigns the first NP the agent role. As for theRegression hypothesis, children follow a hierarchy while acquiring a language, which is also followed by aphasic patients in the reversed order. That is, what is learnt last is lost first as a result of brain damage. In order to test these two hypotheses, we designed a psycholinguistic test in which the comprehension of Turkish relative clauses is tested via sentence-picture matching task. The same test is applied to children, agrammatic patients, and normal control subjects. We expected that Broca's patients would be impaired in their comprehension of subject relative clauses in order for TDH to be confirmed and that children would also exhibit the same impairment as the agrammatic patients in order for the Regression Hypothesis to be supported. The results we obtained were not compatible with the TDH hypothesis in that the patients did not show comprehension deficit in subject relatives but they had problems in object relative clauses, which led us to conclude that TDH did not offer a cross-linguistic explanation for the nature of comprehension deficit in agrammatism and that even if the traces were deleted, the default strategy applied in each language was a parametric feature. We propose that Turkish patients assign the agent role to the first NP that is in the pre-verbal position, which is called the pre-verbal strategy. Also, we hypothesize that the difficulty the Turkish agrammatic patients present might be due to an impairment in another feature, which is agreement morphology rather than the deletion of traces. This study is compatible with the Regression Hypothesis in that both the patients and children exhibited similar impairment in the comprehension of object relative clauses.
Benzer Tezler
- Comprehension of Turkish relative clauses in broca's aphasics and children
Türkçe ile ilgili tümleçlerin broca afazili hastalar ve çocuklar tarafından anlaşılması
DUYGU KÜKÜRT
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBilişsel Bilim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İCLAL ERGENÇ
- Broca afazisinde ve sekonder apraksinin eşlik ettiği Broca afazisinde sözdizimsel çalkalamanın işlemlenmesi
Processing of syntactic scrambling in Broca's aphasia and Broca's aphasia with secondary apraxia
BERKAY ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DilbilimTurgut Özal ÜniversitesiOdyoloji ve Konuşma Bozuklukları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MESUT KAYA
- Mechanisms and strategies in the processing and acquisition of relative clauses in Turkish monolingual and Turkish-English bilingual children
Ana dili olarak Türkçe ve Türkçe-İngilizce öğrenen çocukların ilgi tümleçlerini anlama ve işleme mekanizma ve stratejileri
DUYGU ÖZGE
Doktora
İngilizce
2010
DilbilimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. THEO MARİNİS
PROF. DR. DENİZ ZEYREK
- Context type effects on attachment preferences in disambiguating Turkish relative clauses
Türkçe ortaç yantümcelerinde iki anlamlılığın ortadan kaldırılmasında bağlam türünün etkisi
YASEMİN AYDIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
DilbilimHacettepe Üniversitesiİngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TAYLAN AKAL
- The role of context on processing of Turkish subject and object relative clauses
Türkçe özne ve nesne ortaçlarının işlenmesinde bağlamın etkisi
BURCU KARADUMAN