Sabahattin Ali'nin Kuyucaklı Yusuf adlı romanında sözdizimi
Syntax in Sabahattin Ali's Kuyucaklı Yusuf novel
- Tez No: 825180
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN TÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, Sözdizimi, Cümle Çeşitleri, Kelime Grupları, Sabahattin Ali, Kuyucaklı Yusuf, Syntax, Sentence Types, Word Groups
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Dil, bir milletin varoluşunu içinde barındıran bir iletişim aracıdır. Doğduğu milletin söz varlığından, kültüründen beslenir. Kuralları, bağlı bulunduğu dil ailesine göre şekillenir. Dolayısıyla insanoğlu duygu ve düşüncelerini belli dil kurallarına bağlı kalarak ifade eder. Bu nedenle dil için önemli bir yere sahip olan sentaks ya da bir başka ifadeyle sözdizimi bu noktada önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada Sabahattin Ali'nin Kuyucaklı Yusuf adlı romanı sözdizimi bakımından incelenecektir. Sözdizimi çalışmaları; bir dilin bütün olarak incelendiği, yargısız bir anlatım birimi olan kelime grupları ile yargılı bir anlatım birimi olan cümle, cümle yapıları, dizimleri gibi konuları içerir. Dolayısıyla bu çalışmada inceleme alanı olarak seçilen Kuyucaklı Yusuf romanı da sözdizimsel açıdan incelemeye tabi tutulmuştur. Yapılan çalışma giriş, birinci bölüm, ikinci bölüm, cümle tahlilleri ve sonuç bölümünden oluşmaktadır. Giriş bölümünde; Sabahattin Ali'nin hayatı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde, kelime gruplarına; ikinci bölümde cümle, cümlenin ögelerine ve cümle türlerine değinilmiştir. Çalışmada geçen her bir konu başlığı tek tek incelenmiş; araştırmacıların tanım, görüş ve sınıflandırmalarına kaynak gösterilerek yer verilmiştir. Her bir konu başlığı romandan alınan örnek cümlelerle desteklenmiştir. Verilen örneklerin romanda geçen yeri sırasıyla sayfa ve satır numarası gözetilerek yay ayraç (parantez) içinde verilmiştir. Cümle tahlilleri bölümünde ise romandan alınan örnek metin parçaları; cümlenin ögeleri, cümlenin yapısı ve kelime gruplarıbakımından tahlil edilmiştir. Sonuç bölümünde ulaşılan tespitlerden bahsedilmiş, konuyla ilgili istatistikî verilere dayanarak değerlendirme yapılmıştır. Tez çalışması, ulaşılan tespitlerin kaynaklarının yer aldığı Kaynakça kısmıyla sonlandırılmıştır. Bu çalışmada başta Leyla Karahan'ın Türkçede Söz Dizimi olmak üzere Mustafa Özkan ve Veysi Sevinçli'nin Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, H.İbrahim Delice'nin Sözdizimi, Günay Karaağaç'ın Türkçenin Dil Bilgisi gibi sözdizimi alanındaki kitaplardan Zeynep Korkmaz'ın Gramer Terimleri Sözlüğü ve Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi, gibi kaynaklardan da faydalanılmıştır. Çalışmanın amacı, Sabahattin Ali'nin Kuyucaklı Yusuf adlı romanında kullandığı dilin ifade noktasındaki dil özelliklerini incelemek, bu özellikler hakkında bilgi vermektir. Ayrıca yazarın romanları üzerine yapılan herhangi bir sözdizimsel çalışmanın bulunmamasından kaynaklanan eksikliği gidermek ve sözdizimi çalışmalarına katkı sağlamak çalışmanın bir diğer amaçları arasındadır.
Özet (Çeviri)
Language is a communication tool that contains a nation's existance within itself. It is nourished from the vocabulary and culture of the nation it is born into. Its rules are shaped according to the family of language it is connected. Therefore, human beings express their feelings and thoughts by adhering to certain language rules.Hence syntax orin other words; grammatical arrangement of words in a sentence has an important value for a language. In this study Kuyucaklı Yusuf novel of Sabahattin Ali will be review for its syntax. Syntax studies consists of examination of words groups that are non-judgmental expression units and judgmental expression units as sentences, sentence structures, syntheses. Thus, the novel Kuyucaklı Yusuf, which is the field of study in this thesis, is subjected to syntactic examination. This study consists of introduction, first part, second part, sentence analysis and conclusion sections. Information about Sabahattin Ali's life, literary personality and works are presented in the introduction. In the first part, word groups; In the second part, the sentence, the elements of the sentence and the types of sentences are touched upon. Each topic in this study was examined one by one; definitions, opinions and classifications of the researchers are given with their full credit. Each topic is supported with sample sentences from the novel. The places of the sample sentences from the novel are given in parentheses by considering the page and line number respectively. Sample text fragments from the novel were analysed in terms of elements of the sentence, the structure of the sentence and the word groups in the sentence analysis section. In the conclusion section, the information obtained was mentioned and the evaluation was made on the basis of statistical data on the subject. Information obtained from this study and its evaluation was made in the conclusion section. The thesis study ends with the bibliography section where the sources of the information obtained are mentioned. This study is benefitted from books such as and most notably Leyla Karahan's Syntax in Turkish, Mustafa Özkan and Veysi Sevinçli's Turkey Turkish Syntax, Günay Karaağaç'sTurkish Grammar and Zeynep Korkmaz's Dictionary of Grammar Terms and Turkey Turkish Grammar Morphology. The aim of the study is to examine the language features of the language used in Sabahattin Ali's novel Kuyucaklı Yusuf in terms of expression and to give information about these features.In addition, since there is no syntactic study on the author's novels, another aim of our study is to make up for the deficiency in this subject and to contribute to syntax studies.
Benzer Tezler
- Sabahattin Ali'nin Kuyucaklı Yusuf adlı romanında biçim birimsel, sözlüksel ve söz dizimsel çatı
Morphological, lexical and syntactic voice in Sabahattin Ali's novel Kuyucaklı Yusuf
YUSUF KAMİL ÖZDAĞ
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimBursa Uludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİME ÜSTÜNOVA
- Sabahattin Ali'nin 'Kuyucaklı Yusuf' adlı romanında yapı ve kullanım bakımından cümle
Sentence in terms of structure and use in Sabahattin Ali's novel 'kuyucakli Yusuf'
ÖZLEM KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ERDOĞAN
- Sabahattin Ali'nin 'Kuyucaklı Yusuf' romanında sözvarlığı
The Vocabulary In Sabahattin Ali's Novel 'Kuyucaklı Yusuf'
SEHER ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN DURGUT
- Ute Birgi-Knellessens übersetzungsstrategie beim übersetzen von redewendungen. Eine analyse zu ihrer Deutschen übersetzung von Sabahattin Alis roman Kuyucaklı Yusuf
Ute Birgi-Knellessen'in deyim çevirisindeki çeviri stratejisi. Sabahattin Ali'nin Kuyucaklı Yusuf adlı romanının Almanca çevirisi üzerine bir inceleme / Ute Birgi-Knellessen's translation strategy for translating phrases. An analysis of her German translation of Sabahattin Ali's novel Kuyucaklı Yusuf
NAİME SEVİNÇ
Yüksek Lisans
Almanca
2021
Mütercim-TercümanlıkAnadolu ÜniversitesiMütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEHRA GÜLMÜŞ
- Sinemaya yaklaşan Türk romanında edimsözlerin varlığı
The existence of illocution in Turkish novels approaching cinema
CEM KESER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dilbilimİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAYHAN ŞAHAN