Sedat Öztoprak'un ud icrasındaki nota ve icra farklılıklarının incelenmesi
Examining the notes and performance differences in Sedat Öztoprak's oud performance
- Tez No: 825411
- Danışmanlar: PROF. DR. SERHAT YENER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Bu araştırmada, Sedat Öztoprak'a ait dört eser ve diğer bestekârlara ait dört eser olmak üzere sekiz eserde Udî Sedat Öztoprak'ın ud icrasının incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle Sedat Öztoprak'ın kendisine ait olan Mahur Saz Semaisi, Şehnaz Saz Semaisi, Şehnaz Buselik Saz Semaisi, Tahir Oyun Havası ile tarafımızdan notaya alınan bestecisi meçhul Anadol Sefası, Evlerinin Önü Yonca, Elmalı Yârim ve Çek Kürekçi adlı eserlerin kaynak notası bulunup transkripsiyonu yapılmış, daha sonrasında ilgili eserlere yönelik ud icrası; sol el tekniği, mızrap tekniği bakımından analiz edilmiş ve ulaşılabilen görsel, işitsel kaynaklar çerçevesinde kaynak nota ile icra edilen nota arasındaki farklar gösterilmiştir. Bu doğrultuda Sedat Öztoprak'ın saklı kalmış ud icrası somut veriler eşliğinde ortaya çıkarılmış ve ud ile ilgili yapılan çalışmalara katkı sağlaması da amaçlanmıştır. Araştırma, betimsel nitelikte bir araştırma olup, tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Sedat Öztoprak'ın ud ile icra ettiği eserler, örneklemini ise (internet, mülakat tekniği yöntemiyle görüşme sağlanan Sedat Öztoprak'ın aile akraba ayrıca plak, kaset, CD araştırılarak elde edilen) Mahur Saz Semaisi, Şehnaz Saz Semaisi, Şehnazbuselik Saz Semaisi, Tahir Oyun Havası, Anadol Sefası, Evlerinin Önü Yonca, Elmalı Yârim, Çek Kürekçi olmak üzere ulaşılabilen sekiz eser oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini teşkil eden eserler ve ilgili veriler literatür taraması yapılarak elde edilmiştir. Araştırma bulguları doğrultusunda; Sedat Öztoprak'ın ud icrasının; sol el tekniği bakımından, eserlerin büyük bir kısmını udda açık pozisyon olarak adlandırılan II. pozisyonda, diğer pozisyonları gerektiren melodileri ise daha çok tek tel üzerinde pozisyon geçişleri sağlayarak icra ettiği, süsleme teknikleri bakımından bireysel icrasında çarpma ve çift çarpmaya daha sık yer verdiği bunların yanında tremolo, çarpma glissando, glissando, pedal ses tekniklerini kullandığı, mızrap tekniği bakımından ise alt-üst mızrap vuruşlarını düzenli sırayla icra ettiği ,icra-nota farklılığı kapsamında tartım çeşitliliği bakımından; ortak icralarda kaynak notanın değerini daha büyük değerlere böldüğü, bireysel icrasında ise daha küçük değerlere ayırdığı, en çok tercih ettiği tartım çeşitliliğinin 4'lük değerdeki notayı dört 32'lik iki 16'lık değere bölerek icra ettiği, ezgi çeşitliliği bakımından ise çift ses kullanarak, nota aralarına ekleme yaparak, sıralı gelen perdeler yerine atlamalı sesler kullanarak, sus olan yerlerde ezgiyi güçlendirmek amacıyla pes perdeleri kullanarak icrayı farklılaştırdığı sonuçlarına ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This research examines the oud performance of Sedat Öztoprak in eight works: four works by himself and four by other composers. In line with this purpose, at first, the source notes of Sedat Öztoprak's works Mahur Saz Semaisi, Şehnâz Saz Semaisi, Şehnâz Buselik Saz Semaisi, Tahir Oyun Havası, and the source notes of the works, Anadol Sefası, Evlerinin Önü Yonca, Elmalı Yârim, Çek Kürekçi, whose composer is unknown and notated by us, were found and transcripted; afterward, the oud performance for the related works was analyzed in terms of left-hand technique and plectrum technique, and the difference between the written note and the performed note as part of the accessible visual and auditory sources was shown. In this respect, the secret oud performance of Sedat Öztoprak was revealed with tangible data, and it was aimed to contribute to the studies on the oud. The research is a descriptive study, and the survey model was used. The population consists of the works performed by Sedat Öztoprak with oud, and the sample consists of eight works that can be accessed, which are Mahur Saz Semaisi, Şehnâz Saz Semaisi, Şehnâzbuselik Saz Semaisi, Tahir Oyun Havası, Anadol Sefası, Evlerinin Önü Yonca, Elmalı Yârim, Çek Kürekçi (obtained from the internet, family and relatives with interview technique, and records, tapes and CDs). The works and related data constituting the research sample were obtained through a literature review. In line with the research findings, it was concluded that Sedat Öztoprak mostly preferred open positions in terms of left-hand technique, performed advanced positions on a single string, and position parts that require agility using empty strings, frequently used grace note and double grace note in terms of ornament techniques in his individual performance, and in addition, he used tremolando, grace note glissando, glissando, pedal tone techniques, and bottom-up plectrums regularly in terms of plectrum technique; in terms of rhythmic group variety within the scope of the performance-note difference, he divided the source note value into larger values in standard performances, divided into smaller values, and used frequently in his individual performance, most often performed quarter note of the rhythmic group variety at four 32nd and two 16th; in terms of melody diversity, he differentiated the performance by using double sound, adding notes in between, using disjunct sounds instead of sequential pitches, and using lower pitches to enrich the melody in the rest parts.
Benzer Tezler
- Münir Nurettin Selçuk'un icracı olarak Türk musikisindeki yeri ve önemi
Başlık çevirisi yok
ŞEYDA YAVUZ
- Kronik serebral infarktlı hastalarda manyetik rezonans spektroskopi
Manyetic resonance spectroscopy in patients with chronic cerebral infarct
MEHMET SEDAT SÖZMEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2002
NöroşirürjiCumhuriyet ÜniversitesiRadyodiagnostik Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. İBRAHİM ÖZTOPRAK
- Malatya Et ve Balık Kurumu kombinasında kesilen sığırlarda kesim ve karkas özellikleri
Başlık çevirisi yok
SEDAT HAMDİ KIZIL
Doktora
Türkçe
1998
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUHTEREM AYDOĞAN
- 'Cresytin-W' kanal dolgu maddesinin insan dişlerinde, iltihaplı kök kanallarındaki (pulpitisli dişlerde) radyolojik ve klinik incelenmesi
Başlık çevirisi yok
SEDAT KÜÇÜKAY
Doktora
Türkçe
1985
Diş Hekimliğiİstanbul ÜniversitesiDiş Hastalıkları ve Tedavisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FEYZİ BATUR