16-17. yüzyıl İran resim sanatında Rıza Abbasi
Rıza Abbasi in 16 th -17th century of Iranian miniature
- Tez No: 825682
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEVGİ PARLAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1022
Özet
İslam sanatında önemli bir yere sahip olan minyatür sanatı, dönemini anlatan bir belge niteliğindedir. 16.-17.yüzyllarda Safevi sanatında bir sanat devrimi gerçekleşmiştir. Önceki minyatür gelenekleri üzerine kurulan Safevi minyatürleri Selçuklu, İlhanlı, Timurlu, Akkoyunlu ve Karakoyunlular'ın üslup özelliklerini taşıyarak gelişmiştir. Bu okullar Safevi sanatı için bir alt yapı oluşturmuştur. 16. yüzyılın ikinci yarısında başlayan ve 17. yüzyılda yaygınlaşan bir minyatür üslubu“İsfahan Okulu”olarak bilinmektedir. Bu okulun temsilcisi nakkaş Rıza Abbasi'dir. Rıza Abbasi, minyatür sanatının sınırlarını aşarak minyatürü kitaplardan tek yapraklı sayfalar üzerine taşımıştır. Bu çalışmalar diğer sanat dalları üzerinde de çok etkili olmuştur. Ayrıca Rıza Abbasi'nin yetiştirdiği talebeler de bu etkilerin hızlanmasında önemli yere sahiplerdir. Rıza Abbasi ve talebelerinin çalışmaları İran sınırları içinde sınırlı kalmayıp belki diğer ülkelerin sanatını da etkisi altına almıştır. Bu ülkeler arasında 17. ve 18. yüzyılda Osmanlı minyatür sanatında yansımaları görülmektedir. Bu yıllarda aktif olan Levni'nin tek sayfalık minyatürleri de bunların arasında yer almaktadır. Tezimizde bu sayfaların ortaya çıkması, yaygınlaşması ve özellikle de bu tek sayfalı minyatürlerin temsilcisi, Rıza Abbasi'nin eserleri incelenerek, albümlerde yer alan minyatürler üzerinde durulacaktır. Her biri birer sanat eseri olan bu minyatürlerde sanatçının resim anlayışı ve içinde yaşanılan dönemin bu eserlere etkisi araştırılmıştır. Bu incelemeleri yaparken Rıza'dan önceki nakkaşların da eserlerine değinerek Rıza Abbasi'nin üslubunu ayırt etmeye çalıştık. Yapılan incelemeler sonucunda; Rıza Abbasi'nin tek yapraklı minyatürlerinde yer alan tek figürlerin üslup özellikleri, konu, kompozisyon ve çizgi açısından bir akıma yol açtığı ve diğer sanatçılar ve sanatlar üzerinde etkileri tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Miniature art, which has an important place in Islamic art, describes its period. An artistic revolution took place in Safavid art in the 16th -17th centuries. Safavid miniatures, built on previous miniature traditions, were developed using the stylistic features of Seljuk, Ilhanid, Timurid, Akkoyunlu, and Karakoyunlu people. These schools formed an infrastructure for Safavid art. A miniature style that started in the second half of the 16th century and became widespread in the 17th century is known as the“Isfahan School”. The representative of this school is the muralist Riza Abbasi. Riza Abbasi went beyond the limits of miniature art and moved the miniature from books onto single-leaf pages. These works were also very influential on other branches of art. In addition, the students raised by Riza Abbasi also have an important place in the acceleration of these effects. The works of Riza Abbasi and his students were not limited to the borders of Iran, but perhaps also influenced the art of other countries. The reflections of Ottoman miniature art in the 17th and 18th centuries can be seen among these countries. One-page miniatures of Levni, who was active in these years, are among them. In this thesis, the emergence and spread of these pages and especially the works of Riza Abbasi, who is the representative of these single-page miniatures, will be examined and the miniatures in the albums will be emphasized. In these miniatures, each of which is a work of art, the artist's understanding of painting and the effect of the period in which he lived on these works were investigated. While making these studies, we tried to distinguish the style of Riza Abbasi by referring to the works of the muralists before Riza. As a result of the investigations, it has been determined that the single figures in the single-leaf miniatures of Riza Abbasi caused a trend in terms of stylistic features, subject, composition, and line, and their effects on other artists and arts.
Benzer Tezler
- 17 ve 18. yüzyıl İran resim sanatında batı etkileri
Western influences on Persian painting during the 17th and 18th centuries
BAHMAN RAZI OLYAEI
Doktora
Türkçe
2016
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU MAHİR
- Süleymaniye Kütüphanesi Lala İsmail 617 numaralı Heft Peyker nüshası minyatürleri
The miniatures of a Haft Paykar manuscript (Lala İsmail 617) kept in the Süleymani̇ye Library
LÜTFİYE TATAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU MAHİR
- 16. ve 17. yüzyıllarda Avrupa'da Osmanlı ve Safevi halıları: Etkileşim ve rekabet
Ottoman and Safavid carpets in Europe in the 16th and 17th centuries: Interaction and competition
LEVENT BOZ
Doktora
Türkçe
2023
Sanat TarihiHacettepe ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL BAĞCI
- Kirkitli dokumalarda 'Türkmen aynası' motifi
'Türkman aynası' motif at carpets and kilims
ŞEBNEM KOŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
El SanatlarıMarmara ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. ŞERİFE ATLIHAN