Geri Dön

Faiz oranlarının değişimlerinin banka performansına etkisi: Türkiye analizi

The effect of changes in interest rates on bank performance: Analysis of Türkiye

PDF İndir

  1. Tez No: 826307
  2. Yazar: MUSTAFA ÇELİK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HİCABİ ERSOY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Bankacılık, Banking
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
  10. Enstitü: Finans Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bankacılık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bankacılık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 112

Özet

Faizler, fon arz ve talebinde kanal vazifesi gören bankacılık sektörünün temel gelir kaynağını ifade ettiğinden, faiz oranlarında yaşanan değişimler bankaların maliyet yapısı ve gelirlerinde değişimlere neden olabilmekte ve kârlılık üzerinde belirleyici rol oynayabilmektedir. Faiz oranlarının sektör ve banka performansları üzerindeki önemine işaret eden bu durum ise, öncelikle faiz gelirlerinin kârlılık üzerindeki etkilerinin analiz edilmesini ve faizlerde yaşanan değişimlerin bankaların faiz gelir ve maliyetlerini, dolayısıyla kârlılıklarını hangi yönde etkilediğinin belirlenmesini gerektirmektedir. Bu gerekliliğin, aynı zamanda sektör ve banka performanslarının artırılmasında tercih ve önceliklerin belirlenmesine ve özellikle faiz değişimlerinin yaratacağı fırsat ve kırılganlıklara karşı yeni yönetim stratejilerinin oluşturulabilmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışmada, faiz gelirlerinin ve faiz oranlarında yaşanan değişimlerin Türk bankacılık sektörü ile kamu, yerli özel ve yabancı olarak gruplandırılan mevduat bankaları performansları üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu bağlamda, aktif ve özkaynak kârlılıkları bağımlı değişkenler olarak ele alınırken, faiz yapısı (faiz gelirleri/faiz giderleri ve faiz giderleri/faiz maliyetli pasifler ortalama), faaliyet etkinliği (ücret, komisyon ve bankacılık hizmetleri gelirleri / toplam gelirler), likidite durumu (likit aktifler/toplam varlıklar), kredilerin mevduata dönüşüm oranı (toplam nakdi krediler / toplam mevduat), net faiz marjının değişimi ve küresel bir şok olan COVID-19 krizi bağımsız değişkenler olarak belirlenmiştir. İlgili değişkenlerle yapılan analizlerde ARCH ailesi modelleri kullanılmış ve çalışma Aralık 2002-Temmuz 2022 dönemini kapsamıştır. Bununla birlikte, söz konusu dönem içerisinde hesaplama metodolojilerinde yaşanan değişimler ve eksik veri sorunları nedeniyle ortaya çıkabilecek problemler kaçınmak amacıyla analizler Temmuz 2007-Temmuz 2022 dönemi dikkate alınarak gerçekleştirilmiştir. Genel olarak, literatürde yer alan ve kârlılık üzerindeki etkileri inceleyen çalışmalarda En Küçük Kareler (EKK) ve Vektör Otoregresif Model (VAR) yöntemleri üzerine yoğunlaşılırken, bu çalışmada Calmès ve Théoret (2010), Calmès ve Théoret (2014a, 2014b) çalışmalarında olduğu gibi volatilite değişimlerini de incelemeye izin veren ARCH ailesi modelleri tercih edilmiştir. Nitekim, çalışmada kullanılan serilerin yapısı ve EKK analizleri sonucunda tahmin edilen modellerde değişen varyans etkisi tespit edilmiştir. Böyle bir durumda, koşullu değişen varyans için düzeltme yapılmaması, yanlış tahmin edilen standart hatalara ve t -istatistiklerine yol açacağı için ilgili ilişkilerin analiz edilmesinde Calmès ve Théoret (2010), Calmès ve Théoret (2014a, 2014b) ve De Meio (2022) çalışmalarında da önerildiği gibi ARCH modellerine başvurmanın faydalı olacağı düşünülmüştür. Bu model süreci, bağımlı değişkene ilişkin gecikmeyi dikkate alması ve volatilitenin zamanla değişen doğası ile geçmiş getirilerin etkisini hesaba katması nedeniyle daha incelikli bir analize olanak tanımaktadır. Çalışmanın, gerek literatürden farklı olarak ARCH prosedürünün uygulanması gerekse sektörün yanı sıra farklı stratejilere ya da farklı tercih ve önceliklere sahip olabilen banka gruplarının analiz kapsamına alınması nedeniyle literatüre önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Since interest rates represent the primary source of income for the banking sector, which serves as a channel in the supply and demand of funds, changes in interest rates can lead to variations in banks' cost structure and revenues, thus playing a decisive role in profitability. This emphasizes the importance of interest rates on the sector and bank performances, requiring an analysis of the impact of interest income on profitability and determining the direction in which changes in interest rates affect banks' interest income, costs, and profitability. This necessity is believed to contribute to determining preferences and priorities in improving sector and bank performances and developing new management strategies, especially in response to the opportunities and vulnerabilities created by interest rate fluctuations. This study investigates the effects of interest income and changes in interest rates on the performance of the Turkish banking sector, categorized as public, domestic private, and foreign deposit banks. In this context, asset and equity profitability are considered as dependent variables, while interest structure (interest income/interest expenses and interest expenses/interest-bearing liabilities average), activity efficiency (fee, commission, and banking service income/total income), liquidity position (liquid assets/total assets), loan-to-deposit ratio (real cash loans/total deposits), change in net interest margin, and the independent variable of a global shock, the COVID-19 crisis, were determined. ARCH family models were used in the analysis of the relevant variables, and the study covered the period from December 2002 to July 2022. However, to avoid problems that may arise due to changes in calculation methodologies and missing data issues during the specified period, the analysis was conducted considering the period from July 2007 to July 2022. Generally, previous studies examining the effects on profitability have focused on the Ordinary Least Squares (OLS) and Vector Autoregressive Model (VAR) methods, while this study preferred ARCH family models, allowing the examination of volatility changes, as in the studies of Calmès and Théoret (2010) and Calmès and Théoret (2014a, 2014b). Indeed, the structure of the series used in the study and the EKK analyses revealed the presence of changing variance effects in the estimated models. In such a case, not correcting for conditional heteroscedasticity would lead to incorrectly estimated standard errors and t-statistics. Therefore, it is considered beneficial to resort to ARCH models in analyzing the relevant relationships, as suggested in the studies of Calmès and Théoret (2010), Calmès and Théoret (2014a, 2014b), and De Meio (2022). This modeling process allows for a more nuanced analysis due to its consideration of lagged dependent variables, the changing nature of volatility over time, and the impact of past returns. The study is believed to make a significant contribution to the literature, both due to the application of the ARCH procedure and the inclusion of different bank groups with different strategies or preferences and priorities in addition to the sector analysis.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    464957

    Essays in monetary policy and banking

    Para politikası ve bankacılık üzerine makaleler

    GÖKHAN ÖVENÇ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. RESUL AYDEMİR

  2. Tez No

    757624

    Modelling prepayment in mortgages with a bank exercise

    Banka örneğinde konut kredilerinde erken ödeme modellemesi

    AYŞİN ÖZDİL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    MaliyeÖzyeğin Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DR. LEVENT GÜNTAY

    DR. EMRAH AHİ

    DR. GAMZE ÖZTÜRK DANIŞMAN

  3. Tez No

    507277

    The relationship between interest rates and stock returns: Case study on BRIC countries and Turkey's stock indices

    Faiz oranları ile hisse senedi getirileri arasındaki ilişki: BRIC ve Türkiye hisse senedi endeksleri üzerine vaka çalışması

    BERKAY MANİOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ KAYA TOKMAKÇIOĞLU

    DOÇ. DR. OĞUZHAN ÖZÇELEBİ

  4. Tez No

    767935

    Döviz kuru belirleme modelleri: Türkiye örneği

    Exchange rate determination models: The example of Turkey

    ENGİN DURSUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    EkonomiTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİH BARIŞIK

  5. Tez No

    454283

    Oil price shocks and macroeconomic instability in Nigeria: Evidence from a global vector autoregression (GVAR)

    Nijerya'daki petrol fiyatlarında değişim ve makroekonomik istikrarsızlık: Küresel taşıyıcı özbağımlı modelinden (GVAR) kanıtlar

    NAWASI UBA JIBRIL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    EkonomiYaşar Üniversitesi

    İşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UMUT HALAÇ

Geri Dön