Öğretmenlikten yöneticiliğe geçişin okul yöneticilerinin kişilik ve karakter özellikleri ile iş tutum ve davranışlarına yansıması
The reflection of the transition from teaching to administratorship on the personality and character traits with work attitudes and behaviors of school administrators
- Tez No: 827680
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞAKİR ÇINKIR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 350
Özet
Bu çalışmanın amacı öğretmenlikten yöneticiliğe geçişin okul yöneticilerinin kişilik ve karakter özellikleri ile iş tutum ve davranışlarına yansımasını incelemektir. Nitel araştırma yaklaşımıyla yürütülen bu çalışmada, çoklu durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Ankara ilinin Etimesgut, Kahramankazan, Keçiören, Pursaklar, Sincan ve Yenimahalle ilçelerindeki kamuya ait ilkokul, ortaokul ve liselerde amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik ve ölçüt örnekleme stratejilerine uygun olarak seçilen okul yöneticileri (okul müdürü ve müdür yardımcısı), bu okul yöneticilerinin eşleri ile yine sözü edilen okul yöneticilerinin hem öğretmenlik hem de yöneticilik dönemlerinde birlikte çalıştıkları öğretmenler oluşturmuştur. Bu kapsamda üç okul müdürü, yedi müdür yardımcısı, dokuz okul yöneticisi eşi (ikisi okul müdürü, yedisi müdür yardımcısı eşi) ve 30 öğretmen ile görüşmeler yapılmıştır. Çalışmada, veri toplama amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmış olup elde edilen veriler, içerik analizine tabii tutulmuştur. Araştırmada okul müdürü ve müdür yardımcılarında öğretmenlik dönemlerine göre kişilik ve karakter özelliklerinde çoğunlukla olumlu değişikliklerin/güçlenmelerin (iletişimin güçlenmesi, uyumlulukta artış, daha yardımsever, merhametli ve cesur olma gibi) ortaya çıktığı sonucuna ulaşılmıştır. Katılımcı okul müdürleri ve müdür yardımcılarının öğretmenlik dönemlerine kıyasla okul topluluğuyla olan ilişkilerinde olumlu (informel gruplara eşit davranma gibi) ve/veya olumsuz (velilerle iletişimin içeriğini sorun ve şikâyetlerin oluşturması gibi) değişiklikler yaşadıkları belirlenmiştir. Katılımcı okul müdürlerinin, müdür yardımcılarının ve birlikte çalıştıkları öğretmenlerin, okul yöneticisi rolüne geçtikten sonra tutum ve davranışları olumsuz yönde değişen (kibirli davranma gibi) kişilerle (okul yöneticisi ikincil kişiler) birlikte çalıştıkları veya tanıdıkları belirlenmiştir. Araştırmanın katılımcısı okul müdürü ve müdür yardımcılarının kişilik ve karakter özellikleri ile iş tutum ve davranışlarında ortaya çıkan olumlu değişimin okul ortamına da olumlu yansıdığı (okul müdürü-öğretmen iş birliğinin oluşması, öğretmenlerin müdür yardımcısına güven duyması gibi); okul yöneticisi rolünde ikincil kişilerde ortaya çıkan olumsuz değişimin ise o kişilere ve yönettikleri okula ilişkin olumsuz sonuçları (öğretmenlerin okul yöneticisini izole etmeleri, okulda işlerin yürümemesi, huzursuzluk gibi) bulunduğu belirlenmiştir. Okul yöneticilerinin atanmadan önce eğitim almalarının sağlanması, kişilik envanterlerinin uygulanması, mentorluk mekanizmasının geliştirilmesi, okul yönetiminde hesap verebilirlik ve saydamlığın sağlanması gerektiği önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study is to examine the reflection of the transition from teaching to administration on the personality and character traits, work attitudes and behaviors of school administrators. In this study, which was conducted with a qualitative research approach, a multiple case study design was used. The study group of the research consisted of school administrators (principals and deputy principals), their spouses, and teachers with whom these school administrators worked both as teachers and administrators in public primary, secondary and high schools in Etimesgut, Kahramankazan, Keçiören, Pursaklar, Sincan and Yenimahalle districts of Ankara province, selected in accordance with maximum diversity and criterion sampling strategies. In this context, interviews were conducted with three school principals, seven deputy principals, nine spouses of school administrators (two spouses of school principals and seven spouses of deputy principals) and 30 teachers. In the study, a semi-structured interview forms prepared by the researcher was used for data collection and the data obtained were subjected to content analysis. In the study, it was concluded that there were mostly positive changes/strengthening in the personality and character traits of school principals and deputy principals according to their teaching periods (such as strengthening of communication, increase in adaptability, being more helpful, compassionate and courageous). It was determined that the participating school principals and deputy principals experienced positive (such as equal treatment of informal groups) and/or negative (such as problems and complaints forming the content of communication with parents) changes in their relations with the school community compared to their teaching periods. It was determined that the participating school principals, deputy principals, and the teachers they worked with worked with or knew people (school administrator other persons) whose attitudes and behaviors changed negatively (such as behaving arrogantly) after assuming the role of school administrator. The positive change in the personality and character traits and work attitudes and behaviors of the school principals and deputy principals who participated in the study also reflects positively on the school environment (such as the formation of school principal-teacher cooperation, teachers' trust in the deputy principal); It has been determined that the negative change that occurs in other persons in the role of school administrator has negative consequences for those people and the school they manage (such as teachers isolating the school administrator, things not working out at school, unrest). It was suggested that school administrators should be trained before their appointment, personality inventories should be applied, mentoring mechanisms should be developed, and accountability and transparency should be ensured in school administration.
Benzer Tezler
- Kadın eğitim yöneticilerinin çalışma ortamları ve kariyer engellerine ilişkin bir araştırma
A research on female educati̇on managers' worki̇ng envi̇ronment and career barri̇ers
SONGÜL YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SOMAYYEH RADMARD
- Eğitim yöneticiliği mesleğini düzenleyen mevzuatın tarihsel bağlamda değerlendirilmesi
An evaluation of the legislation regulating the profession of educational administration in a historical context
MEHMET İSMAİLOĞLU
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN KEPENEKCİ
- Eğitim örgütlerinde yönetici olma ve yöneticilikten ayrılma sebepleri: Sorunlar ve çözüm önerileri
Being an administrator in educational organizations and reasons for quitting: Problems and solutions recommendations
YAŞAM IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İDRİS ŞAHİN
- Pedagojik formasyonu olmayan yüksek okul mezunu sınıf öğretmenlerinin örgütle bütünleştirilmesi
High school graduated teachers who do not have pedagogical formation integration in organizational
M. SALİH ATALAY
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İNAYET PEHLİVAN
- Okullardaki yöneticilik kadrolarının kurumsal kimlik kazanması
Having corporate identity of management positions at schools
SEZAİ KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA ÜNAL