Eş için işitme engelliliği ölçeğinin Türkçeye uyarlanması, geçerlik ve güvenirliği
The significant other scale for hearing disability (sos-hear) adaptation into to Turkish, validity and reliability
- Tez No: 828170
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZAHİDE ÇİLER BÜYÜKATALAY YALDIZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 97
Özet
İşitme kaybı, dünya genelinde görülme sıklığı giderek artış gösteren ve birey üzerinde çeşitli olumsuz etkileri olan (iletişim, yaşam kalitesi, psikolojik ve işlevsel sağlık etkilenimleri vb) küresel bir sağlık sorunudur. İşitme kaybı sadece bireyleri değil bireylerin yakınlarını da etkilemektedir. Bu etkilenim üçüncü şahıs engelliliği olarak adlandırılmaktadır. İşitme kaybının birey üzerindeki etkilenimleri yıllardır araştırılmış ve bu etkilenimleri ölçmek için çeşitli ölçüm araçları geliştirilmiştir fakat işitme kaybına bağlı üçüncü şahıs engelliliği fazla araştırılmamıştır. Ülkemizde bu alanda yapılan bir araştırmaya rastlanmamıştır. İşitme kayıplı bireylerinin eşlerinin yaşadığı engelliliği ölçen Türkçe geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı da bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı; işitme kaybının eş üzerindeki etkisini incelemek amacıyla İngilizce geliştirilmiş olan“The Significant Other Scale for Hearing Disability”ölçeğinin Türkçeye uyarlanmasının yapılması, Türkçe versiyonunun (EİEÖ) geçerlik ve güvenirliğinin test edilmesidir. Çalışma, 85'i kadın 69'u erkek 26-75 yaş aralığındaki toplam 154 kişiyle tamamlanmıştır. Katılımcılar (işitme kayıplı bireylerin normal işitmeye sahip eşleri) demografik bilgi formu ve adaptasyon çalışması yapılan EİEÖ'yü doldurmuşlardır. Eşlerin işitme kayıpları saf ses, konuşma odyometrisi ve immitansmetrik incelemeyle tespit edilmiştir. Geçerliliğin değerlendirilmesinde, faktör sayısının belirlenmesi için Açıklayıcı Faktör Analizleri ve yapı geçerliliği için gruplar arası karşılaştırmalar yapılmıştır. Faktör analizi sonucu dört faktörlü 27 maddelik yapı tespit edilmiştir. Cinsiyet ve işitme kaybı derecesine göre gruplar arası istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilirken yaşa göre anlamlı fark tespit edilmemiştir. Güvenirliğin değerlendirilmesinde Cronbach Alfa katsayısı ve yarı bölme analizleri yapılmıştır. Her iki analizde de toplam ölçek ve tüm alt faktörler için değerler 0,90 üzerinde elde edilmiş ve bu sonuçlar EİEÖ'nün mükemmel bir iç tutarlılığa sahip olduğunu göstermiştir. Zamana karşı tutarlılığın tespiti için test-tekrar test yöntemi kullanılmıştır. İlk uygulamadan 15-25 gün sonra 20 katılımcıya ikinci kez ölçek uygulanmıştır. Her iki ölçüm arasında anlamlı ve güçlü bir ilişki tespit edilmiştir. Tüm bu sonuçlar değerlendirildiğinde EİEÖ geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Çalışmamız ülkemizdeki işitme kaybına bağlı üçüncü şahıs engelliliği konusundaki ilk çalışmadır. Bu çalışmanın, hem gelecek araştırmalar için literatürde yeni bir alan oluşturulması hem de geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracının literatüre kazandırılması açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Araştırma amaçlı kullanımının yanı sıra EİEÖ'nün klinik kullanımı da hem işitme kayıplı bireylerin hem de eşlerinin yaşam kalitelerinin arttırılması için uygun rehabilitasyon programlarının oluşturulmasına olanak sağlayabileceğinden oldukça önemlidir.
Özet (Çeviri)
Hearing loss is a global health problem that is increasing in prevalence worldwide and has various negative effects on the person (communication, quality of life, psychological and functional health effects, etc.). Hearing loss affects not only people but also their relatives. This influence is called third-party disability. The effects of hearing loss on the individual have been researched for years and various measurement tools have been developed to measure these effects, but third-party disability due to hearing loss has not been investigated much. No research has been found in this area in our country. There is no valid and reliable measurement tool in Turkish that measures the disability experienced by the spouses of people with hearing loss. The aim of this study; adapting“The Significant Other Scale for Hearing Disability”into Turkish and testing the validity and reliability of the Turkish version (EIEO). The study was completed with a total of 154 people, 85 women and 69 men, between the ages of 26-75. Participants (partners of hearing-impaired people with normal hearing) filled out the demographic information form and the EIEO for which the adaptation study was conducted. Hearing loss of the spouses was determined by pure tone, speech audiometry and immitansmetric examination. In the evaluation of validity, Explanatory Factor Analysis was used to determine the number of factors and intergroup comparisons were made for construct validity. As a result of factor analysis, a 27-item structure with four factors was determined. While there was a statistically significant difference between the groups according to gender and degree of hearing loss, no significant difference was found according to age. Cronbach's Alpha and split-half analyzes were used to evaluate the reliability. In both analyzes, values above 0.90 for the total scale and all sub-factors were obtained, and these results showed that the EIEO had excellent internal consistency. The test-retest method was used to determine the consistency against time. The scale was applied to 20 participants for the second time 15-25 days after the first application. A significant and strong relationship was found between both measurements. When all these results are evaluated, EIEO is a valid and reliable scale. Our study is the first study on third-party disability due to hearing loss in our country. It is thought that this study is important both in terms of creating a new field in the literature for future research and bringing a valid and reliable measurement tool to the literature. In addition to its use for research purposes, the clinical use of EIEO is also very important, as it can enable the creation of appropriate rehabilitation programs to improve the quality of life of both people with hearing loss and their spouses.
Benzer Tezler
- Dayatılmış engelli kimliği: Bir sosyal inşa süreci olarak engellilik
Imposed disability identity: Disability as a social construction process
SELAHATTİN AYDIN
- Görme engellilik ve mekan denkleminde evrensel tasarım perspektifinden akıllı ev yaklaşımları
Smart home approaches from the perspective of universal design in the equation of visual disability and space
ECE ERKAZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENAY ÇABUK
- Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü tarafından geliştirilen serada muz yetiştirilmesinde hava sıcaklıklarının optimizasyonunun araştırılması
Research of optimization of air temperatures for raising the green house developed by Ege University sun-energy
YILDIZ DOĞDU
- Solution-processed thin film deposition and characterization of multinarychalcogenides: Towards highly efficient Cu2BaSn(S,Se)4 solar devices
Solüsyon yöntemiyle sentezlenmiş çok elementli kalkojenitlerin ince film kaplama ve karakterizasyonu: Yüksek verimli Cu2BaSn(S,Se)4 bazlı güneş soğuran cihazlara doğru
BETÜL TEYMUR
Doktora
İngilizce
2022
EnerjiDuke UniversityMalzeme Bilimi ve Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DAVİD B.MİTZİ
- ZrC-SiC Kompozitlerinin Spark Plazma Sinterleme (SPS) Yöntemi ile Üretimi ve Karakterizasyonu
Production and characterizaton of ZrC-SİC composites by spark plasma sintering
SÜMBÜLE SAĞDİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Mühendislik Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİleri Teknolojiler Ana Bilim Dalı
PROF. GÜLTEKİN GÖLLER