Metotreksatın oluşturduğu ovaryum hasarı üzerine D vitamininin etkisi
Effect of vitamin D on ovary damage caused by methotrexate
- Tez No: 828624
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF TAŞLIDERE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Histoloji ve Embriyoloji, Histology and Embryology
- Anahtar Kelimeler: D Vitamini, MTX, Over, Vitamin D, Methotrexate, Ovary
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Histoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
Amaç: Çalışmamızda metotreksatın neden olduğu over hasarına karşı vitamin D'nin etkilerini histopatolojik, immunohistokimyasal ve biyokimyasal değerlendirme ile araştırmayı amaçladık. Materyal ve Metot: 36 adet Wistar Albino sıçan kontrol ve VD grubunda 8, MTX ve MTX+ D grubunda 10 adet olarak gruplara ayrıldı. 14 günlük deney süresinin sonunda sıçanlardan vajinal smear alınarak proestrus evresinde olan sıçanlar sakrifiye edilerek ovaryum dokuları alındı. Ovaryum dokularına H-E, Masson trikrom, toluidin mavisi, kaspaz-3 ve VDR boyamaları yapıldı. Folikül sayımı yapılarak over rezervi değerlendirildi. Biyokimyasal parametrelerde TOS, TAS, AMH, FSH, LH, östrojen, VD, Ca ve P düzeyleri ELISA kitleri spektrofotometrik yöntemler kullanılarak ölçüldü. Bulgular: Histopatolojik olarak MTX grubunda atretik folikül sayısında, over stromasında bağ dokusunda, inflamatuar hücre birikiminde, mitotoik arreste giden hücrelerde, apoptotik cisimciklerde artışı gözlemledik. Ayrıca folikül sayıları bakımından gruplar arasında bir fark olmadığını gözlemledik. Toluidin mavisi ile boyanan kesitlerde MTX grubunda mast hücrelerin arttığını fakat istatistiksel anlamlı olmadığını, kaspaz-3 immünoreaktivitesinin MTX grubunda arttığı, VDR immünoreaktivitesinin azaldığı tespit edildi. VD verilen tedavi grubunda folikül sayısında değişiklik gözlenmedi. MTX+D grubunda kaspaz-3 immünoreaktivitesinin azaldığı, VDR immünoreaktivitesinin arttığı, mast hücre sayısının değişmediği bulgularına ulaşıldı. Biyokimyasal olarak MTX grubunda TOS seviyesi artış gösterirken VD uygulamasının TOS'u düşürdüğü fakat istatistiksel olarak anlamlı olmadığı tespit edildi. Biyokimyasal parametrelerde VD seviyesindeki artış dışındaki parametrelerde değişiklik gözlenmedi. Sonuçlar: MTX'in oksidatif stresi artırarak over hasarı oluşturduğunu fakat primordiyal folikül sayısında ve AMH seviyesinde değişikliğe neden olmadığını gösterdi. Diğer yandan atretik folikül ve apoptotik hücre sayısında artışa neden oldu. Sıçanlara, VD uygulamasının ise tüm parametreler incelendiğinde beklenen iyileştirici etkiyi göstermediğini tespit ettik.
Özet (Çeviri)
Aim: We aimed to investigate the effects of vitamin D on methotrexate induced ovarian damage histopathological, immunohistochemical, and biochemical evaluations. Material and Method: Thirty-six Wistar Albino rats were divided into four groups: control, VD, MTX and MTX+D groups. After 14-day experimental period, vaginal smear samples were obtained from the rats, and those determined to be in the proestrus phase were sacrificed for ovarian tissue collection. Histopathological HE, Masson's trichrome, toluidine mavisi, caspase-3, VDR, were performed on ovarian tissues. Follicle counts were conducted to evaluate ovarian reserve. Biochemical parameters including TOS, TAS, AMH, FSH, LH, estrogen, VD, calcium, and phosphate levels were measured using ELISA kits and spectrophotometric methods. Results: MTX group showed increased atretic follicles, connective tissue, inflammatory cell accumulation, and apoptotic bodies in granulosa cells. Mast cells increased (not statistically significant), caspase-3 immunoreactivity rose, while VDR immunoreactivity decreased. MTX+D group had no changes in follicle numbers but showed decreased caspase-3 immunoreactivity and increased VDR immunoreactivity. VD administration reduced MTX-induced TOS levels, but this decrease was not statistically significant. Serum VD levels increased. Conclusion: This study demonstrated that MTX increases oxidative stress and causes ovarian damage, but it does not result in changes in the number of primordial follicles and AMH levels. On the other hand, it led to an increase in the number of atretic follicles and apoptotic cells. Moreover, we found that the treatment of VD to the rats did not demonstrate the expected therapeutic effect when all parameters were examined.
Benzer Tezler
- Erişkin sıçan ovaryumunda metotreksat hasarına karşı karayemişin etkileri
The effect of cherry laurel against the methotrexate damage in adult rat ovaries
CANAN GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Histoloji ve EmbriyolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN KERİMOĞLU
- Sıçanlarda metotreksat kaynaklı ovaryum hasarına karşı yaban mersininin (Vaccinium myrtillus) etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effects of blueberries (Vaccinium myrtillus) against methotrexate induced ovary damage in rats
GAMZE BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Histoloji ve EmbriyolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN KERİMOĞLU
- Tekrarlayan dozlarda metotreksat uygulamasına karşı resveratrolün rat ovaryumundaki koruyucu etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of protective effects of resveratrol in rat ovarium against repeated doses of methotrexate
KÜBRA KISMET AKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eczacılık ve FarmakolojiBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiSağlık ve Biyomedikal Bilimler (Disiplinlerarası) Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞÜKRİYE YEŞİLOT
- Metotreksatın oluşturduğu testis hasarı üzerine ellagik asitin koruyucu etkisi
The protective effect of ellagic acid on testicular damaged caused by metotrexate
AYŞEGÜL GÜRBAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Histoloji ve EmbriyolojiErciyes ÜniversitesiHistoloji ve Embriyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİRKAN YAKAN
- Ratlarda metotreksatın oluşturduğu lipid peroksidasyon, oksidatif stres ve sperm kalitesindeki değişiklikler üzerine kisspeptinin etkisi
Effect of kisspeptin on methotrexate induced lipid peroxidation, oxidative stress and the changes in sperm quality in rats
MEHMET GÜVENÇ
Doktora
Türkçe
2015
FizyolojiFırat ÜniversitesiFizyoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT AKSAKAL