Evlilikle ilgili kalıp yargı ve yatkınlıkların evlilik uyumuna etkileri: Malatya örneği
The effects of marriage stereotypes and dispositions on marriage harmony: The Malatya example
- Tez No: 829503
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ ESGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Benlik, Beklenti, Evlilik, Kalıp Yargı, Self, Expectation, Marriage, Stereotype
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Araştırmanın amacı, evlilik ile ilgili kalıp yargı ve yatkınlıkların evlilik uyumuna etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. İnsanlar genellikle bir diğer kişi, grup veya toplumlar hakkında konuşurken, onlarla ilgili sahip olunan kalıp yargılardan yararlanma eğilimi göstermektedirler. Kalıp yargılar, bir grubun üyelerine yönelik sabit, aşırı basitleştirilmiş ve aşırı genelleştirilmiş, genellikle ön yargılı bir kanı, bir grubun tüm üyelerine atfedilen olumlu veya olumsuz özellikleri taşıyan zihinsel yapılardır. Kalıp yargılar farklı unsurlardan etkilenilerek toplum tarafından oluşturulmakta, toplumun o anki düşünce yapısı ile şekillenerek ileriki dönemlerde de devamlılığını korumaktadır. Bireylerin kalıp yargıları uygulama yatkınlıklarını ve kalıp yargıların kendisini değiştirerek yeniden şekillendirebilecek birçok faktör bulunurken, bu faktörlerden en öne çıkanları sağduyu ve kanaat kavramlarıdır. Sağduyu doğruyu ve yanlışı birbirinden ayırt ederek davranışları oluşturmayı ifade ederken; kanaat, toplumsal değişimle birlikte mevcut durum konusunda oluşan kamuoyunu ifade etmektedir. Sağduyu, bireyin olması gerektiği gibi davranmasını sağlarken, kanaat, kalıp yargılardan ziyade mevcut durumda kamuoyu beklentilerini karşılayacak şekilde davranışların ortaya konmasını sağlamaktadır. Dolayısıyla bu iki kavram kalıp yargıların, katı halini yumuşatıcı bir özellik göstermektedir. Toplumsal yaşam içerisinde her alanda ortaya çıkan kalıp yargıların sıklıkla görüldüğü sosyal ilişkilerden biri de evlilik kurumudur. Bunun yanında modernleşmenin beraberinde getirdiği sağduyu bilgisi ve toplumda oluşan Kanaatlere bağlı olarak yaşanan toplumsal değişim, evliliğin yaşanmasında ve algılanışında da farklılık ve değişmelerin olmasına neden olmaktadır. Bu bağlamda evliliğe yönelik kalıp yargıların toplum içerisinde algılanışının şekillenmesinde eğitim, sosyo-ekonomik düzey, üzerinde yaşanılan coğrafya ve sahip olunan kültür etkili olmaktadır. Bu nedenle ortaya çıkan kalıp yargıların insanlar üzerinde nasıl etki bıraktığını ve modernleşmenin etkisiyle yaşananların evli çiftlerin hayatına yansımasının etkileri ele alınması toplumun evlilik kurumuna bakışını ve evliliğe ilişkin kalıp yargıları ortaya koymak toplumsal düzenin seyri hakkında bilgiler açısından önemlidir. Araştırma sonucunda eşlerin verdikleri cevaplarda evlilikle ilgili kalıp yargıların izlerinin bulunduğu ve eşler arasında evlilik uyumunun bulunduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of the research is to examine the effects of marriage-related stereotypes and predispositions on marital adjustment. People generally tend to use stereotypes about another person, group or society when talking about them. Stereotypes are mental structures that hold a fixed, oversimplified and overgeneralized, often prejudiced opinion about members of a group, positive or negative characteristics attributed to all members of a group. Stereotypes are created by society by being influenced by different elements, and they maintain their continuity in the future by being shaped by the current mentality of the society. While there are many factors that can reshape individuals' tendency to apply stereotypes and the stereotypes themselves, the most prominent of these factors are the concepts of common sense and opinion. While common sense refers to creating behaviors by distinguishing between right and wrong; Opinion refers to the public opinion formed regarding the current situation with social change. While common sense ensures that the individual behaves as he should, opinion ensures that behaviors are displayed in a way that meets public expectations in the current situation rather than stereotypes. Therefore, these two concepts have a feature that softens the rigid state of stereotypes. One of the social relations in which stereotypes that emerge in every field of social life are frequently seen is the institution of marriage. In addition, the common sense knowledge brought by modernization and the social change due to the opinions formed in the society cause differences and changes in the experience and perception of marriage. In this context, education, socio-economic level, geography and culture are effective in shaping the perception of stereotypes about marriage in society. For this reason, it is important to discuss how the emerging stereotypes affect people and the effects of the reflection of what has happened under the influence of modernization on the lives of married couples, and to reveal the society's view of the institution of marriage and the stereotypes regarding marriage, in terms of information about the course of the social order. As a result of the research, it was determined that there were traces of stereotypes about marriage in the answers given by the spouses and that there was marital harmony between the spouses.
Benzer Tezler
- Çift gelirli ailelerde babaların çocuk yetiştirmeye katılım davranışlarının incelenmesi
Çi̇ft geli̇rli̇ ai̇lelerde babalarin çocuk yeti̇şti̇rmeye katilim davranişlarinin i̇ncelenmesi̇
FATMA DELİBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Ev EkonomisiHacettepe ÜniversitesiAile ve Tüketici Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜLYA ÖZTOP
- Kemal Tahir'in romanlarında halbilimi unsurları
Folklore elements in the novels of Kemal Tahir
REZAN KARAKAŞ
Doktora
Türkçe
2010
Halk Bilimi (Folklor)Dicle ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENSAR ASLAN
- Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi ögrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine göre şiddet eğilimi üzerine olan sosyal algılarının araştırılması
The investigation of the social perceptions of the Republican University literature faculty students on the violent trends by the social gender roles
GİZEM ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
AntropolojiCumhuriyet ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞDAŞ DEMREN
- Halk dini ve kitabi (resmi) din ayrımı bağlamında Moğolistan Kazaklarının inanç ve uygulamaları
Beliefs and rituals of Mongolia Kazakhs in context of folk religion and formal religion
JANARBYEK KYENPYEIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEJDİ BİLGİN
- Hipertansif hastalarda evlilikte uyum ve aile içi şiddet araştırması
Marriage adjustment and domestic violence research in hypertensive patients
CİHAN ÖZYİĞİT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN AVNİ ŞAHİN