Üniversite performanslarının Bulanık AHS, Bulanık Swara ve TOPSİS yöntemi ile değerlendirilmesi
Evaluating universities' performance with Fuzzy AHP, Fuzzy Swara and TOPSIS
- Tez No: 831953
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KÜBRA ATALAY KABASAKAL, DOÇ. DR. MURAT DOĞAN ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 174
Özet
Ulusal ve uluslararası birçok kurum ve kuruluş üniversite performanslarının değerlendirilmesine ilişkin çalışmalar yürütmektedir. Söz konusu değerlendirmeler, üniversite tercihi, denklik başvurusu, yurt dışı yatay geçiş, burs vb. süreçlerde işe koşulmaktadır. Dolayısıyla değerlendirmelerin objektif ölçütler doğrultusunda yapılması kritik bir öneme sahiptir. Bu araştırmada, üniversitelerin tüm hizmet alanlarına ilişkin performanslarının değerlendirilmesinde kullanılabilecek beş temel alanda 25 gösterge belirlenmiş ve gösterge ağırlık katsayıları çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemleri olan Bulanık Analitik Hiyerarşi Süreci (B-AHS) ve Bulanık Oran Analizi ile Basit Toplam Ağırlıklandırma (B-SWARA) ile hesaplanmıştır. Belirlenen ağırlık katsayıları Teknik Optimal Çözüme Benzerlik ile Tercih Sıralama (TOPSIS) yönteminde kullanılarak 198 üniversitenin performansı değerlendirilmiştir. Araştırma kapsamında, yükseköğretim sistemlerine ilişkin araştırma yapan öğretim elemanları arasından seçilen 12 alan uzmanının görüşlerini yansıtmak amacıyla iki farklı kıyaslama anketi geliştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre B-AHS temel alan sıralaması,“B. Ar-Ge, Proje ve Yayın”(0,418)>“A. Eğitim ve Öğretim”(0,335)>“E. Topluma Hizmet ve Sosyal Sorumluluk”(0,159)>“C. Uluslararasılaşma”(0,080) >“D. Bütçe ve Finansman”(0,009) şeklindedir. B-SWARA'ya göre temel alan sıralamaları A. (0,419) > B. (0,331) > E. (0,107) > C. (0,074) > D (0,070) bulunmuştur. B-AHS ve B-SWARA ağırlık katsayıları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla hesaplanan Spearman korelasyonu rs=0,743 bulunmuştur. Üniversitelerin B-AHS ve B-SWARA katsayılarına dayalı TOPSIS değerlendirme sıralamaları arasındaki ilişki incelenmiş ve Spearman korelasyon katsayısı rs=0,956 bulunmuştur. QS, THE ve URAP üniversite sıralamaları ile araştırma kapsamında elde edilen B-AHS ve B-SWARA'ya dayalı üniversite sıralamaları karşılaştırılmış ve en yüksek korelasyon B-AHS TOPSIS ile URAP sıralamaları arasında (rs= 0,771) en düşük korelasyon B-AHS TOPSIS ile THE sıralamaları arasında (rs= 0,615) bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
Many national and international institutions and organizations carry out studies to assess university performance. These assessments are used in processes such as university, equivalence, international transfer, and scholarship application. Therefore, it is critical that these assessments are made in line with objective criteria. In this study, 25 indicators were identified in five main areas that can be used to assess the performance of universities in all service areas. The indicator weighting coefficients were calculated using Fuzzy Analytic Hierarchy Process (F-AHP) and Fuzzy Simple Additive Weighting and Rank Assessment (F-SWARA), which are multi-criteria decision making (MCDM) methods. The performance of 198 universities was assessed by using the determined weight coefficients in the Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution (TOPSIS) method. Within the scope of the study, two different benchmarking questionnaires were developed to reflect the views of 12 field experts selected among academics conducting research on higher education systems. According to the findings, the F-AHP main area ranking is“B. R&D, Projects and Publications”(0.418) >“A. Education and Training”(0.335) >“E. Community Service and Social Responsibility”(0.159) >“C. Internationalization”(0.080) >“D. Budget and Financing”(0.009). According to F-SWARA, the main area rankings are A. (0.419) > B. (0.331) > E. (0.107) > C. (0.074) > D (0.070). The Spearman correlation used to examine the relationship between the F-AHS, and F-SWARA weight coefficients was rs=0.743. The relationship between the TOPSIS rankings of universities based on F-AHP, and F-SWARA coefficients was examined and the Spearman correlation coefficient was rs=0.956. The university rankings QS, THE and URAP were compared with the university rankings based on F-AHP and F-SWARA obtained within the scope of this study and the highest correlation was found between F-AHP TOPSIS and URAP rankings (rs= 0.771) and the lowest correlation was found between F-AHP TOPSIS and THE rankings (rs= 0.615).
Benzer Tezler
- Üniversitelerde bölümlerin performanslarının değerlendirilmesinde bulanık dematel ve veri zarflama analizi (vza) yöntemlerinin kullanımı
Using fuzzy dematel and data envelopment analysis (dea) methods in assessing the performances of departments at universities
TURGAY TÜRKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKarabük ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL RIFAT SAYIN
YRD. DOÇ. DR. MURAT ETÖZ
- Bulanık mantık kullanılarak insansız hava aracı irtifa kontrolü ve simülasyonu
The control of altitude for unmanned aerial vehicle by using fuzzy logic and simulation
MUSTAFA KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Havacılık MühendisliğiErciyes ÜniversitesiSivil Havacılık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞEGÜL GÜVEN
- Akademik performans değerlendirmesi için bir çok ölçütlü bulanık karar verme modeli
A fuzzy multi-attribute decision making model for academic performance evaluation
DİLEK KAPTANOĞLU
Doktora
Türkçe
2005
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET FAHRİ ÖZOK
- Bulanık çok kriterli karar verme yöntemleri ile öğrenci performanslarının değerlendirilmesi
Evaluation of students' performances via fuzzy multi criteria decision making methods
AYÇA ÇEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN KARAL
- Yapay ve bulanık sinir ağları ile sistemlerin modellenmesi
System modelling with neural network and neuro fuzzy methods
ALİ DURMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiErciyes ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NURHAN KARABOĞA