Kanser hastalarında kontrol odağı ve travma sonrası büyümenin ilişkisinde öz yeterliliğin aracı rolü
The mediating role of self-efficacy in the relationship between locus of control and post-traumatic growth in patients with cancer
- Tez No: 832655
- Danışmanlar: PROF. DR. EBRU ŞALCIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: BEYKOZ ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Programlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Kanser tanısı almanın kişide travma etkisi yarattığı bilinmektedir. Yapılan araştırmalar kanser hastalarında travma sonrası büyümenin görülebildiğini bildirmiştir. Bu tez çalışmasında kanser hastalarında kontrol odağı ve travma sonrası büyümenin ilişkisinde öz yeterliliğin aracı rolü incelenmiştir. Buna ek olarak katılımcıların demografik ve kişisel öykü özelliklerine göre araştırma değişkenlerinin incelenmesi ve sağlık davranışlarıyla araştırma değişkenleri arasındaki ilişkileri tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırma yaşları 18-65 aralığında değişen, kanser tanısı almış 135 gönüllü katılımcıyla yürütülmüştür. Araştırma verileri Demografik ve Kişisel Öykü Özellikleri Formu, Sağlık Davranışları Listesi, Travma Sonrası Büyüme Envanteri, Kontrol Odağı Ölçeği ve Genel Öz Yeterlilik Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın sonucuna göre öz yeterlilik, kontrol odağı ile travma sonrası büyüme arasındaki ilişkiye aracılık etmektedir. Travma sonrası büyümenin sosyoekonomik düzey ve sosyal desteğe göre anlamlı olarak farklılaştığı görülmüştür. Klinik ortamlarda öz yeterliliği arttırmaya yönelik müdahalelerin, kanser hastalarında travma sonrası büyüme ortaya çıkmasını destekleyebileceği düşünülmektedir. Elde edilen bulgular ilgili literatür çerçevesinde tartışılmış olup, gelecek araştırmalara ve klinik uygulamalara önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
It is known that being diagnosed with cancer may lead to trauma in the patient. In addition, several studies have found that post-traumatic growth can be observed in cancer patients. The present study aimed to examine the mediating role of self-efficacy in the relationship between locus of control and post-traumatic growth in cancer patients, to evaluate the study variables according to the demographics and personal history of the participants, and to determine how their health behaviours correlated with the study variables. A total of 135 volunteer patients, aged between 18 and 65 and diagnosed with cancer, participated in the study. Data was collected through the Demographics and Personal History Form, Health Behaviours List, Post-Traumatic Growth Inventory, Locus of Control Scale, and General Self-Efficacy Scale. The findings of the study suggested that self-efficacy has a mediating role in the relationship between locus of control and post-traumatic growth. It was also observed that post-traumatic growth widely varied according to socioeconomic level and social support. Based on these, it can be suggested that interventions aimed at increasing self-efficacy in clinical settings may help to create post-traumatic growth in cancer patients. The findings of the study were discussed within the framework of the relevant literature and recommendations were made for future research as well as for clinical applications.
Benzer Tezler
- Meme kanseri hastalarında kontrol odağı ve travma sonrası gelişim arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between locus of control and posttraumatic growth in women diagnosed with breast cancer
DÜRİYE HANDE OLGAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
OnkolojiOkan ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RUKİYE İREM ERDEM ATAK
- The mediating role of coping strategies in the basic personality traits ptg and locus of control ptg relationships in breast cancer patients
Meme kanseri hastalarında temel kişilik özellikleri travma sonrası gelişme ve kontrol odağı travma sonrası gelişme ilişkilerinde başetme yöntemlerinin aracı rolü
NİHAN ÖNDER
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
PsikolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM BOZO
- Kanser hastalarında iç-dış kontrol odağının depresyon üzerine etkisinin araştırılması.
Evulation of effects of internal-external locus of control on depression in cancer patients.
NAGEHAN IŞIK AÇIKMEŞE
- Yaşa bağlı katarak olgularında sırt1 geni ekspresyon düzeyi ile hastalık arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of relation between sirt1 gene expression level and in patient with age related cataract
NİHAT BUĞRA AĞAOĞLU
Doktora
Türkçe
2018
GenetikAfyon Kocatepe ÜniversitesiTıbbi Genetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SALİHA HANDAN YILDIZ
- Immunomodulatory effects of novel immune costimulator SA-4-1BBL in NNK-induced lung cancer preclinical model
İmmün kostimülatör SA-4-1BBL'nin NNK ile indüklenmiş akciğer kanseri preklinik modelindeki immünomodülatör etkileri
AYŞE ECE GÜLEN
Doktora
İngilizce
2024
Allerji ve İmmünolojiHacettepe ÜniversitesiTemel Onkoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HANDE CANPINAR