Perma çok boyutlu iyi oluş modeline dayalı psiko-eğitim programının yaşamı sürdürme nedenleri, intihar olasılığı ve iyi oluş üzerine etkisi
The effect of a psychoeducational program based on perma well-being model on reasons for living, suicide probability, and well-being
- Tez No: 832833
- Danışmanlar: PROF. DR. FULYA CENKSEVEN ÖNDER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: PERMA iyi oluş, yaşamı sürdürme nedenleri, intihar, intihar olasılığı, çevrimiçi çalışma, iyi oluş, karakter güçleri, COVİD-19 pandemisi, PERMA well-being, reasons for living, suicide, suicide probability, online work, well-being, chracter strenghts, COVID-19 pandemic
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 267
Özet
Bu araştırmanın amacı, PERMA İyi Oluş Modeline dayalı olarak geliştirilen“PERMA Çevrimiçi İyi Oluş Psiko-Eğitim Programının (PERMA-ÇİP)”üniversite öğrencilerinin yaşamı sürdürme nedenleri, ı̇ntihar olasılığı ve ı̇yi oluş düzeyleri üzerindeki etkilerini incelemektir. Öntest, sontest, izleme ölçümlerini içeren kontrol gruplu 2x4 karışık (split plot) ölçümler için yarı deneysel desenin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubunu, 2020-2021 eğitim öğretim yılında Türkiye'deki farklı üniversite ve bölümlerde öğrenim görmekte olan 12'si (6 kadın, 6 erkek) deney ve 12'si (6 kadın, 6 erkek) kontrol grubunda olmak üzere üzere toplam 24 gönüllü üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada, deney grubuna pilot çalışmanın ardından son hali verilen 10 oturumluk PERMA-ÇİP uygulanırken; kontrol grubuna herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Deney grubuna, haftada iki gün ve her bir oturum 120 dakika olmak üzere toplamda 10 oturum gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara psiko-eğitim programının uygulanmasından önce öntest, psiko-eğitim programı uygulandıktan sonra sontest ve 1 ay ile 3 ay sonrasında da izleme testleri yapılmıştır. Program ve uygulamaların etkililiğine yönelik deney grubundaki katılımcılarla odak grup görüşmesi yapılmıştır.“Yaşamı Sürdürme Nedenleri”,“İntihar Olasılığı Ölçeği”,“PERMA İyi Oluş Ölçeği”ve grup uygulamalarının etkililiğine ilişkin katılımcıların görüşleri için araştırmacı tarafından hazırlanan“Odak Grup Görüşme Formu”kullanılan çalışmada, hem nicel hem de nitel araştırma yöntemlerinin beraber kullanıldığı karma araştırma yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmanın amaçları doğrultusunda gerçekleştirilen nicel verilerin analizinde 2 (deney ve kontrol) x 4 (öntest, sontest, izleme 1 ve izleme 2 ölçümleri) karışık (split-plot) ölçümler için iki faktörlü ANOVA analizinden yararlanılmıştır. Bu analiz sonucunda, gruplar arasında ölçümlere bağlı olarak anlamlı bir farkın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek için Wilks Lamda İstatistiği kullanılarak analiz edilmiş ve bu anlamlı farkın kaynağını belirlemek amacıyla,“Bonferonni uyumlu çoklu karşılaştırmalar”testi uygulanmıştır. Buna ek olarak, etki büyüklüğünü belirlemek için eta kare (η2) değerine bakılmıştır. Araştırmanın odak grup görüşmesinden elde edilen nitel verilerin analizinde ise toplanan verileri açıklayabilecek kavramlara ve ilişkilere ulaşmak amacıyla içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, PERMA-ÇİP'e katılan deney grubu katılımcıları ve kontrol grubu katılımcılarının“Yaşamı Sürdürme Nedenleri Envanteri ”dini engeller ve mücadele alt ölçek puanları dışında, yaşamı sürdürme nedenleri toplam puanları ile hayata bağlılık ve umut ve sosyal destek alt ölçek puanlarına ait sontest puan ortalamalarında deney grubu lehine anlamlı bir fark olduğu ve bu farkın deneyin bitiminden 1 ay ve 3 ay sonra yapılan izleme ölçümlerinde de devam ettiği bulunmuştur. Benzer biçimde,“İntihar Olasılığı Ölçeğinin”öfke/dürtüsellik alt ölçek puanları dışında, intihar olasılığı toplam puanları ile sosyal destek/benlik algısı, umutsuzluk/yalnızlık ve intihar düşüncesi alt ölçek puanlarına ait sontest puan ortalamalarında deney grubu lehine anlamlı bir fark olduğu ve bu farkın deneyin bitiminden 1 ay ve 3 ay sonra yapılan izleme ölçümlerinde de devam ettiği bulunmuştur. Ayrıca PERMA-ÇİP'e katılan katılımcılar ile programa dahil edilmeyen kontrol grubu katılımcılarının“PERMA Ölçeğinin”toplam puanları ile olumlu duygular, bağlanma, olumlu ilişkiler, anlam ve başarı alt ölçek puanlarına ait sontest puan ortalamalarında deney grubu lehine anlamlı bir fark olduğu ve bu farkın deneyin bitiminden 1 ay ve 3 ay sonra yapılan izleme ölçümlerinde de devam ettiği bulunmuştur. Araştırmanın nitel sonuçlarından, programın etkililiğine yönelik olarak katılımcılar, programı etkili bulduklarını ve nedenleri olarak da iyi hissetme, yeni bakış açısı, karakter güçlerini verimli kullanma, iyi oluş kaynaklarını tanıma ve geleceğe umutla bakma şeklinde belirmişlerdir. Ayrıca COVID-19 Pandemi sürecinde gerçekleştirilen bu çalışmada pandemi sürecinde, yeni yaşam düzenine uyum, grup desteği, kişilerarası ilişkiler ve duygular aracılığıyla katılımcıların ihtiyaçlarının karşılandığını belirtmişlerdir. Katılımcılar programın daha etkili olabilmesi adına katılımcıların çoğunun önerisi bulunmamakla birlikte mola verilmesi, oturum sayısının artırılması, programın kısaltılması ve duyguların günlüğünün tutulması gibi önerilerde bulundukları görülmüştür. Programın çevrimiçi gerçekleştirilmesine yönelik ise zaman tasarrufu, erişebilirlik, çevre dostu olması, ekran kullanımı, ara odalar, güvende hissetme sürecin olumlu yönleri ve katkıları olarak ön plana çıkarken, sürecin getirdiği zorluklar için farklı fiziksel ortamlarda bulunma, beden dilini anlayamama ön plana çıkmıştır. Son olarak sürecin çevrimiçi gerçekleştirilmesine yönelik genel değerlendirmelerde ise yüz yüze gibi hissetme, verimli bulma, önyargıların yıkılması ve olumlu bakma şeklindeki düşünceler olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the effect of an online psychoeducational program based on PERMA well-being model, called PERMA-OWP, on reasons for living, suicide probability, and well-being. A quasi-experimental design with a 2x4 mixed ANOVA (split plot) was utilized, including pretest, posttest and follow-up measurements. The study group consists of 24 volunteer university students who were randomly assigned to either an experimental group (n=12, 6 females and 6 males) or a control group (n=12, 6 females and 6 males). The participants were enrolled in various universities and departments in Turkey during 2020-2021 academic year. In the study, the control group did not receive any intervention, while the experimental group received 10-session PERMA-OWP program which was designed according to the findings of a previous pilot study. The ten sessions were conducted twice a week, with each session lasting 120 minutes. Scores of participants were measured prior to psychoeducational program, after the completion of the program, and at 1-month and 3-month follow-up assessments. Focus group interview was held with the participants in the experimental group in order to reveal information about the efficacy of the program and activities. The data collection tools used in this sudy were Reasons for Living Inventory, Suicide Probability Scale, PERMA Well-Being Scale and Focus Group Interview Form. The research design employed a mixed method design, benefiting from both qualitative and quantitative research design. In this research, a 2x4 (experimental/ control groups X pretest/posttest/follow up measurements) mixed ANOVA (split plot) design was employed. Following this analysis, the Wilks' Lambda statistic was used to determine the significant differences between groups based on measurements. To identify the source of these significant differences,“Bonferroni adjusted multiple comparisons”test was conducted. In addition to these, the effect size was examined using the eta squared (η2) value. Quantitative data obtained from the focus group interview were analyzed through content analysis in order to reveal potential concepts and relationships. The findings indicated that“PERMA Well-Being Psychoeducational Program”significantly increased the total scores for Reasons for Living (except for religious objections and struggle subscales) and commitment to life, hope and social support subscales scores in the experimental group. These significant differences were seen to continue after 1 month and 3 months follow-up measurements between control and experimental group. Moreover, results showed that“PERMA Well-Being Psychoeducational Program”significantly decreased the total score of Suicide Probability (except for anger/impulsivity), subscales of social support/ self-perception, hopelessness/loneliness, and suicidal thoughts in the experimental group. These significant differences were seen to continue after 1 month and 3 months follow-up measurements between control and experimental group. Lastly, it was seen that“PERMA Well-Being Psychoeducational Program”significantly increased the total scores for PERMA well-being total scores, positive emotions, engagement, relationships, and achievement in the experimental group. These significant differences were seen to continue after 1 month and 3 months follow-up measurements between control and experimental group. As for qualitative results, all participants in experimental group stated that they found the program effective. According to content analysis, feeling good, having a new point of view, benefiting from chracter strenghts, knowing about well-being resources and having a hopeful attitute about the future were the reasons for the efficacy of the program. The present study was conducted during the COVID-19 pandemic, and it was found that the program provided support to the participants through meeting their needs by adapting to the new way of life, offering group support, fostering interpersonal relationships, and addressing their emotions during the pandemic. Although most participants did not provide specific suggestions for improving effectiveness of the program, some recommendations were made. These recommendations included taking breaks during the sessions, increasing the number of sessions, shortening the program duration, and keeping a journal of emotions. As the program is conducted online, several advantages were highlighted such as time-saving, accessibility, eco-friendliness, the ability to use screen sharing and breakout rooms, and a sense of safety. However, participants stated that being in different physical environments and having difficulties in understanding body language as challenges of online program. Lastly, it was concluded that participants' evaluation for online process are related to feeling a sense of in-person interaction, being efficient, breaking down prejudice against online works, and evaluting it positive in general.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde aile iklimi ve iyi oluş arasındaki ilişkide benlik kurgularının aracı rolünün incelenmesi
The investigation of the mediating role of self construals in the relationship between family climate and well-being in university students
TUĞBA TURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL EKŞİ
- Öğretmenlerin yaşam amacı ve anlamı düzeyleri ve iyi oluşları arasındaki ilişkide öz-duyarlık değişkeninin aracı rolü
Mediating effect of self-compassion in relationship of life purpose life meaning and well-being of teachers
DEMET ALTIPARMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve Öğretimİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL EKŞİ
- Özel gereksinimli çocuğu olan ve olmayan ailelerin psikolojik iyi olma düzeylerinin mizaç tipi ve kişilik değişkenleriyle ilişkisi
The Relationship between psychological well-being levels of families with and without children with special needs and temperament type and personality variables
ŞEYMA GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimTrabzon ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET PALANCI
- Yetişkinlerin iyi oluş düzeylerinin yordanmasında pozitif şemaların rolü: Şema terapi modeli çerçevesinde bir inceleme
The role of positive schemas in predicting adults' level of well-being: An investigation within the framework of schema therapy model
AFRA SU YORTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU PAMUKÇU KARASU
- Üniversite öğrencilerinde pozitif şemaların iyi oluş ve psikolojik belirtileri yordaması
The prediction of positive schemas of wellbeing and psychopathology of university students
SABİRE KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GALİP YÜKSEL