Deprem deneyimi bulunan fertlerin belirsizlik yaşantıları: 2020 Elazığ depremi örneklemi
Uncertainty experiences of individuals with earthquake experience: A sample of the 2020 elaziğ earthquake
- Tez No: 833693
- Danışmanlar: PROF. DR. İSHAK AYDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 321
Özet
Fertler için yaşamın her alanı mikro ve makro düzeyde belirsizliklerle çevrilidir. Belirsizliğin ortaya çıkmasının nedenlerinin biri de karmaşadır. Karmaşa sonuçları itibariyle belirsizlik yaşantılarını beraberinde getirmektedir. Afetlerin neden olduğu yıkım ve doğurduğu kayıplar, birçok etkiyi ortaya çıkarmakla birlikte etkilenen toplum için karmaşanın bir yaşantısı olarak da deneyimlenmektedir. Bu karmaşanın içerisinde ortaya çıkan belirsizliğin afet yaşantısının önemli çıktılarından biri olduğu düşünülmüş ve bu çalışmanın konusu bir doğal afet türü olarak deprem deneyimi bulunan bireylerin belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri ve afete bağlı belirsizlik deneyimleri olarak belirlenmiştir. Belirsizliğe karşı tahammülsüzlük düzeyinin deprem deneyimi bulunan bireylerin depreme dayalı yaşam deneyimleri, deprem sonrası ortaya çıkan gereksinimleri ve depremle beraber yaşadıkları belirsizlikleri bağlamında irdelendiği bu araştırmanın temel amacı afetlerin ortaya çıkardığı belirsizliklerin afetten etkilenen insan toplulukları üzerindeki etkilerinin belirlenmesi ve afete müdahale sürecinin etkilenen toplumun ortaya çıkan temel gereksinimleri ve belirsizlik yaşantıları perspektifinden değerlendirilmesidir. Karma yöntem paradigmasıyla yürütülen araştırmada tamamen karma, sıralı, eşit statülü tasarım ile sıralı dönüşümsel tasarımının ortak özellikleri esas alınarak araştırma deseni tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma örneklemi 24 Ocak 2020 Elâzığ Depremini deneyimlemiş 404 katılımcıdan oluşturulmuştur. Belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği, sosyodemografik bilgiler belirleme anketi, deprem yaşantıları belirleme anketi ve yarı yapılandırılmış görüşme formu ile verileri elde edilen araştırmada; nicel verilerin analizi betimsel analizler için frekans testi, farklılıkların belirlenmesi için bağımsız gruplar t testi ve anova testi ile nitel verilerin analizi ise içerik analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler sonucu deprem deneyimi bulunan kişilerin belirsizliğe tahammülsüzlük seviyelerinin 3,4 puan ile ortalamanın üstünde olduğu, deprem deneyimi bulunan bireyler arasında evli olanların bekarlara ve öğrenim durumu ilköğrenim olanların öğrenim durumu yükseköğrenim olanlara oranla belirsizlik toleranslarının daha düşük olduğu saptanmıştır. Araştırmada deprem yaşamış kişilerin deprem sonrasın birden çok alanda ihtiyaçlarının ortaya çıktığı, bununla birlikte katılımcıların %63,1'inin barınma, %61,1'inin hasar tespit ve %53,7'sinin psikososyal desteğe ihtiyacı olduğu ve sayılan ihtiyaçların öncelik taşıdığı tespit edilmiştir. Katılımcıların %82,5'inin afetten sonra hayatları ile ilgili belirsizlik yaşadıkları saptanırken afet sonrası herhangi bir konuda belirsizlik yaşayanların belirsizlik toleransların düştüğü sonucuna ulaşılmıştır. Öte yandan deprem sonrası kurulan geçici konaklama merkezlerindeki yaşam koşullarının toplu yaşam alanında kalmanın verdiği rahatsızlıktan, alanda barınan insanlar arasındaki gerilimden, alanda konaklayan insanların ihtiyaçlarının bir kısmının karşılanamamasından, alanda yaşayan insanlara merkezi ve yerel idare ile unsurları tarafından gerekli ilginin gösterilmemesinden, pandemi dönemindeki kısıtlamalardan, konteynerlerin yapısından ve dar gelirli ailelere ayrıca destek sunulmamasından kaynaklı elverişsiz olduğu değerlendirilmiştir. Geçici konaklama merkezlerinde yaşayan bireylerin hak sahipliği uygulaması, konteyner sonrası yaşam ve toplu yaşam alanlarına adaptasyonla ilgili belirsizlik yaşadıkları saptanmıştır. Araştırma kapsamında afet müdahale sürecinde afet bölgesine yeterli miktarda kaynak aktarımı ve yardımın yapıldığını, bununla birlikte aktarılan kaynaklar ve yapılan yardımların dağıtımı konusunda birçok olumsuzluk yaşandığı; afet müdahale sürecinde doğru bilgilere istenilen düzeyde ulaşılamadığı anlaşılmıştır. Katılımcıların çalışma gruplarının sunduğu hizmetten çok afet müdahale sürecindeki yönetim politikaları üzerinde eleştirilerde ve sistemsel düzenlemeler konusunda tavsiyelerde bulundukları, bilhassa afet öncesi yapılması gereken çalışmalara dikkat çektikleri görülmüştür. Çalışma; elde edilen bulgular ve yorumlar çerçevesinde afet müdahale sürecine, afet müdahalesinde yer alan çalışma gruplarına ve benzer araştırmalarda bulunacak araştırmacılara yönelik tavsiyelerle sonlandırılmıştır.
Özet (Çeviri)
For individuals, every aspect of life is surrounded by uncertainties at micro and macro levels. One of the reasons for the emergence of uncertainty is confusion. As a result of chaos, it brings about experiences of uncertainty. The destruction and losses caused by disasters not only reveal many effects, but are also experienced as an experience of chaos for the affected society. The uncertainty that arises in this chaos is thought to be one of the important outcomes of disaster experience, and the subject of this study has been determined as the intolerance levels of uncertainty of individuals who have experienced earthquakes as a type of natural disaster and their experiences of disaster-related uncertainty. The main purpose of this research, in which the level of intolerance to uncertainty is examined in the context of earthquake-related life experiences of individuals with earthquake experience, their needs that arise after the earthquake and the uncertainties they experience with the earthquake, is to determine the effects of the uncertainties caused by disasters on the human communities affected by the disaster and to determine the basic needs of the affected society during the disaster response process. and evaluation from the perspective of uncertainty experiences. In the research conducted with the mixed method paradigm, the research design was designed based on the common features of completely mixed, sequential, equal status design and sequential transformational design. The study sample of the research was composed of 404 participants who experienced the Elazığ Earthquake on January 24, 2020. In the research, data were obtained with the intolerance of uncertainty scale, socio-demographic information determination survey, earthquake experiences determination survey and semi-structured interview form; Analysis of quantitative data was carried out by frequency test for descriptive analysis, independent groups t test and anova test to determine differences, and analysis of qualitative data was carried out by content analysis method. As a result of the analysis, it was determined that the intolerance of uncertainty levels of people with earthquake experience were above the average with 3.4 points, and among the individuals with earthquake experience, the tolerance of uncertainty was lower than those who were married compared to single people and those with primary education compared to those with higher education. In the research, it was determined that people who experienced an earthquake had needs in more than one area after the earthquake, however, 63.1% of the participants needed shelter, 61.1% needed damage assessment and 53.7% needed psychosocial support, and these needs were prioritized. . While it was determined that 82.5% of the participants experienced uncertainty about their lives after the disaster, it was concluded that the uncertainty tolerance of those who experienced uncertainty about any issue after the disaster decreased. On the other hand, the living conditions in the temporary accommodation centers established after the earthquake are due to the discomfort caused by staying in the collective living area, the tension between the people staying in the area, the failure to meet some of the needs of the people staying in the area, the lack of due attention to the people living in the area by the central and local administration and its elements, the restrictions during the pandemic period, the use of containers. It was considered unsuitable due to its structure and the lack of additional support for low-income families. It has been determined that individuals living in temporary accommodation centers experience uncertainty regarding entitlement practice, post-container life and adaptation to collective living spaces. Study; within the framework of the findings and comments obtained, it was concluded with recommendations for the disaster response process, working groups involved in disaster response, and researchers who will conduct similar research.
Benzer Tezler
- Vakıf üniversitelerinde öğrenim gören öğrencilerin ve çalışan akademik, idari personellerin deprem deneyimi ve hazırlık düzeylerinin ölçülmesi: Biruni Üniversitesi örneği
Measuring the earthquake experience and preparedness levels of students studying at foundation universities and working akademic and administrative staff: The case of Biruni University
EMRE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MESUT TABUK
- Bireylerin depreme hazırlık davranışlarına yönelik tutum ve inançlarının sağlık psikolojisi kuramları çerçevesinde incelenmesi
Investigation of individuals' attitudes toward and beliefs about earthquake preparedness behaviors in the framework of health psychology theories
ÖMER DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Sağlığıİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURAN AYDEMİR
- Endüstri yapıları sektöründe faaliyet gösteren küçük ve orta boy inşaat firmalarında kriz deneyimlerinin örgütsel dirençliliğe etkileri
Effects of crisis experiences on organizational resilience of small and medium size construction companies in the industrial building sector
TANSU KÖKÇÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRAH ACAR
- Deprem yoksulluk ilişkisi: Van'ın kenar mahallelerinde afet deneyimi ve hazırlık süreçleri
The relationship betweeen earthquake and poverty: Disaster experience and preparedness processes in the slums of Van
RIDVAN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SosyolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET BAKİ BİLİK
- Deprem sonrası yeni yerleşim alanlarında peyzaj planlama çalışmaları: Düzce örneği
Landscape planning studies in new residential areas after earthquake; Case study Düzce
EYLEM AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Peyzaj MimarlığıAnkara ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYSEL ODABAŞUSLU