Yazarı bilinmeyen mensur bir kıssa kitabı (İnceleme-metin-dizin-tıpkıbasım)
A book of story which unknown author (Analysis-text-index-facsimile)
- Tez No: 835081
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET BÜYÜKAKKAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kıssa Kitabı, Eski Anadolu Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Ses Bilgisi, Şekil Bilgisi, Book of Stories, Old Anatolian Turkish, Turkey Turkish, Phonology, Morphology
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 764
Özet
Günümüz Türkiye Türkçesinin temelini oluşturan Eski Anadolu Türkçesi sahasında telif ve tercüme olarak çok sayıda eser yazılmıştır. Özellikle dinî muhtevalı eserlerin yazıldığı bu dönem Türk dilinin en sade ve en anlaşılır dönemlerindendir. Bir yandan din ve ahlâk yönünden eğitme bir yandan da coşku ve heyecan verme amaçlı yazılan hikâyelerde halkın kolaylıkla anlayacağı bir dil kullanılmıştır. Değişen dil özelliklerinin eski ve yeni şekillerini, deyim ve atasözü gibi kalıplaşmış ögeleri, eskicil unsurları ve ağız özelliklerini bu tür eserlerde görmekteyiz. Bu dönemde ortaya konulan eserlerle Türkçeye pek çok yeni söz varlığı kazandırılmıştır. Dönemin zengin eser varlığı üzerine birçok bilimsel metin çalışması yapılmış olsa da özellikle yurt dışındaki kütüphane ve özel kitaplıklardaki kültür hazinesi eserler gün yüzüne çıkmayı beklemektedir. Doktora tezi olarak ele alınan“Yazarı Bilinmeyen Mensur Bir Kıssa Kitabı”adı verilen eser dinî kıssalardan oluşmaktadır. Eser, Irak-Erbil İskân Mahallesinde bulunan El-Muhammediye Camisi'nin Kütüphanesinde 122 numarada kayıtlı 136 varaktan (272 sayfadan) oluşan bir el yazmasıdır. Genel olarak mensur yazılan eserin içinde yer yer manzum kısımlar bulunmaktadır. Baştan ve sondan eksik olan eserin başlığı, müellifi, yazılış tarihi ve yeri belli değildir. Türk kültürüne kazandırmak için dil incelemesiyle hazırlanan bu çalışmayla, eserin dil özellikleri ve söz varlığı ortaya çıkartılmıştır. Çalışmamız, Giriş, İnceleme, Metin ve Dizin olmak üzere dört bölümden oluşmaktadır. Giriş kısmında çalışmamız ve eser hakkında bilgiler yer almaktadır. İnceleme bölümünde metnin imlâ, ses ve şekil bilgisi özellikleri incelenmiştir. Metin kısmında el yazısı metnin çeviri yazısı yapılmıştır. Dizin bölümünde, metinde geçen sözcükler, metindeki anlamları ile birlikte verilmiş, ayrıca alıntı kelimelerin hangi dile ait oldukları belirtilmiştir. Çalışmanın sonunda eserin tıpkıbasımı verilmiştir. Çalışmanın sonuç kısmında eserle ilgili değerlendirmeler yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
Many works have been written as compilation and translations in the field of Old Anatolian Turkish, which forms the basis of today's Turkey Turkish. Especially when works with religious content were written in this period, is one of the simplest and most understandable periods of the Turkish language. A language that the public can easily understand was used in the stories written for the purpose of educating in terms of religion and morality, as well as giving enthusiasm and excitement. We see old and new forms of changing language features, stereotyped elements such as idioms and proverbs, archaic elements and dialect features in such works. Plenty of new vocabulary was introduced to Turkish with the works produced during this period. Although many scientific text studies have been conducted on the rich artifacts of the period, cultural treasures, especially in libraries and private libraries abroad, are waiting to be unearthed. The work called“A Book of Story Which Unknown Author”, which is considered as a doctoral thesis, consists of religious stories. The work is a manuscript consisting of 136 leaves (272 pages) registered at number 122 in the Library of the Al-Muhammediye Mosque located in Eskan District of Erbil-Iraq. The work, which is generally written in prose, occasionally contains verse sections. The title, author, date and place of writing of the work, which is missing from the beginning and the end, are unknown. In this study, which was prepared by examining the language in order to bring it into Turkish culture, the linguistic features and vocabulary of the work were revealed. Our study consists of four chapters: Introduction, Analysis, Text and Index. The introduction chapter contains information about our study and the work. In the analysis chapter, the spelling, phonetic and morphological features of the text were examined. In the text chapter, a transcription of the handwritten text has been made. In the index chapter, the words in the text are given together with their meanings in the text, and it is also stated which language the quoted words belong to. A facsimile of the work is given at the end of the study. The conclusion of the study includes evaluations about the work.
Benzer Tezler
- Gabusname (Kabusname)(1-24 Bölüm) transkripsiyon, tercüme, metnin dil özellikleri, sözlük
Başlık çevirisi yok
MUHARREM ÖÇALAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Türk Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZİKRİ TURAN
- Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi 28 numaralı MS 58 Mecmūʿası (İnceleme-metin)
Koc University Suna Kirac Library the 28 numbered MS 58 Magazine (Examination-text)
MEHMET KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıHarran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAPLAN ÜSTÜNER
- The 1656 Çınar Event: Threads of historical narratives and political dynamics
1656 Çınar Vakası: Tarihsel anlatıların ve siyasi dinamiklerin izdüşümleri
İBRAHİM SERT
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Tarihİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜNEŞ IŞIKSEL
- 16. yüzyıla ait yazarı bilinmeyen mensur bir baz-name incelenmesi
A Study of a baznamah in prose with an unknown author which belongs to the sixteenth century
HASAN KURUTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLŞEN S. ALIŞIK