Eyyûbîler Ve Memlûkler döneminde İskenderiye (1167-1517)
Alexandria during the period of Ayyubids and Mamluks (1167-1517)
- Tez No: 835604
- Danışmanlar: PROF. DR. AYDIN USTA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ortaçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 394
Özet
Bu tez Mısır'da yer alan İskenderiye şehrinin 1167-1517 yılları arasındaki tarihini incelemektedir. Çalışma, Eyyûbîlerin daha Mısır'da yönetime gelmeden şehirle gerçekleşen ilk temasıyla başlayıp Osmanlıların fethiyle sonra ermektedir. İskenderiye, tarih boyunca önemli bir şehir olmakla birlikte Haçlı seferleri döneminde kilit bir role bürünmüştür. Eyyûbîlerin tarih sahnesine çıkmalarından kısa bir süre sonra Haçlıların yönünü Mısır'a çevirmesi, şehrin stratejik önemini arttırmıştır. İskenderiye, sahilde bulunması sebebiyle her zaman tehdit altında olsa da Haçlılar döneminde bunu daha da yakından hissettirmiştir. Dolayısıyla Mısır yöneticileri için İskenderiye savunması ciddi bir devlet stratejisi haline gelmişti. Eyyûbîler döneminde Haçlıların yönünü Dimyât'a çevirmesiyle 1174 yılındaki Norman saldırısı dışında şehre karşı bir atak olmamıştır. Memlûkler döneminin ilk asrında devletin İskenderiye politikası değişmese de ilerleyen süreçte karşımıza zıt bir tablo çıkmaktadır. XIV. yüzyılda devletin yaşadığı rehavet ve iç çekişmeler şehir savunmasını zayıflatmıştır. Böylelikle İskenderiye 1365 Haçlı seferine hazırlıksız yakalanmıştır. Kıbrıs kralı Pierre de Lusignan önderliğindeki Haçlı ordusu tarafından kısa sürede düşen İskenderiye, oldukça büyük yıkım ve yağmaya uğramıştı. 1365 yılında gerçekleşen Haçlı seferi şehir tarihinde önemli gelişmelere yol açmıştır. İlk olarak İskenderiye, normal vilayet yönetiminden niyâbetü's-saltana yönetimine geçirilmiştir. Tesis edilen yeni sistemde şehrin yönetiminde daha rütbeli emîrler görevlendirilmiştir. Aynı zamanda şehrin askerî gücü de arttırılmıştır. İdarî sistemde İskenderiye'nin bu yüksek konumu, devlet yıkılana kadar devam etmiştir. 1365 Haçlı seferi aynı zamanda parlak bir çağ yaşadıktan sonra İskenderiye'nin gerilemeye başlamasında ilk aşamalardan biri olmuştur. Bu tarihten sonra başlayan gerileme XV. yüzyılda zirveye çıkmıştır. İskenderiye, sahip olduğu coğrafî konum ve bunun getirisi olan ticarî zenginlik ile Mısır'ın en önemli ikinci şehri olmuştur. Dolayısıyla burada güçlü bir idarî sistem tesis edilmiş ve birçok kamu görevlisi şehirde görev yapmıştır. Yine şehrin nüfusunun kalabalık olması burada güçlü bir adlî sistemin olmasını da gerektirmiştir. İskenderiye aynı zamanda kozmopolit bir şehirdi. Müslüman, Hristiyan ve Yahudi halk bir arada yaşamaktaydı. Bunların dışında şehirde geçici olarak bulunan yabancı tüccarlar mevcuttu. Bütün bunlar şehirde canlı bir sosyal yaşama yol açmıştır. İskenderiye bütün olumlu özelliklerine rağmen XV. yüzyılda hızla küçülmüştür. Sürekli tekrarlayan korsan saldırıları, sık sık kendini gösteren afetler, devlet yönetiminin ticarette uyguladığı sert poltika ve konulan ağır vergiler, İskenderiye'de nüfus kaybına yol açmıştır. Nüfusun azalması ise şehrin giderek tahrip olmasına sebep olmuştur. XV. yüzyıl sonlarında Ümit Burnu'nun Portekizlerce keşfi, İskenderiye'nin en önemli vasfı olan ticarete büyük zarar vermekle birlikte şehri daha da kötü bir duruma sokmuştur.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the history of the city of Alexandria in Egypt between the years 1167-1517. The study begins with the Ayyubids' first encounter with the city, before they came to rule Egypt, and ends with the Ottoman Conquest. Although Alexandria has always been an important city, it played a pivotal role during the Crusades. The strategic importance of the city increased shortly after the Ayyubids appeared on the stage of history, as the Crusaders directed their attention towards Egypt. Although Alexandria was always under threat owing to its location on the coast, the Crusades increased the threat. As a consequence, the defence of Alexandria became a serious national policy for the Egyptian rulers. During the Ayyubid period there was no attack against the city, except for the Norman attack in 1174, when the Crusaders turned their direction towards Damietta. Although the state policy towards Alexandria did not change during the first century of the Mamluks, the following period shows a contrary picture. In the 14th century, the state's complacency and internal conflicts weakened the city's defence. This left Alexandria unprepared for the Crusade of 1365. The Crusaders, led by the King of Cyprus, Pierre de Lusignan, rapidly conquered Alexandria, which suffered great destruction and plunder. The Crusade of the year 1365 led to important developments in the history of the city. First, Alexandria was transferred from the normal provincial administration to the administration of the niyabat al-saltana. The new system saw the appointment of higher-ranking emirs to govern the city. At the same time, the military strength of the city was increased. This high position of Alexandria in the administrative system persisted until the collapse of the state. The Crusade in 1365 was also one of the first stages in the decline of Alexandria after a glorious age. The decline that started after this date culminated in the XV century. Alexandria became the second most important city in Egypt thanks to its geographical location and the commercial wealth it generated. As a result, a strong administrative system was established and many officials served in the city. Again, the large population of the city demanded a strong judicial system. Alexandria was also a cosmopolitan city. Muslims, Christians and Jews lived together. There were also temporary foreign traders in the city. All this led to a vibrant social life in the city. Despite all its positive aspects, Alexandria shrank rapidly in the XV century. Repeated attacks by pirates, frequent disasters, the harsh trade policies of the state administration and high taxation caused the population of Alexandria to dwindle. The decline in population led to the gradual destruction of the city. The discovery of the Cape of Good Hope by the Portuguese at the end of the 15th century caused great damage to Alexandria's commerce and put the city in an even worse situation.
Benzer Tezler
- Fâtımîlerden Memlüklere geçiş sürecinde Ezher Camii ve Medresesi
Al-Azhar Mosque and Madrasa in the transition period from the Fatimids to the Mamluks
HATİCE NUR ERTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiŞarkiyat Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN KARA
- التربية الإسلامية بين العهدين الأيوبي والمملوكي في مصر
Eyyübi ve Memlükler dönemlerinde Mısır'da İslami eğitimin mukayesesi
DHABYA NIZAR ABDULJALEEL ABDULJALEEL
Yüksek Lisans
Arapça
2018
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUT DÜNDAR
- Halil şehrinde İsrail'in kurduğu yerleşim birimleri ve şehri yahudileştirme çabaları
Israeli settlements in Hebron city (Al-Khalil) and ongoing judaization efforts
ŞEYMA NUR ENES
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Sosyolojisi ve Antropolojisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN AYDINLI
- Gaziantep Türk-İslam mimarisi (Eyyubiler'den Cumhuriyet'e)
Gazi̇antep Turk-İslam archi̇tecture (From the Ayyubi̇d to the Republi̇can)
ALPER ALTIN
Doktora
Türkçe
2015
MimarlıkAtatürk ÜniversitesiTürk-İslam Sanatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN YURTTAŞ
- XI-XIII. yüzyıllarda Doğu Akdeniz'de Haçlılar ve Müslümanlar arasındaki sosyo-ekonomik ve kültürel ilişkiler
Socio-economic and cultural relations between the Crusaders and Muslims in the Eastern Mediterranean in 11-13 centuries
BEDİA GÖKTEPE