Geri Dön

İnsan haklarının evrenselliği ve kültürel görecelik

Universality of human rights and cultural relativism

  1. Tez No: 835957
  2. Yazar: EREN BÜYÜKTAŞ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN EKİZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İnsan Hakları Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

İnsan hakları, bir düşünce olarak ortaya çıktığı ve hukukun bir alanı haline geldiği dönemden beri belirli bir yeknesak uygulamaya tabi olabilmiş değildir. Bu durumun önüne geçebilmek için gerek kuramsal gerekse kurumsal boyutlarda tartışmalar gerçekleştirilmiştir. İnsan hakları hukuku çerçevesinde gerçekleştirilen ve yeknesak bir uygulama kazandırma amacıyla ortaya çıkan evrensellik ilkesi, insan hakları hukukunun temel taşlarından birisi haline gelmiştir. Evrensellik ilkesi, insan haklarının hukuk içerisinde kurumsal bir yer edinmesi ile paralel olarak kurumsallaşmıştır. Evrensellik ilkesi, insan hakları hukukunun temel taşlarından biri olmakla birlikte evrensellik ilkesini eleştiren görüşler de mevcuttur. Evrensellik ilkesine karşı olarak ortaya çıkan kültürel görecelik düşüncesi, aynı zamanda evrensellik ilkesinin eleştirisini oluşturmaktadır. Kültürel görecelik düşüncesi ve evrensellik ilkesi arasında yaşanan çatışma etkisini insan hakları metinlerinde göstermektedir. Bu çatışma insan hakları açısından incelemeyi gerektirmektedir. İnsan hakları, hukukun kapsamı son derece geniş bir alanına karşılık geldiğinden kültürel görecelik ve evrensellik ilkesinin incelenmesi aynı zamanda insan hakları hukukunun gelişimine katkı sağlayabilmek amacı taşımaktadır. Nitekim ana konusu insan olan insan hakları, teorik ve pratik çatışmalara maruz kaldıkça bu çatışmadan en çok etkilenenler yine insanlar olmaktadır. Bu çalışmada, evrensellik ilkesinin ve kültürel görecelik düşüncesinin öncelikle dayandığı teorik temelleri, ardında da hukuk metinlerine pratik düzeydeki yansımaları incelenerek sürmekte olan çatışmanın ortadan kaldırılabilmesi için bir uzlaşı sağlanabilmesinin mümkün olup olmadığının irdelenmiştir. Bu kapsamda, günümüz şartlarında kültürel görecelik ve evrensellik ilkesinin hizmet ettiği amaçlar ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

Since the time when human rights emerged as an idea and became an area of law, it has not been subject to a certain uniform asslication. In order to prevent this situation, discussions were held in both theoretical and institutional dimensions. The principle of universality, which was realized within the framework of human rights law and emerged with the aim of gaining a uniform asslication, has become one of the cornerstones of human rights law. The principle of universality has been institutionalized in parallel with the institutionalization of human rights within the law. Although the principle of universality is one of the cornerstones of human rights law, there are also opinions that criticize the principle of universality. The idea of cultural relativism, which emerged against the principle of universality, also constitutes a critique of the principle of universality. The conflict between the idea of cultural relativism and the principle of universality shows its effect in human rights texts. This conflict requires an examination in terms of human rights. Since human rights correspond to an extremely wide area of law, examining the principle of cultural relativism and universality also aims to contribute to the development of human rights law. As a matter of fact, as human rights, the main subject of which is human, are exposed to theoretical and practical conflicts, people are the people who are most affected by this conflict. In this study, the necessity to examine whether it is possible to reach a consensus in order to eliminate the ongoing conflict by examining the theoretical foundations of the principle of universality and the thought of cultural relativism, and then its practical reflections on legal texts were examined. In this context, the aims served by the principle of cultural relativity and universality in today's conditions were revealed.

Benzer Tezler

  1. İnsan haklarının evrenselliği ve kültürel görecelik ikileminde çocuk hakları

    Rights of the child in the dilemma of universalism of human rights and cultural relativism

    DİYAR ÖZGÜRDAL KÖPRÜLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN EKİZ

  2. Kadının insan haklarının korunmasında kültürel görecilik ve evrensel insan hakları gerilimi: Kadın sünneti üzerinden bir tartışma

    Cultural relativism and universal human rights tension in protection of the women's human rights: A debate on female genital mutilation

    MERVENUR DURAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    AntropolojiHacettepe Üniversitesi

    İnsan Hakları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SUAVİ AYDIN

  3. İnsan haklarının evrenselliğine kültürel görecilik itirazı ve tartışmayı uzlaştırma çabaları

    Cultural relativist challenge to the universality of human rights and reconciliation efforts for the debate

    ABDULKADİR PEKEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAŞAR SALİHPAŞAOĞLU

  4. Kültürel görecelilik bağlamında Avrupa'da ve Amerika'da insan haklarının mukayesesi

    Human rights in Europe vs. the united states of America: A comparison in terms of cultural relativism

    FURKAN AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukAnkara Sosyal Bilimler Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMİR KAYA

  5. İnsan hakları: Eleştirel yaklaşımlar

    Human rights: Critical approaches

    EBUBEKİR AYKUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Siyasal BilimlerHacettepe Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ MURAT ÖZDEMİR