Safevi dönemine ait yazma eserlerde görülen hayvan üslubu tezyinatı ve özgün uygulamalar
Animal style decoration and original applications seen in manuscript works of the Safavid period
- Tez No: 835980
- Danışmanlar: DOÇ. GÜL GÜNEY ZİNCİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Tezhip Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
16. Yüzyıl'da Safevi Devleti siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan büyük gelişim göstermiştir. Sanatsal açıdan özellikli bir dönem olup, bu döneme ait süsleme sanatlarında oldukça zengin ve gösterişli eserler ortaya konulmuştur. Bu bağlamda süsleme sanatları, devletin desteği ve etkisiyle gelişmiş olup sanat merkezlerinde önemli atölyeler açılmıştır. Safevi hükümdarlarının desteğini alan sanatçılar kumaş, halı, kuyumculuk, mimari ve kitap sanatları açısından nitelikli eserler üretmekle birlikte Tarih, Edebiyat, Tıp, Astroloji, Din gibi pek çok bilim dalında önemli yazmaların tezyinatlarını yapmışlardır. Araştırmadaki, yazma eserler de rastlanan tezyinat ekolünde, hayvan üslubu'nun oldukça yoğun olarak kullanıldığı görülmektedir. Minyatürlü ve tezhipli yazmalarda dikkat çeken hayvan üslubu konu bakımında hayvan mücadele sahneleri, avcılık, doğa elemanlarıyla hayvan figürlerinin ahengi, halkari'de hayvan figürlerinin kullanımı önemli derece de yer teşkil etmektedir. İslam sanatında yazma eserlerde çok sık kullanılan hayvan üslubu tezyinatı sanat bakımından kayıt değeri taşımaktadır. Tüm bu bilgiler ışığında bu çalışmada Safevi döneminde hayvan üslubu tezyinatının kullanıldığı minyatür ve tezhipli yazma eserler analiz edilerek irdelenmiş ve bu üslubun motif ve kompozisyondaki kullanış şekli değerlendirilerek, özgün tasarımlar ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
In the 16th century, the Safavid State showed great development in terms of politics, economy and culture. It is a special period in terms of art, and very rich and ostentatious works were revealed in the decorative arts belonging to this period. In this context, decorative arts developed with the support and influence of the state, and important workshops were opened in art centers. The artists who received the support of the Safavid rulers produced quality works in terms of fabric, carpet, jewelry, architecture and book arts, and they also decorated important manuscripts in many branches of science such as History, Literature, Medicine, Astrology and Religion. In the ornamentation school, which is found in manuscripts, it is seen that the animal style is used quite intensively. Animal style, which draws attention in miniature and illuminated manuscripts, includes scenes of animal struggle, hunting, the harmony of nature elements and animal figures, and the use of animal figures in Halkari. The animal style ornamentation, which is frequently used in manuscripts in Islamic art, has a record value in terms of art. In the light of all this information, in this study, miniature and illuminated manuscripts in which animal style ornaments were used in the Safavid period were analyzed and examined, and the use of this style in motifs and compositions was evaluated and original designs were discussed.
Benzer Tezler
- Türk ve İslam Eserleri Müzesi'nde bulunan 1984 envanter numaralı Firdevsi Şehnamesi Minyatürleri
Firdawsi Shahnameh Miniatures with 1984 number in Museum of Turkish and Islamic Works
YAĞMUR TURUNĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSEN BAŞ
- Safevi dönemi Herat ve Şiraz üslubuna ait bazı Kur'an-ı Kerim yazmalarında Zahriye ve Serlevha tezyinatı
Front endpaper and heading pages illuminations in some Quranic manuscripts belonging to the Herat and Shiraz style of the Safavid period
HATİCE SEVDE ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Güzel SanatlarDokuz Eylül ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. GÜL GÜNEY
- Süleymaniye Kütüphanesi Hamidiye 980 numaralı Kısas-ı Enbiyâ nüshası ve tasvirleri
Suleymaniye Library Hamidiye 980 Numbered Qisas al-Anbiyâ copy and depictions
NECLA KAPLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Sanat TarihiPamukkale ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KASIM İNCE
- İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi T.Y. 6043 numaralı şecaatname minyatürlerinde hükümdar tasvirleri
Descriptions of sultans in the miniatures of Istanbul University Library T.Y şecaatname no. 6043
MESUT POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞENAY ÖZGÜR YILDIZ
- Süleymaniye Kütüphanesi Yazma Bağış 220 numaralı Nizami Hamsesi
Miniatures of Nizami Khamse from bestowal number 220 in the Library of Suleymania
GÖNÜL BOZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU MAHİR