Geri Dön

Bütçe açıkları reel döviz kuru ilişkisi: Türkiye örneği

Budget deficits real exchange rate nexus: Evidence from Turkey

  1. Tez No: 836154
  2. Yazar: ELİF DOĞANAY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SERKAN ERKAM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Maliye, Finance
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 126

Özet

Bu çalışma, Türkiye'de bütçe açıkları ile reel efektif döviz kuru arasındaki uzun vadeli ilişkiyi 1994-2022 dönemini kapsayacak şekilde incelemektedir. Bu ilişkinin önemi, birkaç denk bütçe örneği dışında, Türkiye'nin bütçe açıklarına yönelik tarihsel eğilimi nedeniyle araştırılmıştır. Fiyat seviyeleri ve enflasyon oranlarına göre düzeltilmiş reel efektif döviz kuru, yüksek bütçe açığı dönemlerinde özellikle dalgalanmakta ve hem iç piyasaları hem de dış ticaret dengesini etkilemektedir. Çalışmada serilerin durağanlığını belirlemek için Augmented Dickey-Fuller (ADF) ve Phillips-Perron (PP) birim kök testleri kullanılmıştır. Sonuçlar, hem bütçe açıklarının hem de reel efektif döviz kurlarının seviyelerde durağan olmadığını, ancak birinci farklarda durağan hale geldiğini ve birim köklerin varlığına işaret ettiğini ortaya koymaktadır. Otoregresif Dağıtılmış Gecikme (ARDL) sınır testi yaklaşımı kullanılarak yapılan müteakip analiz, bu değişkenler arasında zaman içinde dengeli bir etkileşime işaret eden önemli bir uzun vadeli eşbütünleşme ilişkisi tespit etmektedir. Ramsey-RESET, Breusch-Godfrey LM ve Breusch-Pagan-Godfrey gibi tanısal testler, modelin güvenilirliğini teyit etmekte ve herhangi bir otokorelasyon veya değişen varyans sorunu göstermemektedir. Kısa vadeli hata düzeltme modeli, sapmaların zaman içinde kendini düzelttiği işlevsel bir uyum mekanizmasına işaret etmektedir. Çalışma, mali disiplinin ve reel döviz kurundaki istikrarın Türkiye'nin ekonomik istikrarı ve büyümesi için çok önemli olduğu sonucuna varmaktadır. Bu araştırma, politika yapıcılara bütçe politikaları ve döviz kuru dinamiklerinin karşılıklı bağımlılığı hakkında fikir vermekte ve ihtiyatlı mali yönetim ve döviz kuru politikalarına duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır. Anahtar Sözcükler Bütçe Açıkları, Reel Döviz Kuru, Reel Efektif Döviz Kuru, ARDL Sınır Testi, Türkiye, Maliye Politikası.

Özet (Çeviri)

This study investigates the long-term relationship between budget deficits and the real effective exchange rate in Turkey, covering the period from 1994 to 2022. The significance of this relationship is explored due to Turkey's historical tendency towards budget deficits, except for a few instances of balanced budgets. The real effective exchange rate, adjusted for price levels and inflation rates, is particularly volatile during periods of high budget deficits, impacting both domestic markets and foreign trade balance. The study employs Augmented Dickey-Fuller (ADF) and Phillips-Perron (PP) unit root tests to determine the stationarity of the series. The results reveal that both budget deficits and real effective exchange rates are non-stationary at levels but become stationary at first differences, indicating the presence of unit roots. Subsequent analysis using the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) boundary test approach identifies a significant long-term cointegration relationship between these variables, suggesting a balanced interaction over time. Diagnostic tests, including the Ramsey-RESET, Breusch-Godfrey LM, and Breusch-Pagan-Godfrey, confirm the model's reliability, showing no autocorrelation or heteroscedasticity issues. The short-term error correction model indicates a functional adjustment mechanism, where deviations correct themselves over time. The study concludes that fiscal discipline and stability in the real exchange rate are crucial for Turkey's economic stability and growth. This research provides insights for policymakers on the interdependence of budgetary policies and exchange rate dynamics, highlighting the need for prudent fiscal management and exchange rate policies. Keywords Budget Deficits, Real Exchange Rate, Real Effective Exchange Rate, ARDL Boundary Test, Turkey, Fiscal Policy

Benzer Tezler

  1. Ekonomik büyüme-cari açık ilişkisi: Türkiye örneği

    Economic growth- current account deficit: A case of Turkey

    OLCAY KARTAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    EkonomiHatay Mustafa Kemal Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KARA

  2. İkiz açıklar hipotezi (Türkiye uygulaması)

    Twin deficits hypothesis (The case of Turkey)

    AHMET ZENGİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    EkonomiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN ÖZYURT

  3. Cari açık belirleyicilerinin bütünleşik performanslarının entropy temelli Fuca yöntemi ile ölçümü: G-20 ülkeleri karşılaştırılması

    Measuring the integrated performance of current account deficit determinants with entropy based Fuca method: Comparison of G-20 countries

    RÜVEYDA YAYLA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Uluslararası TicaretNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KAVACIK

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHMUT BAYDAŞ

  4. Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları

    Başlık çevirisi yok

    BİLGİN ORHAN ÖRGÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    EkonomiMarmara Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN

  5. Döviz kuru sistemleri ve dış açıkların nedenleri Türkiye üzerine ekonometrik bir analiz (1992-2010)

    Exchange rate systems and the causes of foreign deficit an econometrics analysis on Turkey (1992-2010)

    ZİYA ÇAĞLAR YURTTANÇIKMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    İşletmeAtatürk Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    DOÇ. DR. SEVDA YAPRAKLI