Tek ebeveynli aileler üzerine nitel bir araştırma: İstanbul örneği
Sociological analysis of single-parent families
- Tez No: 836157
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT ŞENTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Günümüz toplumsal yapısındaki sanayileşme, kentleşme ve modernleşme gibi süreçler aile kurumunun da yapısını, işlevlerini, aile-içi ilişki biçimlerini değiştirmiştir. Aile ve evlilik kurumunun algılanış biçiminde yaşanan dönüşümle beraber alternatif yaşam biçimleri ve yeni aile türleri ortaya çıkmıştır. Boşanma oranlarının yükselişi, eşlerden birinin vefatı, evlilik dışı birlikteliklerden doğan çocuk sayılarının artması ve bireysel çocuk sahibi olma isteğinin yaygınlaşması gibi nedenler tek ebeveynli aile sayısının hızla artmasına sebep olmaktadır. Son yıllarda Türkiye'de de tek ebeveynli aile yapısının yaygınlaştığı görülmektedir. İlgili literatürde tek ebeveynli aileler,“sağlıklı ve normal”olarak kabul edilen çekirdek aile modeli üzerinden tanımlanmaktadır. Bu konu hakkında yapılan çalışmalar çekirdek ailenin parçalanması ve dağılması sonucunda bu aile yapısının oluştuğu düşüncesi temelinde şekillendiği için bu ailelerin yapısı, işlevleri ve deneyimleri genellikle olumsuz bağlamda ele alınmaktadır. Ancak tek ebeveynli aileleri bu bakış açısıyla değerlendirmek, onların kendisine has özelliklerini ortaya koymak noktasında yetersiz kalabilmekte ve yanıltıcı olabilmektedir. Bu çalışmada, toplumsal değişim ve dönüşümlerin aile yapısını nasıl ve ne boyutta etkilediği, tek ebeveynli ailelerdeki ebeveynlerin bu süreçteki deneyimleri ve düşünceleri, yerel koşulların tek ebeveynli ailelerin yaşamlarındaki hangi hususlarda müessir olduğu ele alınacaktır. Toplumumuzdaki tek ebeveynli aile yapısının diğer tek ebeveynli ailelerden farklılaşan noktaların ortaya konması bu ailelerin gündelik yaşamlarında karşılaştıkları durumlar ve geliştirdikleri stratejiler hakkında bilgi edinilmesini sağlamaktadır. Bununla birlikte, toplumsal yapıdaki değişim ve dönüşümün bu ailelerin hayatlarına etkileri gözlemlenebilmektedir. Tek ebeveynli ailelerin toplumsal hayat içerisindeki gündelik deneyimlerinin ortaya konması devletin bu aileler bağlamında geliştirecekleri stratejiler ve yeni politikalar özelinde de önem arz etmektedir. Araştırmanın amacı, tek ebeveynli ailelerin kendi hayatlarını inşa etme süreçleri, gündelik yaşam içerisindeki deneyimleri, sosyal çevreyle kurdukları ilişkiler ve geleceğe yönelik düşünce ve beklentileri çerçevesinde İstanbul'da yaşayan tek ebeveynli ailelerin deneyimlerini ortaya koymaktır. Tek ebeveynli aileleri analiz eden bu çalışmada ebeveynlerin deneyimlerinin ve düşüncelerinin derinlemesine incelemek amacıyla nitel bir araştırma yapılmıştır. Tek ebeveynli ailelerin yaşadıkları deneyimi ortaya koyabilmek için yaşanan süreç bütünsel olarak ele alınmış ve araştırmada elde edilen veriler fenomenolojik bir yaklaşım ile değerlendirilmiştir. Tek ebeveynli ailelerin yaşadıkları deneyimlerin hangi süreç sonrasında tek ebeveynli aile oldukları, ebeveynin ve çocukların yaşları, ihtiyaçlarını ne şekilde sağladıkları, yardım alıp almadıkları, bulundukları bölgedeki insanların tek ebeveynli ailelere bakış açıları, geniş aile desteklerinin olup olmadığı, benzer durumdaki ailelerle ilişkileri vb. birçok farklı durum bağlamında değişiklik gösterdiği görülmektedir. Araştırma kapsamında Türkiye'de tek ebeveynli aileleri toplumsal bir sorun olarak görmeyi gerektiren güçlü nedenler bulunuyor mu sorusuna cevap aranmaktadır. Konunun sorgulayıcı bir bağlamda ele alınması, değişen aile yapılarının kendilerine özgü dinamiklerinin ortaya konulmasına katkı sağlamakta ve konunun kronik bir problem olarak algılanmasının ötesinde bir bakış açısı sunmaktadır. Araştırma sonuçlarında İstanbul'da yaşayan tek ebeveynli ailelerin özellikle çocuk ile ilgili konularda ailelerinden destek alma eğilimde oldukları görülmektedir. Ekonomik durumlar ve iş hayatı ile ilgili konularda ise ailelerinden yardım alan ebeveynler olmasının yanı sıra sosyal çevrelerden destek elen aileler bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The processes of industrialization, urbanization, and modernization in today's social structure have also changed the structure, functions, and forms of relationships within the family institution. With the transformation of the perception of the institution of family and marriage, alternative lifestyles and new types of families have emerged. Reasons such as increasing divorce rates, loss of a spouse, increasing non-marital relationships and children born from these relationships, and the desire for individual parenthood are causing a rapid increase in the number of single-parent families worldwide. In recent years, it has been observed that the number of single-parent families is also increasing in Turkey. In relevant literature, single-parent families are defined based on the nuclear family model that is considered“healthy and normal.”Studies on this subject are approached from the idea that the breakdown and dissolution of the nuclear family structure have led to the formation of these family structures, so the structure, functions, and experiences of these families are considered in a negative context. However, evaluating single-parent families in this context may be insufficient and misleading in revealing their unique characteristics. This study will examine how social change and transformations have affected the structure of single-parent families, the experiences and thoughts of parents during this process, and the effects of local conditions on this issue. The aim of the research is to reveal the structure of single-parent families living in Istanbul within the framework of their own processes of constructing their lives, their experiences in daily life, their relationships with their social environment, and their thoughts and expectations for the future. In this study analyzing single-parent families, a qualitative study was conducted to examine the experiences and thoughts of parents in depth. To reveal the experiences of single-parent families, the process they went through was evaluated holistically, and the data obtained in the research was evaluated with a phenomenological approach. The study seeks to answer the question of whether there are strong reasons in Turkey that require viewing single-parent families as a social problem. Approaching the subject in an inquisitive context will contribute to revealing the unique dynamics of changing family structures and provide a perspective beyond perceiving the issue as a chronic problem. According to the research results, single-parent families who live in Istanbul tend to receive support from their families, especially on child-related issues. While there are parents who get help from their families in matters related to economic situations and business life, there are also families who get support from social circles.
Benzer Tezler
- Potentialities for and limits to inclusion by education: The case of Syrian children's education in Turkey and child labour
Eğitim tarafından içermede potansiyeller ve limitler: Türkiye'deki Suriyeli çocukların eğitimi ve çocuk işçiliği
YASEMİN KIZILOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Sosyal HizmetOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET OKYAYUZ
- Women's experiences of rebuilding lives with children after domestic violence: A qualitative study
Aile içi şiddet sonrasında kadınların çocuklarıyla beraber yeniden hayat kurma deneyimleri: Nitel bir araştırma
SELİN AYŞE KANER
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Psikolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALE CİHAN BOLAK BORATAV
- Okul sosyal hizmetinin hayata geçirilmesinin üzerine bir araştırma
A research on the importance of the implementation of school social work
BERRİN TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sosyal HizmetlerÜsküdar ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMET GALİP YOLCUOĞLU
- Sosyal hizmet bakış açısıyla tek ebeveynli ailelerin gereksinimleri ve sosyal politika uygulama süreci üzerine bir değerlendirme
An assessment on the needs of single parent families and the social policy implementation process from social work perspective
BARIŞ DEMİREL
- Evlenmemiş bireylerin yaşam tarzları: toplumsal bağlamda gizli bir damgalanma
Never married individuals' life styles: Stigmatization in the social context
FATİH TEZCAN