Esbâb-ı nüzûl rivâyetlerinin hadîs kaynaklarına intikali (Abdürrezzâk b. Hemmâm'ın tefsîri ve rivâyetleri özelinde)
The transmision of narrations about the specific reasons of Islamic revelation (Asbāb al-Nuzūl) to hadith sources (On example of Abd al-Razzāq's work al-Tafsîr and his narrations)
- Tez No: 836174
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ERTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Hadîs, Esbâb-ı nüzûl, Abdürrezzâk b. Hemmâm, Taberî, İntikal, Hadīth, Asbāb al-nuzūl, Abdurrazzāq b. Hammām, Tabari, Transmission
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 331
Özet
Esbâb-ı nüzûl rivâyetleri Kur'ân'ın anlaşılması için önemli bir öğe olarak kabul edilmektedir. Hangi rivâyetlerin bu kapsamı içerisine girdiği farklı yorumlara tabi tutulmuştur. Bu hadisler rivâyet kitaplarının içerisine serpilmiştir. Müsned türü eserlerde ilgili sahâbînin müsnedi içerisinde yer alırken câmi ve sünen türü eserlerde farklı bab başlıklarının içerisinde bir kısmı da kitabü't-tefsîr bölümlerinde nakledilmişlerdir. İlk dönem müstakil tefsîr kitaplarından Mukâtil b. Süleyman'ın Tefsîr'inde oldukça esbâb-ı nüzûl rivâyeti bulunmaktadır. Lakin istisnalar hariç Mukâtil b. Süleyman'ın eserinde bir isnâd kullanmaması hadis ilimleri açısından bir eksiklik olarak gözükmektedir. Kendisinden sonra tam bir tefsîr telif eden müellif olarak Abdürrezzâk b. Hemmâm es-San'ânî 'dir. Aynı zamanda büyük bir muhaddis olan ve hadis edebiyatının ilk ürünlerinden birini telif eden Abdürrezzâk Tefsîr'ini isnadlı bir şekilde telif etmiştir. Bu tefsîrinin önemli bir bölümü Taberî Tefsîr'inde de Taberî'nin şeyhi, Abdürrezzâk'ın öğrencisi Hasan b. Yahya aracılığıyla yer almaktadır. Hadîs usûlü prensipleri çerçevesinde Abdürrezzâk b. Hemmâm'ın Tefsîr'indeki esbâb-ı nüzûl rivâyetlerinin temsil gücü olan örneklerinin Taberî Tefsîr'ine intikali incelenmiştir. İntikalin nasıl gerçekleştiği ve problemleri üzerinde durulmuştur. Abdürrezzâk'ın Tefsîr'i dışında; gerek Musannef'inde naklettiği esbâb-ı nüzûl rivâyetlerinin gerek bu iki esrinde yer almayıp kendisine isnâd edilen esbâb-ı nüzûl nakillerinin ilk dönem hadis kitaplarına intikali mesele ve sorunlar bağlamında ele alınmıştır. İntikal hem maddi/lafzî yönüyle hem hadis kitaplarındaki bab başlıklarına ve şerhlere yansıması mesele ve problematikler çerçevesinde incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
The narrations of asbāb al-nuzūl are recognized as an important element for understanding the Qur'ān. Which narrations fall within this scope has been subject to different interpretations. These hadiths are scattered in hadith books. While they were included in the musnad of the relevant companions in the works of the musnad genre, they were included in different chapters in the jāmi' and sunan genres, and some of them were transmitted in the chapters titled“The Book of Tafsir”. Muqatil b. Sulaymān's Tafsīr, one of the early period's independent tafsīr books, contains a large number of asbāb al-nuzūl narrations. However, the fact that Muqatil b. Sulayman did not use isnād in his work, with exceptions, seems to be a deficiency in terms of hadith sciences. Abdurrazzāq b. Hammām al-San'ānī is the first author to compose a complete book of tafsīr after him. Abdurrazzāq, who was also a great muhaddith and the composer of one of the first products of hadith litEreture, used isnads in his Tafsīr. An important part of this tafsīr is also included in al-Tabarī's Tafsīr, through al-Tabarī's sheikh and Abdurrazzāq's student al-Hasan b. Yahya. In this study, the transmission of the representative examples of the asbāb al-nuzūl narrations in the Tafsīr of Abdurrazzāq b. Hemmām to the Tafsīr of al-Tabarī is analyzed within the framework of the principles of hadith methodology. How the transmission took place, and its problems are emphasized. Apart from Abdurrazzāq's Tafsīr, the transmission of asbāb al-nuzūl narrations in his Musannaf and the narrations that are not included in these two works but attributed to him, to the early hadīth books are discussed in the context of the problems. The transmission is analyzed within the framework of issues and problematics in terms of its material/literal aspect and its reflection on the chapters and commentaries in hadith books.
Benzer Tezler
- Kasımi'nin Mehasinu't-Te'vil adlı tefsirinde esbab-ı nüzul problemi
The Matter of revelatory occasions in Kasımi's Mehasinu't-Te'vil
SERPİL BAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÖMER DUMLU
- İbn Kesîr'in nüzûl sebeplerini değerlendirmesi
Ibn Kathir analysis of Asbab Al-nüzul
İSMAİL CANBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİKMET AKDEMİR
- İbn Kesir Tefsirinin esbab-ı nüzul açısından değerlendirilmesi
The assesment of ibn-kesir comment as regards esbab-nüzul
DİLEK YOLCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DinAtatürk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NECATİ TETİK
- Sebeb-i nüzûlün tefsire etkisi bakımından âl-i İmrân sûresi örneği
The influence of asbab al-nuzul on tafsir: A case study of sura al-i İmran
MUSTAFA HAMURLI
- Câmi'ul-Beyân'da sebeb-i nüzûl rivayetlerinin 'yeni bir yaklaşım' açısından incelenmesi
Examination of occasion of the revelation narratives in Jāmiʿal-Bayān from the perspective of a 'new approach'
FARUK ÇELİK
Doktora
Türkçe
2021
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET NEDİM SERİNSU