Devrim sonrası İran'da Kur'an tefsiri ve Farsça tefsirler
The exegesis of the Quran in Iran after revolution and Persian exegeses
- Tez No: 836777
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMET ABAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 270
Özet
Kur'an-ı Kerim İslam'ın ana metni olduğu için her zaman Müslümanların ilgi odağında yer almıştır. Müslümanlar, araştırmalarına Kur'ân âyetlerinin anlamlarını arayarak başladılar. İranlıların İslam dinine ve Kur'ân'a olan ilgisi bu kutsal dinin başından itibaren başlamıştır. Genel olarak, İslam tarihinin ilk yüzyıllarında tefsir, hadis ve kelam gibi Temel İslam Bilimleri ortaya çıktı ve İran halkı bu konuda ön plandadır. Temel İslami Bilimler üzerine mevcut literatür, İranlı âlimlerin İslam tarihinin ilk asırlarından beri değerli Kur'ân tefsirlerini ve Kur'an bilimlerini ortaya koyduğunu göstermektedir. İranlı din âlimleri, İslam'ın ilk yüzyıllarından itibaren kıraat, tefsir, hadis, fıkıh, kelam, felsefe, tasavvuf, edebiyat gibi birçok Temel İslam Bilimlerinin ortaya çıkmasında ve tarih boyunca gelişmesinde önemli rol oynamıştır. Ama son yüzyıllarda, İran'da temel bir değişiklik oldu. İranlıların çoğunluğu Safevi döneminden itibaren Şii mezhebine girdiler. Özellikle, 1979 senesinde İranlılar İslami bir devrim yaşadı. Bu devrime öncülük edenler ve devrimi gerçekleştirenler din âlimleriydi. Sonuç olarak din âlimleri siyasi iktidarı kazandılar. Bu büyük olayda din ve Kur'an'ın önemli rolü vardı. Bu din âlimleri farklı İslami alanlarda özellikle tefsir ve Kur'ân ile ilgili konularda önemli miktarda literatür oluşturdular. Çağdaş İran'daki düşünürlerin bir ortak düşünceleri vardı. O ortak düşünce Kur'ân'a dönüş ve Kur'ân'dan ülkedeki mevcut problemlere çözüm aramaktı. Neticede, sosyal ve politik yorumlar Kur'ân tefsirine yansıdı. Devrim sonrasında Kur'an'a dönüş ilkesi etrafında tek bir anlayış ortaya çıkmadı. Farklı varsayımları ve amaçları olan farklı düşüncelere sahip entelektüeller, Kur'ân'ı farklı yorumladılar ve sonuç olarak da farklı tefsir akımlar ortaya çıktı. Sözün özeti, İran geçmişte, ehl-i Sünnet olarak Temel İslam Bilimlerinde vazgeçilmez kıymetli tefsir eserleri İslam dünyasına sunduğu gibi, günümüzde Şia olarak da değerli tefsir eserleri İslam dünyasına arz etmektedir. Türkiye'deki mevcut literatürün gözden geçirilmesi, İran'da İslami devrim sonrası dönemde yapılmış olan Kur'an çalışmaları, bilhassa Farsça Kur'ân tefsirleri hakkında yeterli literatürün olmadığını göstermektedir. Tez konusu ile ilgili olarak, Türkiye'de lisansüstü çalışmaları listeleyen veri tabanları üzerinde yaptığımız kapsamlı bir ön çalışma, İran'da, söz konusu dönemde yazılan tefsirler hakkında, özellikle de farsça tefsirler alanında ciddi bir boşluk olduğunu ortaya koymuştur. Bu araştırma, İran'da devrim sonrası tefsir çalışmalarını yönlendiren etkenler nelerdir? bu etkenlerden dolayı ne tür tefsir akımlar ortaya çıkmıştır? Fars dilinde yazılan tefsir eserlerin özellikleri nelerdir? siyaset ve siyasi düşünceler, Kur'ân tefsirini nasıl etkilemiş? ve siyasi yorum Farsça yazılan tefsirlere nasıl yanşamıştır? sorularına cevap vermeye çalışarak bu alandaki eksikliği gidermeyi hedeflemektedir ve bundan dolayı son derece önemlidir. Sonuçlar bu dönemde tefsir çalışmalarını yönlendiren çeşitli faktörleri, farklı tefsir akımların ortaya çıktığını ve Farsça yazılan tefsir eserlerin özelliklerini göstermektedir. Bu akımların bazılerı Kur'ân'a yönelik siyasi yorumları kabul etmemektedir. Diğer akımların tefsirlerinde ise siyasi yorumlar yansamıştır.
Özet (Çeviri)
Since the Qur'an is the main text of Islam, it has always been at the center of Muslims' attention. Muslims began their research and scientific movement by searching for the meanings of the verses of the Qur'an. Iranians' interest in Islam and the Qur'an started from the very beginning of this holy religion. In general, the Basic Islamic Sciences such as tafsir, hadith, and kalam were established in the first centuries of Islamic history, and the Iranian people are at the forefront in this regard. The available literature on the Basic Islamic Sciences shows that Iranian scholars have produced valuable Qur'anic commentaries and Qur'anic sciences since the first centuries of Islamic history. Since the first centuries of Islam, Iranian religious scholars have played an important role in the establishment and development of many Basic Islamic Sciences such as recitation, tafsir, hadith, fiqh, Kalam, philosophy, mysticism, and literature throughout history. But in the last centuries, there has been a fundamental change in Iran. Specifically, in 1979 Iranians experienced an Islamic revolution. Religion and the Qur'an played an important role in this great event. These religious scholars have created a significant amount of literature in different Islamic fields, especially on tafsir and the Qur'anic works. İntellectuals and thinkers in contemporary Iran had a common idea. That common idea was to return to the Qur'an and seek solutions from the Qur'an to the existing problems in the country. After all, it was the social and political interpretations that were reflected in the Qur'anic exegesis. After the revolution, no single understanding emerged around the principle of returning to the Qur'an. Intellectuals with different assumptions and goals and with diverse thoughts interpreted the Qur'an in different ways. As a result, various exegesis currents emerged. In a nutshell, Iran, as a Sunni country in the past, has presented valuable tafsir works, which are indispensable in the Basic Islamic Sciences. Likewise, today, Iran, as a Shia country, has gifted precious tafsir works to the Islamic world. A review of the existing literature in Turkey shows the lack of adequate literature on Qur'anic studies, especially Persian Qur'anic exegesis in the post-Islamic Revolution period of Iran. The comprehensive preliminary review of the databases and library sources in Turkey revealed that there was a serious gap in the field. This research aims to fill the gap by trying to answer the questions of which factors directed post-revolutionary tafsir studies in Iran, what kinds of exegesis currents have emerged due to these factors as well as how politics and political thoughts influenced the tafsirs of the Qur'an and how the political interpretations were reflected in the Persian exegesis works. Hence, this study is extremely significant in this regard. The results revealed the various factors that guided tafsir studies in this period, the emergence of different exegesis currents in contemporary Iran and the characteristics of tafsir works written in Persian. Some of these currents do not accept the political interpretation of the Qur'an. However, the political interpretation of the Quranic verses has been reflected in the tafsir and Qur'anic works of some other exegesis currents.
Benzer Tezler
- Molla Gürânî'nın 'El-Kevser'ul-Cârî ila Riyadı Ahâdîsi'l-Buhârî' adlı eseri bağlamında sahabe dönemi olaylarına bakış
Molla Gürânî'n the 'El-Pla-current to Kevser Riyadi Ahâdîsi̇'l steam' companions named in the context of work period overview of events
FRYAD MOHAMMAD AMEEN SULAIMAN
Yüksek Lisans
Arapça
2016
DinYüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET SELİM ASLAN
- İslam ve feminizm temelimde devrim sonrası İranlı kadınlar
Post- revolution Iranian women on the basis of İslam and feminism
NERMİN SEKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Sosyolojisi ve Antropolojisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUTAY DEN BUTTER
- Post-Revolutionary Iran's foreign policy toward the United States: A historical sociological analysis of state transformation and foreign policy
Devrim Sonrası Dönemde İran'ın ABD politikası: Devlet dönüşümü ve dış politikanın tarihsel sosyolojik bir analizi
GÜLRİZ ŞEN
Doktora
İngilizce
2013
Siyasal BilimlerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİHA ALTUNIŞIK
- 1979 İran İslam Devrimi sonrası Türkiye-İran ilişkileri
The relations between Turkey and Iran after the Islamic Revolution in 1979
ENSARİ HALLAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerBahçeşehir ÜniversitesiKüresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL BURAK KÜNTAY
- Şii İslam ve İsrail: İran İslam devrimi sonrası ikili ilişkilerin şekillenmesinde mezhepçiliğin rolü
Shiite Islam and Israel: The role of sectarianism in the shaping of bilateral relations after the Islamic revolution in Iran
GÜLENAY GÖKSENİN EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerKapadokya ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞDAŞ SÜMER