Şii İslam ve İsrail: İran İslam devrimi sonrası ikili ilişkilerin şekillenmesinde mezhepçiliğin rolü
Shiite Islam and Israel: The role of sectarianism in the shaping of bilateral relations after the Islamic revolution in Iran
- Tez No: 848075
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞDAŞ SÜMER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kapadokya Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim, Öğretim ve Araştırma Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 186
Özet
İran, Ortadoğu coğrafyasında tarihsel geçmişi olan, kültürel derinliği olan, devlet geleneği olan, siyaset ve diplomasi bilen bir devlettir. Dolayısıyla 1979 yılında İran'da, tarihinin getirdiği bir geleneksel birikimin sonucu olarak; uluslararası ilişkiler tarihinde ilk defa din adamları tarafından gerçekleşen bir İslam devrimi yaşanmış ve günümüze kadar kalıcılığını sürdürmeyi başarmıştır. Rıza Şah Pehlevi döneminde sıkı bir Batı müttefiki olan ve İsrail'le stratejik ortaklık düzeyinde iyi ilişkiler kuran İran, devrim sonrasında Batı dünyası ve İsrail'le olan ilişkilerinde bir evrimleşme sürecine gitmiştir. İran ve İsrail arasındaki ilişki, özellikle 1979 İran İslam Devrimi'yle birlikte öncelikli olarak Sünni-Şii çatışmaları üzerinden şekillense de tarafların çeşitli ulusal ve jeopolitik çıkarları nedeniyle gerilim, düşmanlık ve çatışma ile karakterize edilmiştir. Sünni ve Şii Müslümanlar arasındaki bölünme, tarihsel ve teolojik bir temele dayanmaktadır. Mezhepsel anlamdaki bu bölünme İran ile İsrail arasındaki ilişkilerin şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. İran, İslam Devrimi'nden bu yana Şii İslam'ın bir savunucusu olarak ortaya çıkmış ve devrimci ideolojisini Ortadoğu'daki Şii topluluklara ihraç etmeye çalışmıştır. İran'ın devrim ihracı politikası İran'ın, İsrail ile yakın ilişkilere sahip olan Sünni çoğunluklu ülkelerle mücadele etmesine neden olmuştur. Mezhepsel bölünme, çeşitli bölgesel çatışmalarda Şii ve Sünni gruplar arasındaki gerilimleri artırarak bölgede aktif olarak yer alan diğer aktörler dâhil olmak üzere, İran ve İsrail arasındaki vekâlet savaşlarını körüklemiştir.
Özet (Çeviri)
Iran is a state that has a historical background in the Middle East geography, has cultural depth, has a state tradition, and knows politics and diploma. Therefore, in 1979 in Iran, as a result of a traditional structure that includes features; For the first time in the history of international relations, an Islamic revolution took place by the clergy and has managed to maintain its permanence until today. Iran, which was a staunch enemy of the West during the reign of Reza Shah Pahlavi and established good relations with Israel as centers of strategic partnership, aimed to evolve in thought with the Western world and Israel after the revolution. Although the relationship between Iran and Israel was primarily shaped by the Sunni-Shiite conflicts, especially with the 1979 Iranian Islamic Revolution, the region was formed by tension, hostility and conflict due to various national and geopolitical interests. The division between Sunni and Shiite Muslims is on a historical and theological basis. This division in the sect played an important role in shaping the environment between Iran and Israel. Iran has emerged as an advocate of Shia Islam since the Islamic Revolution and has sought to export its revolutionary ideology to Shiite communities in the Middle East. Iran's conflict policy has caused Iran to struggle with Sunni-populated countries that have close relations with Israel. Sectarian division has fueled tensions between Shiite and Sunni groups in various regional conflicts, and proxy wars between Iran and Israel in the region, including other actors actively involved in the region.
Benzer Tezler
- İran İslam Cumhuriyeti - Suudi Arabistan Krallığı ilişkileri (1979-2011)
The relations of the Islamic Republic of Iran - Khe Kingdom of Saudi Arabia (1979-2011)
İSMAİL AKDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Uluslararası İlişkilerAbant İzzet Baysal ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHİTTİN ATAMAN
- İran İslam devrimi sonrası Güney Afrika Cumhuriyeti'nde Şiilik
Shi'ism in the republic of South Africa after the Iranian Islamic revolution
FEYZA YAŞA AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN AYDINLI
- İran İslam Devrimi sonrası Şii Hilali
Shia Crescent after Islamic Revolution in Iran
SEFER HUMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Siyasal BilimlerBeykent ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLYAS SÖZEN
- İran - Suriye bölgesel ittifakı ve Arap Baharı sürecine yansıması
Iran - Syria regional alliance and its reflections on the Arab Spring process
YUSUF SALİH KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GAZİ OSMAN ÖZGÜDENLİ
- Devrim sonrası İran'ın Orta Doğu gelişmelerine ilişkin dış politikası
Post-revolution Iran's foreign policy regarding Middle East developments
FATMANUR YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Uluslararası İlişkilerAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜREL YILMAZ ŞAHİN