Üsküdar meydanı çevre düzenleme projesi
Rearrangement project of Usküdar square
- Tez No: 83803
- Danışmanlar: PROF. DR. TAYFUN TANER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
IV ÖZET On milyonu aşkın nüfusuyla, dünyanın sayılı metropolleri arasında yer alan, iki denizin eşsiz güzelliklere sahip bir boğazla birleştiği konumda bulunan İstanbul'da, kendilerine has özellikleri taşıyan Boğaziçi kıyı yerleşimlerinin iskele meydanları içinde, Dolmabahçe Meydanı gibi, kentsel ölçekte sadeliğini yitirmemiş, tarihsel ve kültürel geçmişten bağlarını kısmen de olsa koparmamış durumda bulunan Üsküdar Meydanı, anıtsal yapıları, yerleşim dokusu ve yüklendiği fonksiyonlar ile kendini ifade eden bir mekan olma özelliğine sahiptir. Üsküdar Meydanı, kent merkezi işlevini gördüğü gibi, iskele meydanlarının kendilerine has sayılabilecek özelliklerinden olan, kent içindeki diğer merkezlere de ulaşımda birkaç yönden gelip bağlanan kara ulaşım hatlarının su yoluyla da kesiştiği, sadece taşıt değişiminin değil, ulaşım cinsinin de değiştirildiği bir meydan olma hüviyetini taşımaktadır. Bugün, tarihsel ve anıtsal yapıların ortasında kalan, ulaşım akslarının kesiştiği bir mekan konumunda bulunan Üsküdar Meydanı, 20. Yüzyılın basma kadar, 2 veya 3 katlı ticari yapıların yoğun bir şekilde yer aldığı, meydan olma vasfından uzak bir görünüme sahipti. O tarihlerde, Üsküdar kıyısında ve yakın çevresinde,“”meydan“ I olarak tanımlanabilecek tek mekan ise Mihrimah Sultan Camii {İskele Camii) ile tarihi IH. Ahmet Çeşmesi ve bugün yolcu vapurları iskelesinin bulunduğu iskele tarafından sınırlanmış küçük bir alandan ibaretti (Bakınız Şekil 3.5). 1 v, ?--: Geçmişteki deniz kullanımına göre şekillenmiş olan meydan, zaman içinde ulaşım araçlarının da deniz yoluyla taşınır olmasıyla büyütülerek, hem arabalı vapurları bekleyen, hem de yolcuların değiştirecekleri ulaşım araçları için bir ”terminal'' haline getirildi. Bu "meydan temizliği''' operasyonlarında, anıtsal tarihi yapılar dışında,geçmişten günümüze gelebilecek bir çok sivil yapı yıkılmış oldu. Bu genişletme işlemlerinin yürütülmesindeki düşünceler araç ölçeğine bağımlı olarak üretildiğinden, insan boyutu ikinci planda kaldı. Bunun sonucu olarak meydanı kullanacak yayalara ait ihtiyaçlar için çözümler ortaya çıkmadı. Zamanla, Boğaz Köprüsü'nün devreye girmesi ve sadece Harem-Sirkeci güzergahında işleyen arabalı vapurların seferde kalmalanyla, meydan, araç terminali görüntüsünden kısmen sıyrılmış, ancak Harem-Salacak istikametinde açılan sahil yolunun meydana bağlanması ile, büyük bir ulaşım adası görüntüsüne bürünmüştür. Üsküdar İskele Meydanı'nın yeniden düzenlenmesi konusunun Kentsel Tasarım programında yüksek lisans tezi olarak ele alınmasının nedeni, meydanın, yoğun nüfus ve taşıtların artışı ile yukarıda bahsedilen fonksiyonlara yabancılaşması, yaya ölçeğinde yaşanabilir oluşunu büyük ölçüde yitirmesi, insan-doğa-kültür ilişkilerinin kopuk hale gelmesi ve kentsel tasarım açısından istenilen hizmetleri yeterince verememesi gibi konulara değin mimari ve kültürel mirasa saygılı çözüm arayışında bulunmaktır. Üsküdar Meydanı Çevre Düzenleme Projesi 'ni aynı zamanda, yüksek lisans eğitimi süresince edindiğim bilgileri tahlil etme ve Üsküdar'ın karşı kıyısı Kabataş'ta doğup büyüyen biri olarak kendi kısıtlı yaşamım süresince de değişimini gözlemlediğim Üsküdar Meydanı hakkında bilgi ve yeteneğimin elverdiği ölçüde geliştirdiğim önerileri belgeye dönüştürme platformu olarak tanımlamam da mümkündür. Bu projede, mey damn halihazırdaki görüntüsü ve işlevinin, tarihi kent merkezi ve meydanının gelişme potansiyelleri göz önünde bulundurularak, Üsküdar'ın yakın çevresi ve anıtsal değerleri ile birlikte ele alınıp değerlendirilmesi, yeni ihtiyaçlara göre üretilecek yeni değerlerin kültürel mirasa saygılı bir yorumla ortaya konması hedeflenmektedir.
Özet (Çeviri)
VI ABSTRACT Üsküdar, one of the big city centers of Istanbul at the Anatolian side, was the most important door of Anatolia opening to the west during its historical past. The region of Üsküdar is densly populated and shows entirely the same cümatological characteristics as the city of Istanbul; hot and humid in the summer, mild in the winter. Natural and open areas were considerably vast not long ago but, because of the drastic dispersion of settlement tissue, they disappeared, except the Karaca Ahmet cemetery area. Shopping is done in form of markets and also small units of a feudal character,“Balık Pazan”(Fish Market), which is still positioned next to square, is a striking example of small shops. Cultural activities and administrative uses are limited in the city centre. Üsküdar has a pier square, which is the first station to reach the other settlements for the passengers who prefer the sea transportation as well as functioning downtown. By the foundation of ferries since 1870's, the plaza became a crucial point for the vehicular transportation which occur mainly not only between Üsküdar and Kabataş, but also between Europe and Asia. Millet Avenue lies on the North-South direction as an arterial road joining Üsküdar, Bağlarbaşı and Kadıköy, reaches the west boundary of plaza and goes toward Beykoz renaming as Paşa Limanı Street. Uncular Street from the south of“Yeni Cami”(New Mosque), and Selman-ı Pak Street from the east side of the plaza join to this arterial road.vn While the ferry-boats had continued to work between Kabataş and Üsküdar, all the vehicles which had to wait in long queue, used the plaza as a parking area. Not neatly arranged pavements, large numbers of cars circling around the square and the crowdness of“dolmuş”(taxis) and bus stations situated near the plaza caused a traffic jam in the centre. By the construction of the second Bosphorus Bridge, the ferry boat quays were moved to Harem for the sake of the decrease in traffic density; but by the construction of Harem-Salacak road on the Salacak shore, the transportation to Kadıköy direction using Millet Avenue in the past, was transferred to that new road, and that application caused the new traffic density flowing from the west side of the square. As the present time, Üsküdar Square with its pool in the centre, is like a big traffic island among the three arterial roads. This situation is the picture of the isolation of the plaza from the social and cultural values. Sea transport is done currently by the boats belonging to the Turkish Maritime Marmara Lines, sea buses operated by Istanbul Municipality and private motorboats. The connection by land is realised by buses, mini-buses,“dolmuşs”and taxis. Üsküdar Square and its environment, was the focus point of social, cultural and commercial functions, in its history. In spite of the destructions and the lack of interest, the Square still protects its historical vision which can be considered as a three dimensional identity of Islamic Culture. The purpose of taking the“Rearrangement Project of Üsküdar Square”into consideration as a master topic, is to search a solution about the alienation of the Square from the functions mentioned above, loss of its lively situation in human scale, breaking the relations among“human-nature-culture”and lack of the services quality.
Benzer Tezler
- İstanbul Boğaziçi Anadolu yakası kıyı meydanları
Başlık çevirisi yok
BERNA KIZILKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiDOÇ.DR. MEHMET OCAKÇI
- Kentsel mekan içerisinde yer alan yeşil alanların değerlendirilmesi: İstanbul-Ümraniye örneği
Evaluation of green system existing in urban residence; İstanbul-Ümraniye sample
SÜLEYMAN KARALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT
- Üsküdar Meydanı'nın bir aktarma merkezi olarak değerlendirilmesi
Analyzing and comparing car park management systems and developing a proposal model
UĞUR ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
UlaşımBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAİME HÜLYA BERKMEN
- Kentsel tasarımda bilgisayar destekli toplum katılımı: Üsküdar Meydanı örneklem alanına TKCBS (PPGIS) yönteminin uyarlanması
Computer aided public participation in urban design: An implementation of PGGIS on Istanbul's Üsküdar Square
MUHAMMED HÜSEYİN ATİLLA
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiDisiplinlerarası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE SEMA KUBAT
- Yerel yönetimler açısından bir meydan yönetim sistemi önerisi: Üsküdar Meydanı örneği
A public square management system model for local governments: The example of Uskudar Square
VURAL ERCE
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Kamu Yönetimiİbn Haldun Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ OSMAN KUŞAKCI