Çocukluk çağı travması ve bilişsel duygu düzenleme arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü
The relationship between the childhood traumas and cognitive emotion regulation: The mediator role of early maladaptive schema domains
- Tez No: 838641
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBANUR BAYRAM KUZGUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Bilişsel Duygu Düzenleme, Duygu Düzenleme, Çocukluk Çağı Travmaları, Erken Dönem Uyumsuz Şemalar, Şema, Travma, Cognitive Emotion Regulation, Emotion Regulation, Childhood Traumas, Early Maladaptive Schemas, Schema, Trauma
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bu araştırmada, çocukluk çağı travmaları ve bilişsel duygu düzenleme arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü incelenmiştir. Araştırmaya 406 kişi katılmıştır. Katılımcılara“Sosyodemografik Bilgi Formu”,“Young Şema Ölçeği Kısa Formu”,“Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği”ve“Çocukluk Çağı Ruhsal Travma Ölçeği”uygulanmıştır. Katılımcıların yanıtları SPSS 25.0 paket programına girilerek veri analizi yapılmıştır. Sosyodemografik değişkenler bakımından erken dönem uyumsuz şemalar, bilişsel duygu düzenleme ve çocukluk çağı travmaları puanlarındaki farklılıkları incelemek için bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü ANOVA uygulanmıştır. Erken dönem uyumsuz şemalar, bilişsel duygu düzenleme ve çocukluk çağı travmaları arasındaki ilişkinin incelenmesi için Pearson korelasyonu uygulanmıştır. Çocukluk çağı travmaları ve bilişsel duygu düzenleme arasındaki ilişkide erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolünü incelemek için PROCESS eklentisi ile dördüncü model uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, sosyodemografik değişkenler bakımından çocukluk çağı travmaları, erken dönem uyumsuz şemalar ve bilişsel duygu düzenleme puanlarında anlamlı farklılıklar saptanmıştır. Korelasyon bulguları doğrultusunda, çocukluk çağı travmaları ile uyumsuz bilişsel duygu düzenleme ve erken dönem uyumsuz şema alanları arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişki saptanmıştır. Ayrıca, uyumsuz bilişsel duygu düzenleme, çocukluk çağı travmaları, kopukluk ve reddedilmişlik ile aşırı tetikte olma şema alanları tarafından pozitif yönlü ve anlamlı düzeyde yordanmaktadır. Oluşturulan model, varyansın %39'unu açıklamaktadır. Ayrıca, erken dönem uyumsuz şema alanlarının çocukluk çağı travmaları ve uyumsuz bilişsel duygu düzenleme arasındaki ilişkide aracı rolüne ilişkin bulgulara göre, tüm şema alanlarının kısmi aracı rolü olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, the mediating role of early maladaptive schemas in the relationship between childhood traumas and cognitive emotion regulation was examined. 406 people participated in the study.“Sociodemographic Information Form”,“Young Schema Questionnaire Short Form”,“Cognitive Emotion Regulation Scale”and“Childhood Mental Trauma Scale”were applied to the participants. The responses of the participants were entered into the SPSS 25.0 package program and data analysis was performed. Independent sample t-test and one-way ANOVA were applied to examine the differences in early maladaptive schemas, cognitive emotion regulation and childhood trauma scores in terms of sociodemographic variables. Pearson correlation was applied to examine the relationship between early maladaptive schemas, cognitive emotion regulation and childhood traumas. In order to examine the mediating role of early maladaptive schemas in the relationship between childhood traumas and cognitive emotion regulation, the fourth model was applied with PROCESS plug-in in SPSS. According to the findings of the study, significant differences were found in childhood traumas, early maladaptive schemas and cognitive emotion regulation scores in terms of sociodemographic variables. In line with the correlation findings, a positive and significant relationship was found in childhood trauma scores with maladaptive cognitive emotion regulation and early maladaptive schemas. In addition, maladaptive cognitive emotion regulation was positively and significantly predicted by childhood traumas, disconnection and rejection, and hyper-vigilance schema domains. The model explained 39% of the variance. In addition, according to the findings regarding the mediating role of early maladaptive schema domains in the relationship between childhood traumas and maladaptive cognitive emotion regulation, it was found that all schema domains had a significant partial mediating role.
Benzer Tezler
- Çocukluk çağı travması ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü
The mediating role of cognitive emotion regulation in the relationship between childhood trauma and psychological symptoms
ESRA SARIÇAMLIK
- Çocukluk çağı örselenme yaşantıları ve psikolojik dayanıklılık arasındaki ilişkide bilişsel duygu düzenlemenin aracı rolü
The mediating role of cognitive emotion regulation in the relationship between childhood trauma and psychological resilience
BÜŞRA ALTINIŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU PINAR BULUT
- Çocukluk çağı travmalarının yaşam doyumu üzerindeki etkisinde duygu düzenleme becerilerinin aracı rolü
The mediation of emotion regulation skills in the effect of childhood traumas on life satisfaction
REYHANA SEYİDOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiBeykent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN EBADİ
- Erkek heteroseksüel ve homoseksüel bireylerin çocukluk çağı travması ile bağlanma stilleri ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri arasındaki ilişki
The relationship between childhood trauma attachment styles and cognitive emotion regulation strategies in male heterosexual and homosexual people
DOSTCAN KAZAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERAP ÇAKICI ALPARSLAN
- Psoriasis hastalarında çocukluk çağı travmaları, emosyon regülasyonu ve dayanıklılık
Childhood traumas, emotion regulation and resilience in psoriasis patients
BEDRİYE İLKAY AYGÜL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Dermatolojiİnönü ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA PORGALI ZAYMAN