Duygunun zaman algısı üzerindeki etkisi
The effect of emotion on time perception
- Tez No: 840777
- Danışmanlar: PROF. DR. SONİA AMADO
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 225
Özet
Duygular zamanın uzun ve kısa algılanmasında rol oynamaktadır. Ancak duygunun hangi boyutunun zaman algısında nasıl ve ne yönde bozulmalara yol açtığı, bozulmaya yol açan bilişsel mekanizmaların neler olduğu sorusu güncelliğini korumaktadır. Bu tez çalışmasında duygu ile ilişkili motivasyonel eğilimler ve bilişsel kapsam süreçlerinin zamansal bozulmalar üzerindeki etkisi incelenmiştir. Motivasyonel eğilimlere yönelik olarak hipotezlerde zamanın, kaçınma eğiliminde uzun ve yaklaşma eğiliminde ise kısa algılanması hipotez edilmiştir. Buna ek olarak, yaklaşma ve kaçınma yoğunluklarının yüksek olmasının bu zamansal bozulma etkilerini artırması beklenmiştir. Bilişsel kapsama yönelik hipotezler ise zamanın uzayan etkisinin bilişin daralmasından, kısalan etkisinin ise genişlemesinden kaynaklandığı yönündedir. Bu çalışmada hipotezlerin test edilmesi amacıyla üç deney yürütülmüştür. Deney 1'de motivasyonel yön ve yoğunluk etkileşiminin çeşitli düzeylerini içeren duygusal fotoğrafların algılanan süresi karşılaştırılmıştır. Deney 2'de, katılımcıların global ve lokal bilişsel işleme eğilimlerine sevk edilmesi ile bilişsel kapsamın zamansal bozulmalar üzerindeki etkisi incelenmiştir. Deney 3'te ise zaman algısındaki motivasyonel etkilere doğrudan açıklamalar sağlayabilmek amacıyla, katılımcılar bir miktar parayı kaybetme ya da kazanma koşullarına sevk edilerek kişilerin motivasyonel eğilimleri değişimlenmiştir. Sonuçlar hipotezler ile uyumlu olarak kaçınma eğiliminde zamanın uzun algılandığı ve uzama etkisinin kaçınma sinyallerinin yoğunluğu ile ilişkili olduğuna işaret etmektedir. Yaklaşma eğiliminde ise kaçınmaya göre kısa zaman algısı gözlenmiş ancak bu etki yaklaşma yoğunluğuna göre farklılaşmamıştır. Bu sonuçlar kişilerin motivasyonel eğilimlerinin değişimlendiği deney sonuçları ile de desteklenmiştir. Zamansal bozulmaların bilişsel kapsam ile ilişkisine yönelik sonuçlarda ise; lokal işlemenin zamansal uzamaya, global işlemenin ise zamansal kısalmaya yol açtığı gözlenmiştir. Sonuçlar, yaklaşma - kaçınma eğilimlerinin ve yoğunluklarının etkileşiminin zamansal bozulmalarda rol oynadığını ve aynı zamanda bu etkilerin bilişin genişlemesi ve daralması ile ilişkili olduğunu koymuştur.
Özet (Çeviri)
Emotions play a role in the perception of time, whether it is perceived as long or short. However, the question of which dimension of emotion leads to distortions in time perception and what cognitive mechanisms contribute to these distortions remains relevant. In this thesis, the impact of emotion-related motivational tendencies and cognitive scope processes on temporal distortions has been examined. Regarding motivational tendencies, the hypotheses is that time would be perceived as long in the avoidance tendency and short in the approach tendency. Additionally, it was expected that intensities of approach and avoidance tendencies would increase the temporal distortions. Hypotheses related to cognitive scope suggested that the lengthening effect of time is due to cognitive narrowing, while the shortened effect is due to cognitive broadening. To test the hypotheses, three experiments were conducted. In Experiment 1, the perceived duration of emotional pictures containing various levels of motivational direction and intensity was compared. Experiment 2 examined the effect of cognitive scope on temporal distortions by inducing participants to induce global and local cognitive processing tendencies. In Experiment 3, in order to directly explain the motivational effects on time perception, participants were induced into conditions of winning or losing a certain amount of money, altering their motivational tendencies. The results are in line with hypotheses, indicating that time is perceived as longer in avoidance tendencies, and this lengthening effect is related to the intensity of avoidance signals. In approach tendencies, a shorter perception of time was observed compared to avoidance, but this effect did not vary according to approach intensity. These results were also supported by the findings of experiments where individuals' motivational tendencies manipulated. Regarding the relationship between temporal distortions and cognitive scope, it was found that local processing leads to temporal lengthening, while global processing leads to temporal shortening. The results have indicated that the interaction of approach-avoidance tendencies and their intensities plays a role in temporal distortions, and additionally, these effects are associated with the broadening and narrowing of cognition.
Benzer Tezler
- Korku duygusunun beyinde zaman algısı süreçlerine etkisi ve İMRG'de büyük sinyal değişimlerini düzelten yöntemlerin karşılaştırılması
The effect of fear on the timing mechanisms of the brain and comparison of motion spike correction methods in FMRI data
HİKMET EMRE KALE
Doktora
Türkçe
2019
BiyoistatistikAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Sinir Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METEHAN ÇİÇEK
- A study on the role of emotions in the selection of baby strollers
Bebek arabalarının seçiminde duyguların rolü üzerine bir çalışma
BEGÜM TÜREYENGİL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EKREM CEM ALPPAY
- Global goals, local voices: A multinational comparative sentiment and topic analysis of public transportation in the context of SDGs
Küresel hedefler, yerel sesler: Sürdürülebilir kalkınma amaçları bağlamında toplu taşımaya yönelik ülkelerin karşılaştırmalı duygu ve konu analizi
ASLIGÜL AKSAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE CAMGÖZ AKDAĞ
- Mobbing algısının tükenmişlik düzeyi ve bilişsel deformasyona etkisinde nevrotiklik düzeyinin ve bilişsel esneklik düzeyinin rolünde terapötik uygulamanın etkisi: Terapi uygulaması öncesi ve sonrasıyla ilgili nicel ve nitel bir araştırma
The effect of therapeutic practice on the role of neuroticism level and cognitive flexibility level on the effect of mobbing perception on burnout level and cognitive deformation: A quantitative and qualitative study before and after therapy application
GİZEM TURGUT
Doktora
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN ATALAY
PROF. DR. AYSUN TÜLAY BOZKURT
- When does brand foreignness matter for ethnocentric consumers in developing countries? The role of emotions and national icon products
Marka yabancılık algısı gelişmekte olan ülkelerdeki etnomerkezci tüketiciler için ne zaman önemlidir? Duyguların ve milli ikon ürünün rolü
ALIM YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
İşletmeİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ RASİM SERDAR KURDOĞLU