Sürdürülebilirlik bağlamında kırsalda yaşam ve nüfus: Tokat ili örneği
Rural life and population in context of sustainability: The case of Tokat
- Tez No: 842935
- Danışmanlar: PROF. DR. ESEN ORUÇ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarım Politikası ve Yayım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 175
Özet
Bu araştırma kırsal alanda nüfus ve yaşam koşullarının sürdürülebilirliğini ve bu kavramların birbiri ile olan ilişkisini ve kırsal kalkınmanın önündeki engelleri belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada kullanılan veriler dört aşamada elde edilmiştir. Araştırmanın veri derleme süreci, Tokat iline bağlı 613 köye ait istatistiksel kayıtlara dayanan veri setinin oluşturulmasıyla başlamış, 600 köy muhtarı ile yapılan yüz yüze görüşmeler, 15 köyde 315 hane halkı ile yapılan anket çalışmaları ile devam etmiş ve muhtarlarla yapılan odak grup görüşmesi ile son bulmuştur. Elde edilen veriler tanımlayıcı istatistikler, frekans tabloları, puanlamalar, ki-kare, ikili lojistik regresyon ve içerik analizleri ile değerlendirilmiştir. Nüfus istatistikleri 2007-2022 yılları arasını kapsayan süreçte Tokat iline bağlı köylerin yaklaşık %80,0'inin (%78,8) azaldığını göstermektedir. Alt yapı olanakları, eğitim olanakları ve muhtar görüşmeleri veri setinin puanlanması sonucu hesaplanan köy puanı, köylerde yaşam koşullarının düşük olduğunu işaret etmektedir. Araştırmada Tokat'ta köy muhtarlarının ortalama yaşının 52,9 olduğu ve muhtarların genellikle 50 yaş üstü bireyler olduğu tespit edilmiştir. Köylerin %70,0'i il merkezine 50 km'den daha uzak mesafededir. Köy hane halkı genellikle orta gelirlidir. Muhtarların değerlendirmelerine göre, 16 yıllık (2007-2022) süreçte köylerde meydana gelen en önemli gelişme tarım dışı kazanç ve tarımda teknoloji kullanım düzeyinde gerçekleşmiştir. Ki-kare analiz sonuçlarına göre, nüfus değişimleri ile köyün; il merkezine mesafesi, coğrafi konumu, çiftçilik oranı, tarım dışı meslek oranı ve köy puanı arasında anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir. İl merkezine en uzak mesafedeki köylerin şiddetli göç verdiği, il merkezine en yakın mesafede göç veren köy sayısı fazla olmasına rağmen bu köylerde göçün şiddetli düzeye ulaşmadığı tespit edilmiştir. Azalan ve şiddetli azalan köylerde çiftçilik yapan ailelerin oranının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Şiddetli azalan köylerde tarım dışı meslek çalışanları yoğunluktadır. Şiddetli artan köylerde tarım dışı meslek çalışanı bulunan köy sayısı azdır. Köy puanı yüksek olan köylerde daha makul azalışlar şeklinde göçün yaşandığı, şiddetli göç hareketlerinin görülmediği tespit edilmiştir. Köy puanı yüksekliği ile nüfus artışı arasında negatif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Kırsalda yaş ortalamasının 55,7 olduğu belirlenmiştir. Köy hane halkı anketlerine göre, bireylerin %95,9'u köyde yaşamayı, %4,1'i şehirde yaşamayı tercih etmektedir. Katılımcıların %87,6'sı çiftçiliği sevdiğini ifade ederken, %28,9'u tarımsal üretimde başarılı olduğunu düşünmektedir. Kırsal nüfusa göre, kente göç etme nedenleri arasında ilk olarak geçimini sağlayacak düzeyde arazi büyüklüğüne sahip olmama gelmektedir. İkili lojistik regresyon (binary logit) analizi sonuçlarına göre, kırsaldan kente göç etme eğilimi üzerinde etkili olan en önemli faktör, bireyin köyde yaşamaya devam ederken sahip olduğu duygu ve düşünce durumudur. Muhtarla yapılan odak grup görüşmesine dayalı olarak, köylerden göçün 1990'lı yıllarda işsizlik ve köy okullarının kapanması gibi nedenlerle hız kazandığı söylenebilir. Muhtarlar kırsalda tarımı tehdit eden boyutta bir nüfus kaybının olduğunu ifade etmişlerdir. Göç olgusunun çözüme ulaştırılması sürecinde temel ve kırsalın çoğunluğu için geçerli sorunların yanı sıra, köy bazında inceleme, değerlendirme ve sorun tespitinin yapılması ve bu temel üzerine çözüm aranması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
This research was conducted to determine the sustainability of population and living conditions in rural areas and the relationship between these concepts and the obstacles to rural development. The data used in the study were obtained in four stages. The data collection process of the research started with the creation of a data set based on statistical records of 613 villages in Tokat province, continued with face-to-face interviews with 600 village mukhtars, surveys with 315 households in 15 villages and ended with a focus group interview with the mukhtars. The data obtained were evaluated with descriptive statistics, frequency tables, ratings, chi-square, binary logistic regression and content analysis. Population statistics show that approximately 80.0% (78.8%) of the villages in Tokat province decreased in the period between 2007 and 2022. The village score, which is calculated by scoring the infrastructure facilities, educational facilities and mukhtar interviews dataset, indicates that living conditions in villages are low. In the study, it was determined that the average age of village mukhtars in Tokat was 52.9 years and that mukhtars were generally individuals over the age of 50. 70.0% of the villages are more than 50 km away from the city center. Village households are generally middle-income. According to the assessments of the muhtars, the most important developments in the villages in the 16-year period (2007-2022) have been in the level of non-agricultural earnings and use of technology in agriculture. According to the results of the chi-square analysis, there is a significant relationship between population changes and the village's distance to the provincial center, geographical location, farming rate, non-agricultural occupation rate and village score. It has been determined that the villages at the farthest distance from the provincial center have severe migration, and although the number of villages with migration at the closest distance to the provincial center is high, migration has not reached severe levels in these villages. The proportion of farming families is higher in declining and severely declining villages. Non-agricultural workers are concentrated in villages with severe decline. The number of villages with non-agricultural occupational workers in villages with severe increase is small. It has been determined that villages with high village scores experience migration in the form of more reasonable decreases, and severe migration movements are not observed. It was found that there is a negative relationship between village score height and population growth. The average age in rural areas is 55.7 years. According to the village household surveys, 95.9% of individuals prefer to live in the village and 4.1% prefer to live in the city. While 87.6% of the participants stated that they liked farming, 28.9% thought that they were successful in agricultural production. According to the rural population, the primary reason for migration to urban areas is not having enough land to make a living. According to the results of binary logistic regression (binary logit) analysis, the most important factor affecting the tendency to migrate from rural to urban areas is the feelings and thoughts that the individual has while continuing to live in the village. Based on the focus group interview with the mukhtar, it can be said that migration from villages accelerated in the 1990s due to reasons such as unemployment and the closure of village schools. Muhtars stated that there is a population loss in rural areas that threatens agriculture. In the process of solving the migration phenomenon, it has been concluded that in addition to the basic problems that apply to the majority of rural areas, it is necessary to examine, evaluate and identify problems on a village basis and seek solutions on this basis.
Benzer Tezler
- Kırsal yerleşimlerin değişen mekânsal ve sosyal örüntüsünün tarımköyler bağlamında değerlendirilmesi: karyağmaz örneği
Evaluation of the rural spaces under change on context of tarimköy projects: case of karyağmaz
ÖZGE ÖZKUVANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN ALKIŞER BREGGER
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Bitlis tarihi kent merkezi için sürdürülebilir koruma-geliştirme önerileri
Sustainable conservation-development proposals for Bitlis historical city centre
TUĞÇE POLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkHasan Kalyoncu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT SERHAT YENİCE
- Sakin şehir (Cıttaslow) hareketi ve sürdürülebilirliği: Gökçeada'da irdelemeler
The Cittaslow movement and it's sustainability: Assessments in Gokceada
SELEN BAYRAKTAR ÖZBEK
- Pandemi sonrası sürdürülebilir konut tasarımı için kırsaldan çıkarımlar: Yalova Elmalık köyü örneği
Inferences from the rural for post pandemic sustainable housing design: The case of Yalova, Elmalık village
İDİL GÖKNİL İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İç Mimari ve DekorasyonBahçeşehir Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ŞAHİN