Geri Dön

İTÜ Triga Mark-II Reaktörünün bulanık (fuzzy) kontrol yöntemiyle kontrolü

The Control of İTÜ Triga Mark-II Reactor with fuzzy control method

  1. Tez No: 84324
  2. Yazar: ERBİL AKBAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BURHANETTİN CAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Eğitim ve Öğretim, Computer Engineering and Computer Science and Control, Electrical and Electronics Engineering, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1999
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Elektronik ve Bilgisayar Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 134

Özet

ÖZET Bu tez çalışmasında, İTÜ TRIGA MARK- II Araştırma ve Eğitim Reaktörü için kural tabanlı bulanık kontrolör ve P kontrolör tasarlanmıştır. Bu tasarımda dış çevrim olarak bulanık kontrolör, iç çevrim olarak ta P kontrolör kullanılmıştır. Kontrolör tasarımında, reaktörün peryod, güç, çubuk konumu, sıcaklık değişkenleri, başlangıç gücü ve istenen güç bulanık kontrolörün giriş değişkenleri olarak seçilmiştir. Kural tabanı, Güç-Peryot, Güç-Kontrol çubuğu, Güç- Sıcaklık, Güç-başlangıç gücü-peryod, Güç-istenen güç-peryod değişken grupları ile ilgili 60 adet kural kullanılarak oluşturulmuştur. Değişkenler, üçüncü dereceden lineer üyelik fonksiyonları kullanılarak bulanıklaştırılmışlardır. Güç için yedi, peryod için altı, çubuk konumu için dört, sıcaklık için bir, başlangıç gücü için on beş ve istenen güç için on beş adet üyelik fonksiyonu kullanılmıştır. Yapılan bu çalışmada, motor ve motor sürücü devresinin matematiksel modeli çıkartılarak bulanık kontrol sisteme ithal edilmiştir. Reaktörde kullanılan servo motor sistemine ilişkin çözüm, literatürde klasik anlamda varolan çözüm tekniği ile elde edilememektedir. Çünkü pratikte referans sargısı ile kontrol sargısı arasındaki 90,lik elektriksel açı olduğu varsayılmaktadır. Oysa reaktördeki sistemde bu açı 90° dan farklı olmaktadır. Bu nedenle literatürde verilen çözüm teknikleri kullanılamamaktadır.Reaktörde kullanılan servo motor ve motor sürücü devresine ilişkin matematiksel model çıkartılarak yeni bir çözüm tekniği önerilmiştir. Motor devresinin simülasyona eklenmesi ile, simülasyon sonuçları ile deneysel sonuçlar arasında var olan kayma önemli oranda azaltılmıştır. Çubuk konumu, yeni bir yaklaşımla kayan üyelik fonksiyonları kullanılarak bulanıklaştırılmıştır. Başlangıç gücü ve istenen güç bulanıklaştırılmıştır. Daha önceki çalışmalarda güç değerlerine ait bulanıklaştırma işlemi yapılmamıştır. Başlangıç gücüne ve istenen güce ait 30 adet kural bulanık kontrol kural tabanına ilave edilmiştir. Motor ve motor sürücü devresindeki iç çevrime P kontrolör ilave edilerek servo motorun ölü bandı daha da azaltılmıştır. Böylece motorun kontrol işaretlerine cevabı daha da duyarlı hale getirilmiştir. Önerilen bu kontrolörler değişik çalışma koşulları altındaki davranışları, YAVCAN simülasyon kodu kullanılarak simüle edilmiştir. Simülasyon çalışmalarında kontrolör davranışları, değişik başlangıç güçlerinde, istenen güçlerde ve sisteme bozucu reaktivite edilmesi durumlarında incelenmiştir. Yapılan simülasyon çalışmalarında, bulanık kontrolörün sistemdeki bu değişen koşullar altında gücü, çok az aşımla istenen seviyeye getirebildiği ve salınımların olmadığı görülmüştür. II

Özet (Çeviri)

SUMMARY In this study, a rule based fuzzy logic controller and P controller is designed for ÎTÜ Triga Mark-II research and educational purpose reactor. In this design, fuzzy logic has been used for external loop. Also P controller has been used for internal loop. In the controller design, period, power, rod state and fuel temperature, the real power and the demanded power of the reactor are chosen as input variables of fuzzy logic controller. The rule based is constructed using 60 rules related with power%-period, power%-control rod, power%- fuel temperature, proposed power-period and rod state-period. The variables are fuzzified using third order linear membership functions. Seven membership functions for power, six membership functions for period, four membership functions for rod state and one membership functions for fuel temperature are used. The mathematical model of the motor and motor driver device is added to the fuzzy controller of the system. The solution of the controller for servo-motor system can not be obtained with the classical solution techniques. Because in practice the it is assumed that there is 90° electrical angle between reference winding and control winding. However, the angle of the reactor system is different from 90°. So the solution techniques given in the literature cannot be used. A new solution technique is proposed by constructing the mathematical model of the servo motor and motor driven device. By adding the motor driven device to IIIsimulation, the error between the simulation results and experimental result is reduced. Rod state is fuzzified by a new approach using sliding membership functions. Beginning power and the demanded power is fuzzified. The fuzzification of the power variable hasn't been done in the previous work. 30 rules about the beginning power and the demanded power are added to the rule base. The dead band of the servo motor is reduced by adding P controller to the inner loop in the motor driven device and motor. By this way the answer of the motor to the control signals becomes more sensitive. Control actions of the controller under various working conditions are simulated using YAVCAN simulation code. The controller behaviours are studied for variables initial power, proposed power, different sapling time and case of bad effect to system reactivity. In simulation studies fuzzy logic controller under these variable conditions provided the level which is wanted with little overshoot and also there is no oscillation. IV

Benzer Tezler

  1. İTÜ triga mark-II reaktörünün bulanık kontrolü

    Fuzzy control of itü triga mark-II reactör

    AHMET FEVZİ BABA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Fizik ve Fizik MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    PROF.DR. İHSAN GÖK

  2. Parçacık sürü optimizasyon algoritması ile bulanık kontrolör tasarımı

    Designing of fuzzy logic controller with particle swarm optimization algorithm

    GÜRCAN LOKMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMarmara Üniversitesi

    Elektronik-Bilgisayar Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. A. FEVZİ BABA

  3. İTÜ Triga Mark II reaktörünün soğutma probleminin analizi ve çözüm önerileri

    The Analysis of cooling problem of ITU Triga Mark II reactor and solution suggestions

    ORHAN ERDAL AKAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Nükleer Mühendislikİstanbul Teknik Üniversitesi

    YRD. DOÇ. DR. ALTUĞ ŞİŞMAN

  4. Probabilistic safety assessment of İTÜ TRIGA mark-II reactor

    İTÜ TRIGA mark II reaktörünün olasılıklı güvenlik değerlendirilmesi çalışması

    ŞULE ERGÜN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1999

    Nükleer MühendislikHacettepe Üniversitesi

    PROF. DR. OSMAN KEMAL KADİROĞLU

  5. İTÜ TRİGA Mark-II reaktörünün özayarlı adaptif kontrolü

    Self-tuning control of ITU triga mark-II reactor

    KADİR ERKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Matematik ve Bilgisayar Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BURHANETTİN CAN