XIX. yüzyılda Bayezid kazasının tarihi coğrafyası
Historical geography of Bayezid district in the 19th century
- Tez No: 843524
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE TEYFUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
XIX. Yüzyılda Bayezid Kazasının Tarihi Coğrafyası adlı bu çalışma, XIX. yüzyılda Bayezid Kazasının beşeri ve ekonomik coğrafya özelliklerini ortaya koymayı amaçlamıştır. Tarihi coğrafya metodolojisine uygun olarak hazırlanan çalışma, araştırma sahasının geçmişteki yer şekillerini ve iklimini, nüfus ve yerleşme durumu ile diğer fonksiyonlarını ortaya koymuştur. Çalışmanın en önemli kaynakları; XIX. yüzyılda yayınlanmış coğrafi eserler, seyahatnameler, salnameler ve haritalardır. Döneme ait bu birinci el kaynaklar, ikinci el kaynaklar ve saha çalışmaları ile desteklenmiştir. Çalışma, bu kaynaklardan edinilen bilgiler ışığında, Osmanlı Devleti'nin çöküş dönemine denk gelen XIX. yüzyılda Bayezid Kazasının beşeri ve ekonomik yapısının nasıl olduğunu ortaya koymuştur. Bu yapılırken çağdaş coğrafya araştırmasında olduğu gibi“dağılış, nedensellik ve kıyaslama”ilkeleri uygulanmıştır. Bu ilkelerin yanında tarihi coğrafyaya ait olan“retrogressif, retrospektif ve karşılaştırmalı”yöntemler kullanılmıştır. XIX. yüzyılda Bayezid, Erzurum Eyaleti'ne bağlı olan Bayezid Sancağının merkez kazasıydı. Bayezid Kazası, sancaktaki diğer kazalara oranla daha yoğun bir nüfusa sahipti ve halkın her türlü ihtiyaçlarını karşılayabileceği evler ve işyerleri ile donatılmış bayındır bir kaza idi. Bu yüzyılda, günümüz Doğu Anadolu'sunda olduğu gibi, kazada hâkim ekonomik faaliyet tarım ve hayvancılıktı. Ekonomik faaliyetler içinde sanayinin payı oldukça azdı ve sanayide çoğunlukla tarımsal hammaddeler kullanmaktaydı. Bir sınır şehri olması hasebiyle kazada ticaret gelişmişti. Ayrıca, kazada bulunan okul, cami, kilise, medrese vb. yapılardan anlayacağımız üzere hizmet anlamında da halkın ihtiyaçları karşılanmaktaydı. Bayezid Kazası, bayındır bir yerleşme olmasına karşın 1822'de İranlılar, 1828, 1854, 1877 yıllarında ve I. Dünya Savaşı sırasında Ruslar tarafından istila edilmiş ve tahrip olmuştu. Savaş zamanlarında nüfusta görülen azalmanın yanında savaş meydanı haline gelen topraklarda tarım yapılamamış, sanayi üretimi azalmış ve ticaret durmuştu.
Özet (Çeviri)
The goal of this research, titled Historical Geography of Bayezid District in the Nineteenth Century, was to discover the people and economic geography characteristics of Bayezid District in the nineteenth century. The research showed the former landforms and climate, population and settlement status, and other functions of the subject region, which was done using historical geography technique. The most important sources of the study; Geographical works published in the XIX century are translations, travelogues, yearbooks and maps. These first-hand sources of the period were supported by second-hand sources and field studies. In the light of the information compiled from these sources, the study revealed what the human and economic structure of the Bayezid District was in in the 19th century, which coincided with the collapse of the Ottoman Empire. While doing this, the principles of“distribution, causality and comparison”were applied as in contemporary geography researches. In addition to these principles,“retrogressive, retrospective and comparative”methods specific to historical geography were used. In the 19th century, Bayezid was the central district of the Bayezid Sanjak, which was affiliated to the Erzurum Province. Bayezid District had a denser population compared to other districts in the sanjak and was a flourishing settlement equipped with houses and workplaces where the people could meet all their needs. In this century, as in today's Eastern Anatolia, the dominant economic activity in the district was agriculture and animal husbandry. The share of industry in economic activities was very small and mostly agricultural raw materials were used in industry. Due to the fact that it was a border city, trade also developed in the district. In addition, the school, mosque, church, madrasah, etc. in the town. As we can see from the buildings, the needs of the people were met in terms of service. Although Bayezid city is a flourishing settlement, it was destroyed many times by the wars with the Iranians in 1822 and the Russians in 1828, 1854 and 1877 and during the First World War. In addition to the decrease in population as a result of these wars, agriculture could not be done in the lands that became a battlefield, industrial production decreased and trade stopped. In addition to the population decline caused by these wars, agriculture was unable to be carried out in the territories that became battlegrounds, industrial production declined, and trade ceased.
Benzer Tezler
- 830 numaralı Erzurum Ayniyat Defteri'nin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi
The transcription and evaluation of Erzurum Ayniyat Notebook number 830
ABDULKADİR BABALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihAtatürk ÜniversitesiYakınçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSKENDER YILMAZ
- Üsküp'te Türk mimarisi (XIV.-XIX.yy.)
Turkish architecture in Skopje (XIV.-XIX. th century)
MUSTAFA ÖZER
- Türk Cami musikisi ile mukayeseli olarak İstanbul Gayr-ı Müslimlerinde mabed musikisi
A comparison between Turkish mosque music and non-muslim's temple music in İstanbul
MEHMET SAFA YEPREM
Doktora
Türkçe
2004
DinMarmara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NURİ ÖZCAN
- Kastamonu kent tarihi (Fiziksel gelişimi, anıtsal yapıları ve konutları)
L'evolution de la structure urbanie de Kastamonu
KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER