Arşiv belgelerine göre Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin Kazakistan'daki repressiya siyaseti (1930-1940)
Repression policy of the Union of Soviet Socialist Republics in Kazakhstan according to archive documents (1930-1940)
- Tez No: 844250
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ AHMETBEYOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 347
Özet
Sovyetler Birliği'nin kuruluşunun ardından Rusya'da oluşan kısmi özgürlük ortamında Kazak halkı, asırlardır özlemini çektikleri bağımsızlığa ulaşacakları yolunda büyük ümide kapılmışlardı. Bu ümidin doğmasında Bolşevik devriminin lideri Vladimir İlyiç Lenin'in tüm halklara özgürlük getirecekleri yönündeki vaadinin de etkisi olmuştur. Ancak, Kazak halkının dillerine, inançlarına, taleplerine karşı oluşan kısmi özgürlük ortamı çok uzun sürmemiştir. Çarlık döneminde olduğu gibi Sovyet devrinde de Rus sömürgeciliği, baskısı ve tasfiyeleri devam etmiştir. Özellikle Josef Stalin döneminde Kazakistan'da sistemli bir şekilde hayata geçirilen baskı politikaları, yazar, şair, eğitimci, gazeteci, siyasetçi, din adamlarından oluşan toplumun aydın tabakasından binlerce kişinin canına mal olmuştur. Sadece aydınlar değil, aynı zamanda toplumun tüm kesimi, Sovyet rejiminin baskı politikalarına duçar olmuştur. Kazakistan'da kolektifleştirme sürecinde kitlesel bir hale bürünen baskılar,“Büyük Tasfiye”döneminde zirve noktasına ulaşmıştır. Kolektifleştirme ve Büyük Tasfiye dönemlerinde Sovyet politikalarına ait“gizli”ve“çok gizli”damgalı belgeler Rusya ve Kazakistan arşivlerinde bulunmaktadır. Yakın dönemde Kazakistan arşivlerinde“gizliliği”kaldırılmış belgeler araştırmacıların erişimine açılmıştır. Bu bağlamda 1930-1940 yılları arasında Kazakistan'da Sovyet politikalarının incelenmesi Türk tarihi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Sovyetler Birliği'nin repressiya organlarının Kazakistan'daki oluşum süreci ve bu organların kolektifleştirme ve Büyük Tasfiye dönemlerindeki faaliyetleri arşiv belgeleri ışığında değerlendirilmiştir. Bununla birlikte söz konusu dönemlerde çıkan gazete, dergi ve raporlar analiz edilmiş, aynı zamanda Türk, Rus ve Batı tarihçilerinin ortaya koyduğu araştırma eserler de değerlendirilmiştir. Bu bağlamda Sovyetler Birliği'nin uyguladığı repressiya politikaları sonucunda Kazakistan'da meydana gelen siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik dönüşümler ele alınmıştır.
Özet (Çeviri)
In the atmosphere of partial freedom that emerged in Russia after the establishment of the Soviet Union, the Kazakh people had great hope that they would achieve the independence they had longed for centuries. The promise of Vladimir Ilyich Lenin, the leader of the Bolshevik revolution, that they would bring freedom to all peoples also had an impact on this hope. However, the environment of partial freedom towards the languages, beliefs and demands of the Kazakh people did not last long. As in the Tsarist period, Russian colonialism, oppression and purges continued in the Soviet era. Especially during the Josef Stalin period, the oppression policies systematically implemented in Kazakhstan cost the lives of thousands of people from the intellectual stratum of the society consisting of writers, poets, educators, journalists, politicians and clergymen. Not only intellectuals, but also the whole segment of the society were subjected to the repressive policies of the Soviet regime. In Kazakhstan, the repressions, which took a mass form during the collectivisation process, reached its peak during the“Great Purge”period. Documents stamped“secret”and“top secret”related to Soviet policies during the collectivisation and Great Purge periods are available in the archives of Russia and Kazakhstan. Recently, declassified documents in Kazakhstan archives have been made accessible to researchers. In this context, the study of Soviet policies in Kazakhstan between 1930-1940 is of great importance for Turkish history. In this study, the formation process of the repression organs of the Soviet Union in Kazakhstan and the activities of these organs during the collectivisation and Great Purge periods are evaluated in the light of archival documents. In addition, newspapers, magazines and reports published during these periods were analysed, and the research works of Turkish, Russian and Western historians were also evaluated. In this context, the political, social, cultural and economic transformations that occurred in Kazakhstan as a result of the repression policies implemented by the Soviet Union were discussed.
Benzer Tezler
- 1920-30 жж. кыргызстанда совет режиминин кулактарды тап катары жоюу саясаты
1930-30 yılları arasında Kırgızistan'daki Sovyet yönetiminin kulakları (varlıklı kesimi) sınıf olarak ortadan kaldırma siyaseti
ZUHRA ALTIMIŞOVA
Doktora
Türkçe
2010
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ANVARBEK MOKEEV
- Türkiye'nin iç savaş döneminde (1918-1922) Sovyet Rusya ile ilişkileri
The relations of Turkey with Soviet Russia during the civil war (1918-1922)
İSMET KONAK
- Kazakistan'da kulakların tasfiyesi: Tarihyazıcılığı çalışması
Dekulakization in Kazakhstan: A study of historiography
CİHAN BİLGİLİ
Doktora
Türkçe
2023
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS EMRE GÜRBÜZ
- Кыргызстандын түндүгүндөгү 1918-1920-жж. совет бийлигине каршы контрреволюциялык козголоңдор (архив материалдары боюнча)
1918-1920 yıllarda Kırgızistan'ın kuzeyinde Sovyet yönetimine karşı ayaklanmalar (Arşiv belgelerine göre)
ALTINAY ŞAMŞİEVA
Yüksek Lisans
Kırgızca
2019
TarihKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ZUHRA ALTIMIŞOVA
- ABD arşiv belgelerine göre Türkiye'de askeri darbeler (1960-1980)
Turkey's army coups according to the USA archive documents (1960-1980)
SİNAN KIYANÇ
Doktora
Türkçe
2018
Siyasal BilimlerMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM AKÇA