Zihinsel engelli bireye sahip ailelerin ihtiyaç örüntülerinin incelenmesi
Examination of the needs patterns of families with intellectually disabled individuals
- Tez No: 844313
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMA BUZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 252
Özet
Bu araştırmada, zihinsel engelli bireye sahip ailelerin dört farklı yaşam döngüsünde tespit edilen ihtiyaçlarını Max-Neef'in“İhtiyaç Teorisi”kapsamında ele alınmış, bu ailelerin yaşantılarını, karşılaştıkları güçlüklerle baş etme stratejilerini belirlemiş ve bu bağlamda sosyal hizmet açısından çözüm önerilerini ortaya koymaya çalışılmıştır. Nitel desende tasarlanmış olan bu araştırma fenomonolojik yaklaşımı temel almıştır. Araştırma 2020 yılı Haziran ve Temmuz ayları arasında amaçlı örneklem yoluyla Türkiye genelinde seçilmiş öznelerle online görüşmeler yoluyla gerçekleştirilmiştir. Zihinsel engelli bireyi olan 18 aileden 24 katılımcı ile yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler yoluyla veriler toplanmış, veriler tematik analiz ile çözümlenmiştir. Veriler kendisi de bir zihinsel engelli çocuğa sahip araştırmacının yaşam deneyimleriyle birlikte nitel analiz kullanılarak çözümlenmiş ve araştırmada dört ana tema ortaya çıkmıştır. Bunlar doğum anı ve bebeklik, çocukluk, eğitim ve istihdam olarak ifade edilebilir. Max-Neef'in“İhtiyaç Teorisi”nin varoluşsal ve değer bilimsel kategorilerine göre doğum anı ve bebeklik dönemindeki ihtiyaçlar (bilgi ihtiyacı, şok, kabullenme, reddetme ve destek mekanizmaları) varoluş (being) ve anlama ihtiyacı; çocukluk dönemi ihtiyaçları (yakın çevre ve toplumsal destek ile kreş ve anaokulu) sahip olma (having) ile koruma ihtiyacı; eğitim döneminde (özel eğitim, örgün eğitim ve RAM) yapma (doing) ve anlama ihtiyacı, son olarak istihdam aşamasında (yakın çevre, toplumsal alan ve kurumsal birimlerde deneyimler) etkileşim (interacting) ve anlama ihtiyacı olarak tespit edilmiştir. Çalışmada ihtiyaçlar analiz edilmiş, zihinsel engelli bireye sahip ailelerin aile yaşam döngüsüne göre tespiti yapılan ihtiyaçlarının karşılanması için sosyal hizmet ekolojik yaklaşımı temel alınıp ihtiyaçları kapsamında çevresi içinde bireye ve ailesine özgü uygulama ve öneriler geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the needs of families with individuals with intellectual disabilities were examined within the framework of Max-Neef's“Needs Theory”across four different life cycles. The research aimed to identify the experiences of these families, determine their coping strategies with difficulties, and propose solutions from a social work perspective. Designed with a qualitative approach, this research is based on a phenomenological approach. The study was conducted between June and July 2020 with purposively selected participants from across Turkey through online interviews. Data were collected from 24 participants in 18 families with individuals with intellectual disabilities through semi-structured in-depth interviews and analyzed using thematic analysis. The data were analyzed using qualitative analysis along with the life experiences of the researcher, who also has a mentally disabled child, and four main themes emerged in the research. These can be expressed as the moment of birth and infancy, childhood, education and employment. According to Max-Neef's“Needs Theory”and its existential and value categories, needs during the birth and infancy period (informational needs, shock, acceptance, rejection, and support mechanisms) were identified as being and understanding needs. Childhood needs (proximity of environment and social support, as well as kindergarten and preschool) were related to having and protection needs. Educational needs during the schooling period (special education, formal education, and Guidance Research Center) were associated with doing and understanding needs. Lastly, needs during the employment stage (experiences in the immediate environment, social sphere, and institutional units) were identified as interacting and understanding needs. The study analyzed these needs and, based on the ecological approach of social work, developed specific practices and recommendations within the individual's and family's environment to meet the identified needs of families with individuals with intellectual disabilities throughout the family life cycle.
Benzer Tezler
- Zihinsel engelli çocuğa sahip Türkiyeli ve Suriyeli sığınmacı annelerin aile işlevselliğinin karşılaştırılması
Mentally disabled children having Turki̇sh and the family functionality of Syriaely asylum members comparison
İSLAM AKÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMET GALİP YOLCUOĞLU
- Sosyal politikalarda yeni yaklaşım, yöntem ve kentsel uygulamaların geliştirilmesi: Bir sosyal inovasyon örneği olarak 'Şeker hayat'
Development of new approach, method and urban practices in social policies: 'Seker hayat' as a social innovation case study
AYSU UZSAYILIR KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sosyal Hizmetlerİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Zihinsel engelli çocuğa sahip ebeveynlerin iletişim düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
The investigation of the communication level with regard to multiple variables in the parents who have children with mental disabilities
METEHAN HATUNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiÇağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE AVCI
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHADIR KÖKSALAN
- Eğitim uygulama okulları ve rehabilitasyon merkezlerindeki öğretilebilir zihinsel engelli bireylerin kişisel hijyeni ile ilgili uygulamalar ve velilerinin bilgileri
Information and applications on the personal hygiene of the mentally disabled people at the training and applications schools and rehabilitation centres that can be educated and trained
ASİYE YURTSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Ev EkonomisiGazi ÜniversitesiAile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞADAN TOKYÜREK
- Zihinsel engelli çocuğa sahip annelerin yaşam kalitesini etkileyen etmenler: Yenimahalle ilçesi örneği
Factors affecting quality of life of mothers of children with mental disabilities: The case of Yenimahalle
MELİKE TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sosyal HizmetlerHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM CILGA