Aktif spor yapan ortaöğretim öğrencilerinin sosyal dışlanma ve sosyal medya bağımlılığı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Manisa ili örneği)
Investigation of the relationship between social exclusion and social media addiction levels of high school students actively engaged in sports (Manisa province example)
- Tez No: 844536
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EBRU OLCAY KARABULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Spor, Psychology, Sports
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Bu araştırma ile aktif spor yapan ortaöğretim öğrencilerinin sosyal dışlanma ve sosyal medya bağımlılığı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya ortaöğretimde eğitim gören 126 kadın, 118 erkek olmak üzere toplam 244 sporcu katılmıştır. Sporcuların 119'u bireysel spor branşıyla ilgilenirken 125'i takım sporuyla ilgilenmektedir. Çalışmada katılımcıların demografik bilgileri için araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bilgi formu, Gilman vd., (2013) tarafından geliştirilen, Türkçe uyarlaması Akın, Uysal ve Akın (2016) tarafından yapılan“Ergenler için Sosyal Dışlanma (Ostrasızm) Ölçeği (ESDÖ)”ve Orbatu, Eliaçık, Alaygut, Hortu, Demirçelik, Bolat, Elmalı ve Helvacı (2020) tarafından geliştirilen“Ergenlerde Sosyal Medya Bağımlılık Ölçeği (ESMBÖ)”kullanılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yönteminden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin analizi Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) 26.0 Statistics Paket Programı aracılığı ile analiz edilmiştir. Ölçeklerin güvenirlik analizleri için Cronbach' Alpha, ölçekler ve alt boyutları arasındaki ilişkinin incelenmesinde ise Pearson Korelasyon Analizi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan aktif spor yapan lise öğrencilerinin cinsiyet ve spor branşı değişkenleri ile ölçek puanlarının karşılaştırılmasında Independent Sample T testi, lisanslı spor yılı, sınıf, lise türü, genel not ortalaması, anne eğitim durumu, anne meslek, baba eğitim durumu ve baba mesleği değişkenleri ile ölçek puanlarının karşılaştırılmasında One Way ANOVA Testi kullanılmıştır. Ölçekler ve alt boyutlarına ait betimleyici istatistik bulgulara göre; Sosyal dışlanma ölçeği genel puanı, ESDÖ önemsenmeme alt boyutu ve ESMBÖ sanal yaşamı tercih etme alt boyutu puanlarının düşük; ESDÖ dışlanma alt boyutu, ESMBÖ genel puanı, ESMBÖ işlevsellikte bozulma ve sanal haz alt boyutlarının puanlarının ise orta düzeyde olduğu görülmüştür. Cinsiyet değişkenine baktığımızda ESBMÖ genel puanı ve alt boyutlarında kadınların lehine farklılık çıkarken ESDÖ genel puanında ve alt boyutlarında farklılık tespit edilmemiştir. Sınıf düzeyi değişkenini incelediğimizde ESDÖ genel puanının 10. sınıflarda daha yüksek, ESMBÖ sanal yaşamı tercih etme alt boyutunda ise 11. sınıf öğrencilerinin puanlarının 9. sınıfa göre anlamlı düzeyde yüksek çıktığı tespit edilmişken; ESDÖ alt boyutlarında, ESMBÖ genel puanında, sanal haz ve işlevsellikte bozulma alt boyutlarında anlamlı farklılık bulunamamıştır. Genel not ortalaması değişkenin baktığımızda; ESMBÖ sanal yaşamı tercih etme ve işlevsellikte bozulma alt boyutlarında GNO'su düşük ve orta düzeyde olan öğrencilerin ölçeklerden yüksek puan aldıkları tespit edilmiştir. Fakat ESMBÖ genel puanında, işlevsellikte bozulma alt boyutunda, ESDÖ genel puanı ve alt boyutlarında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Annenin mesleği değişkenine baktığımızda; ESDÖ dışlanma alt boyutunda annesi hayatta olmayan sporcuların lehine farklılık tespit edilirken; ESDÖ genel puanında, önemsenmeme alt boyutunda, ESMBÖ genel puanı ve altı boyutlarında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir. Babanın mesleği değişkenine baktığımızda; sadece ESMBÖ sanal haz alt boyutunda babası kamu personeli olan ya da özel sektörde çalışan sporcuların lehine farklılık tespit edilmiştir. ESMBÖ genel puanı, sanal yaşamı tercih etme ve işlevsellikte bozulma alt boyutlarında, ESDÖ ölçeği genel puanı ve alt boyutlarında ise anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Spor branşı, lisanslı spor yılı, okul türü, anne eğitim durumu ve babanın eğitim durumu değişkenlerinde ise; ESDÖ genel puanı ve alt boyutlarında, ESMBÖ genel puanı ve alt boyutlarında anlamlı bir farklılık görülmemiştir.
Özet (Çeviri)
This research aimed to examine the relationship between social exclusion and social media addiction levels among secondary school students engaged in active sports. A total of 244 athletes participated in the study, including 126 females and 118 males receiving secondary education. While 119 athletes were involved in individual sports, 125 were engaged in team sports. The research utilized a demographic information form prepared by the researcher for participants' demographic details, the“Adolescent Social Exclusion (Ostracism) Scale (ESDÖ)”developed by Gilman et al. (2013) and adapted into Turkish by Akın, Uysal, and Akın (2016), and the“Adolescent Social Media Addiction Scale (ESMBÖ)”developed by Orbatu, Eliaçık, Alaygut, Hortu, Demirçelik, Bolat, Elmalı, and Helvacı (2020). The study employed the relational survey model from quantitative research methods. Data analysis was conducted using the Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) 26.0 Statistics Package Program. Cronbach's Alpha was used for the reliability analysis of the scales, and Pearson Correlation Analysis was used to examine the relationship between scales and their sub-dimensions. Independent Sample T-test was employed to compare scale scores with gender and sports branch variables of active high school students participating in the research. One-Way ANOVA Test was used to compare scale scores with variables such as licensed sports year, class, type of high school, overall GPA, mother's education level, mother's occupation, father's education level, and father's occupation. According to the descriptive statistical findings related to the scales and their sub-dimensions; the general score of the Social Exclusion Scale, the neglect sub-dimension of the Social Exclusion Scale in adolescents, and the preference for virtual life sub-dimension scores of the Social Media Addiction Scale in adolescents are low; The exclusion sub-dimension of the Social Exclusion Scale in adolescents, the general score of the Social Media Addiction Scale in adolescents, and the scores of the impairment in functionality and virtual pleasure sub-dimensions of the Social Media Addiction Scale in adolescents are observed to be moderate. When looking at the gender variable; While there is a difference in favor of females in the general score and sub-dimensions of the Social Media Addiction Scale in adolescents, no significant difference was found in the general score and sub-dimensions of the Social Exclusion Scale in adolescents. When examining the grade level variable; While the general score of the Social Exclusion Scale is higher in 10th graders, it is found that the scores of 11th-grade students are significantly higher than 9th-grade students in the preference for virtual life sub-dimension of the Social Media Addiction Scale; However, no significant difference was found in the sub-dimensions of the Social Exclusion Scale, the general score of the Social Media Addiction Scale, and the sub-dimensions of virtual pleasure and impairment in functionality in adolescents. When looking at the general grade point average variable; It is observed that students with low and moderate general grade point averages have higher scores on the preference for virtual life and impairment in functionality sub-dimensions of the Social Media Addiction Scale. However, no significant difference was found in the general score of the Social Media Addiction Scale, impairment in functionality sub-dimension, and the general score and sub-dimensions of the Social Exclusion Scale in adolescents. When examining the mother's occupation variable; While a difference was found in favor of athletes whose mothers are not alive in the exclusion sub-dimension of the Social Exclusion Scale; No significant difference was found in the general score of the Social Exclusion Scale, neglect sub-dimension, general score of the Social Media Addiction Scale, and its sub-dimensions in adolescents. When looking at the father's occupation variable; Only in the virtual pleasure sub-dimension of the Social Media Addiction Scale in adolescents, a difference was found in favor of athletes whose fathers are public servants or work in the private sector. No significant difference was found in the general score and sub-dimensions of the Social Media Addiction Scale and the general score and sub-dimensions of the Social Exclusion Scale in adolescents. In the variables of sports branch, licensed sports year, school type, mother's education level, and father's education level; No significant difference was observed in the general score and sub-dimensions of the Social Exclusion Scale and the general score and sub-dimensions of the Social Media Addiction Scale in adolescents.
Benzer Tezler
- Spor yapan ve spor yapmayan ortaöğretim öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin karşılaştırılması (Kars ili örneği)
The comparision of social skill levels of the high school students participating and non participating sports (sample of Kars)
CANSEL ARSLANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Bölümü
DOÇ. DR. METİN YAMAN
- Aktif spor yapan ortaöğretim öğrencilerinin liderlik özelliklerinin problem çözme becerilerine etkisinin araştırılması
Research of the effects of leadership charecteristics of highschool students doing sport actively on problem solving skills
MESUT ERSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SporKütahya Dumlupınar ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZHAN YÜKSEL
- 1994-1995 eğitim-öğretim yılında Erzurum ili merkez ilçelerinde yer alan ortaöğretim kurumlarındaki lise birinci sınıf öğrencilerinin beden eğitimi ve spor faaliyetlerinin yönetimi ve organizasyonlarının .....
The Evaluation of sport activity managements and organizations of the hiphoschool first grade students who are in the secondary educationin central districts of Erzurum province during 1994-1995 school .....
ŞEHZADE ARSLAN
- Ortaöğretim öğrencilerinin spor yapma düzeylerine göre sosyal beceri özelliklerinin karşılaştırılması (Gaziantep ili örneği)
Comparison of social skill features of secondary school students as doing sport levels (Gaziantep city sample)
MEHMET AKİF SÜT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
SporOndokuz Mayıs ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TÜRKMEN