Ortaöğretim inkılap tarihi ders kitaplarında laiklik ilkesi bölümünün ve milliyetçilik ilkesi bölümünün tematik analizi (1981-2021)
Thematic analysis of the laicism principle chapter and the nationalism principle chapter in the secondary education history of revolution textbooks (1981-2021)
- Tez No: 844542
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞEGÜL NİHAN EROL ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Tarih, Türk İnkılap Tarihi, Education and Training, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tarih Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 297
Özet
Cumhuriyetçilik, milliyetçilik, laiklik, devletçilik, inkılapçılık ve halkçılık olarak sıralanmış olan Atatürk ilkeleri, Atatürk döneminde uygulanan; idari, ekonomik, siyasi ve sosyal politikalarda etkili olmuşlar, bu dönemde yapılan inkılapları etkilemişlerdir. Atatürk'ün ölümünden sonra CHP'nin (Cumhuriyet Halk Partisi) parti programındaki ve anayasadaki yerleri sebebiyle, devlet politikalarındaki etkileri devam eden altı ilke, başta anlamları olmak üzere, tanımlama, gereklilik ve pratik uygulama boyutlarında farklı tartışmaların aktörleri olmuşlardır. Atatürk ilkelerinin 1981 yılında inkılap tarihi ders kitaplarına girmesiyle bu tartışmalara eğitim boyutu da eklenmiştir. Bu araştırmada, Atatürk ilkelerinden laiklik ilkesi ve milliyetçilik ilkesi seçilmiş, bu ilkelerin öğretiminde karşılaşılan problemler ve yanlış anlaşılmalarla ilgili ders kitapları içeriğinde yer alan bölümleri ölçüt alınıp incelenerek, değerlendirilmiş ayrıca her iki ilkenin tarihi gelişimleri, Türkiye'deki geçmişleri ve ilgili ilkeler hakkında yapılan araştırmalara yer verilmiştir. Araştırmada, laiklik ilkesinin ve milliyetçilik ilkesinin durumlarını incelemek amacıyla, 1981 – 2021 yılları arasında okullara dağıtılmış olan MEB ve MEB onaylı 14 ders kitabı örnek olarak seçilerek, çıkarıldığı yıllara ve özelliklerine göre karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Araştırmanın amacı 1981'den 2021 yılına değin kullanılan inkılap tarihi ders kitaplarındaki laiklik ilkesi bölümü ve milliyetçilik ilkesi bölümü hakkında tematik analiz yapmak ve bu bölümlerin yıllar içerisindeki değişimlerini önceki halleri ile karşılaştırarak ortaya çıkartmaktır. Araştırmada, nitel araştırma tekniklerinden doküman analizi yöntemi esas alınmış, desen olarak durum çalışması deseni belirlenmiş, verilerin analizi aşamasında ise tematik analiz yönteminden faydalanılmıştır. Araştırma sonuçlarında; laiklik ilkesi ve milliyetçilik ilkeleri bölümlerinde görselleştirme, örnek verme ve etkinlik üretme bakımından sorunlar tespit edilmiş, mevcut bölümlerin yöntem ve tarz olarak birbirini tekrar ettiği, yıllara göre politik değişimlerden ve gündemden etkilendiği, ders kitabı yazım yaklaşımlarının değişimine göre dönüştüğü gözlemlenmiştir. Özellikle laiklik ilkesinin görsel ve yazılı olarak somutlaştırılamadığı gözlemlenmiştir. Bu durumun laiklik ilkesi ve milliyetçilik ilkesinin öğretimi ile ilgili sorunlara sebep olabileceği düşünülmüş, konu ile alakalı olarak öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The principles of republicanism, nationalism, laicism, statism, revolutionism, and populism, which were listed as Atatürk's principles, had a significant impact on administrative, economic, political, and social policies during the Atatürk era, influencing the reforms carried out during that time. After Atatürk's death, these six principles, which continue to have an effect on state policies due to their place in the CHP's (Republican People's Party) party program and the constitution, have been subjects of various debates concerning their meanings, definitions, necessity, and practical applications. The addition of Atatürk's principles to history textbooks in 1981 introduced an educational dimension to these debates. In this research, the principles of laicism and nationalism were selected from Atatürk's principles, and the sections related to these principles in educational textbooks were examined and evaluated based on certain criteria regarding the problems and misunderstandings encountered during their instruction. Additionally, the historical developments of both principles, their past in Turkey, and related research about these principles were included. The research aimed to examine the status of laicism and nationalism principles by conducting a comparative analysis of 14 Ministry of National Education (MEB) approved history textbooks distributed to schools between 1981 and 2021, considering the years of publication and their features. The research problem was formulated as“What are the results obtained from the thematic analysis of the sections on laicism and nationalism principles in secondary school history textbooks used from 1981 to 2021?”The objective of the research was to conduct a thematic analysis of the sections on laicism and nationalism principles in history textbooks used from 1981 to 2021 and compare their changes over the years with their previous versions. The research primarily employed qualitative research techniques, focusing on document analysis and adopting a case study design. The thematic analysis method was utilized during the data analysis stage. The research findings revealed deficiencies in visualization, providing examples, and creating activities in the sections on laicism and nationalism principles. It was observed that the existing sections tended to repeat each other in terms of method and style, being influenced by political changes and current issues over the years and evolving according to changes in the approach to textbook writing. Particularly, the laicism principle was found to be difficult to concretize visually and in writing. These shortcomings were considered to potentially contribute to misunderstandings about the principles of laicism and nationalism, and recommendations were provided accordingly on the subject.
Benzer Tezler
- Cumhuriyetten günümüze inkılap tarihi öğretiminde Atatürk imajı (1943-2017)
Atatürk's image in the history of revolution from the republic to the present (1943-2017)
AYŞE ÇABUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERAY ALACA
- Ortaöğretim Türkiye Cumhuriyeti Tarihi ders kitaplarında dönüşüm: İstiklal Harbi örneği (1960-1980)
Transformation of secondary education the republic of Turkey history textbooks: The case of war of independence (1960-1980)
MEDİNE NUR KILINÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEJLA GÜNAY
- Ortaöğretim Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük ders kitaplarında materyal kullanımı (1931-2008)
History of the Republic of Turkey and Kemalism secondary textbooks material usage (1931-2008)
HİKMET YURTERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURİ KAVAK
- Liselerde okutulan 'Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük' ders kitaplarında ulus, ulusçuluk ve ulus-devlet kavramları (1944-2007) (bir içerik analizi çalışması)
Nation, nationalism and nation-state terms in the books of 'Republic of Turkiye Revolution History and Kemalism' which teached at high schools (1944-2007) (An content analyses)
MELİH ÖZHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk İnkılap TarihiDicle ÜniversitesiTarih Bölümü
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA SARIBIYIK