Kripto paralar ve davranışsal finans: Türkiye'deki yatırımcıların davranış eğilimlerinin analizi
Cryptocurrencies and behavioral finance: Analysis of behavioral trends of investors in Turkey
- Tez No: 845101
- Danışmanlar: PROF. DR. TOLGA ULUSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Bu çalışmanın amacı, kripto para yatırımcılarının karar verme süreçlerini etkileyen bilişsel ve psikolojik faktörleri incelemektir. Yatırımcıların odaklanma, doğrulama, mesleki deformasyon, algıda seçicilik, aşinalık, tuzak seçenek ve aşırı seçenek gibi faktörlerle nasıl etkileşime girdiğini anlamak, yatırım stratejilerinin ve kararlarının temelinde yatan psikolojik dinamikleri daha iyi anlamamıza yardımcı olacaktır. Çalışmanın ana kütlesini Türkiye'de kripto para piyasasında işlem yapan yatırımcılar oluşturmaktadır. Türkiye'de milyonlarca kişi kripto para yatırımlarını sürdürdüklerinden tüm kişilere sınırlı zamanda ulaşmak mümkün değildir. Çalışmada piyasada uzun zamandır yatırımda bulunan İstanbul-Ankara-İzmir başta olmak üzere büyükşehirlerde yatırım yapan kripto para yatırımcıları ana kütleyi temsil etmektedir. Bu nedenle çalışmanın örneklemi olarak üç büyük il başta olmak üzere 400 kişi seçilmiştir. Ağırlığı büyük şehirlerde ikamet eden yatırımcılar portföy büyüklüklerini net olarak paylaşmamışlardır. Belirli skalaya oturtulmak istendiğinde anket uygulananların yarısına yakını kripto cüzdan bilgilerini paylaşmak istememiştir. Ancak temelde portföy büyüklüğünün minimum 200.000 TL ve üzeri olduğu netleştirilmiştir. Çalışmada yüzyüze, çevrimiçi, bütün olanaklar kullanılarak görüşmeler sağlanmış ve görüşmelerin ortalaması 40dk seviyelerinde olmuştur. Görüşmeler 31.05.2023 tarihinde başlamış ve yaklaşık 4 ay sürmüştür. Örneklem sayısı, anketin açık uçlu sorulardan olması nedeniyle aynı anda birden fazla kişiyle gerçekleştirmek için alandan ekiple çalışılmıştır. Çalışmada 55 adet soru sorulmuştur. Yaş, cinsiyet, piyasada bulunma süresi gibi sorulardan hemen sonra yatırım ile ilgili genel sorulara geçilmiştir. Kripto para ile ilgili sorulan genel sorulardan sonra kayıptan kaçınma ile ilgili 7 adet açık uçlu sorulmuştur. Ardından 5 adet çoktan seçmeli soru Dunning Kruger etkisini ölçmek için sorulmuştur. D Grubunda 7 adet açık uçlu soru Beklenti Teorisine yöneliktir. E grubunda ise kripto para yatırımcılarına, inanç, doğrulama, sabit fikirlilik, batıl inanç, sürü etkisi, hurafe, bağlılık ve sosyal kanıta ihtiyaç gibi kavramları ölçen açık uçlu sorular yer almaktadır. 6 adet açık uçlu soru ise F grubunda sorulmuş olup“Sonralık Etkisi, Teleskop Etkisi, Kriptomnezi, Başarıdan kendine pay çıkarma, Geri Bakış Yanılgısı, Seçici Hafıza”ölçen sorular yöneltilmiştir. Son grup olan G grubunda kripto para yatırımcılarına, odaklanma, doğrulama, mesleki deformasyon, algıda seçicilik, aşinalık, tuzak seçenek ve aşırı seçenek gibi kavramları ölçen 7 adet açık uçlu soru ile anket tamamlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the cognitive and psychological factors affecting the decision-making processes of cryptocurrency investors. Understanding how investors interact with factors such as focus, verification, professional deformation, selectivity in perception, familiarity, trap option and extreme option will help us better understand the psychological dynamics underlying investment strategies and decisions. The main mass of the study is composed of investors who trade in the cryptocurrency market in Türkiye. Since millions of people in Türkiye are continuing their cryptocurrency investments, it is not possible to reach all people in a limited time. In the study, it is thought that the researcher's fairly wide investor circle, especially Istanbul-Ankara-Izmir, who have been investing in the market for a long time, provided that their identities remain hidden, will best represent the main mass of cryptocurrency investors. For this reason, 400 people were selected as the sample of the study from bilateral relations, especially in three major provinces. Investors whose weight resides in large cities have not clearly shared their portfolio sizes. When asked to be placed on a certain scale, close to half of those surveyed did not want to share their crypto wallet information. However, it has been clarified that the minimum portfolio size is 200.000 TL and above. In the study, face-to-face, online, interviews were provided using all facilities and the average of interviews was at 40 min levels. The negotiations started on 31.05.2023 and lasted for about 4 months. The number of samples was studied by a team from the field in order to perform the survey with more than one person at the same time due to the fact that the survey is one of the open-ended questions. 55 Questions were asked in the study. Immediately after the questions such as age, gender, duration of presence in the market, general questions about investment were started. After the general questions asked about cryptocurrency, 7 open-ended questions were asked about loss avoidance. Then, 5 multiple choice questions were asked to measure the Dunning Kruger effect. In Group D, 7 open-ended questions are aimed at Expectation Theory. In group E, there are open-ended questions for cryptocurrency investors that measure concepts such as belief, verification, fixed-mindedness, superstition, herd effect, superstition, loyalty, and the need for social proof. 6 open-ended questions were asked in group F and questions measuring“Afterness Effect, Telescope Effect, Cryptonnesis, Self-interest from Success, Backward Looking Error, Selective Memory”were posed. The survey was completed with 7 open-ended questions measuring concepts such as focus, verification, professional deformation, selectivity in perception, familiarity, trap option and extreme option for cryptocurrency investors in group G, the last group.
Benzer Tezler
- Disposition bias for different investor categories in Borsa Istanbul
Borsa İstanbul'da farklı yatırımcı grupları için eğilim yanlılığı
EVRİM HİLAL KAHYA
Doktora
İngilizce
2022
Maliyeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CUMHUR ENİS EKİNCİ
- Cryptocurrency investment decisions and behavioral bias effect
Kripto para yatırım kararları ve davranışsal yanılgıların etkisi
NİLAY YANARDAĞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Ekonomiİstanbul Bilgi ÜniversitesiFinansal Ekonomi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENDER DEMİR
- Kripto para piyasalarında sürü davranışının analizi
Analysis of herd behaviour in crypto currency markets
AYLİN HANCI
- Kripto para yatırımcılarının kararlarında rol oynayan unsurlar
Factors that play a role in the decisions of cryptocurrency investors
ASLI BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiAydın Adnan Menderes Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UMUT EVLİMOĞLU
- Herding behavior in cryptocurrency markets during coronavirus pandemic
Koronavirüs salgını sırasında kripto para piyasalarındaki sürü davranışı
ARDA SAĞLAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İşletmeDokuz Eylül Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR EVRİM MANDACI