Geri Dön

Kronik obstrüktif akciğer hastalığında yaşam kalitesi ve ilaç uyumunu değerlendirilmesi

Evaluation of quality of life and medication compliance in chronic obstructive pulmonary disease

  1. Tez No: 846711
  2. Yazar: AHMET SERDAR ATÇI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. DURSUN BARUT
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Kronik obstrüktif akciğer hastalığı, KOAH, yaşam kalitesi, ilaç uyumu, Chronic obstructive pulmonary disease, COPD, Quality of life, Medication adherence
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Harran Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 67

Özet

Amaç: Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) solunum sistemi hastalıklarının başlıcalarındandır. KOAH morbidite, mortalitesi olan ve tedavisi uzun süre devam eden yaşam kalitesini önemli derecede olumsuz etkileyen akciğer hastalığıdır. Çalışmamız, KOAH'da yaşam kalitesi ve ilaç uyumu arasındaki ilişkiyi inceleyerek hastalık yönetimine katkı sağlamayı amaçlamıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya Mart 2023-Temmuz 2023 tarihleri arasında Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi polikliniklerine başvuran 18 yaş üzeri KOAH tanılı hastalardan çalışmaya katılmayı kabul edenler dahil edildi. Gönüllülere yüz yüze sosyodemografik ve hastalık bilgilerini içeren form, EQ 5D 5L yaşam kalitesi ölçeği ve İlaç Uyum Bildirim Ölçeği (İUBÖ) uygulandı. Bulgular: Araştırmaya toplam 120 kişi katılmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 59 olup, %86,7'si erkek, %91,7'si evli, %25'i emekliydi. Eğitim durumu sorgulandığında %73,3'ü ilkokul mezunu ya da okuryazar seviyesinde idi. Beden Kitle Endeksi ortalaması 28,5, sigara kullanımı %59,2 ve toplam sigara paket yıl ortalama 35,15 olarak görülmüştür. İUBÖ puan ortalaması 19,68±3,92 idi. Sosyodemografik veriler ile İUBÖ puanları arasında anlamlı bir fark saptanmadı. İlaç uyumuna ilaç türü sayısı ortalaması, ilaç türünün 4 ve üzeri olması, günlük ilaç kullanım sıklığı ve nebül kullanımı olumlu etkilediği görülmüştür. EQ 5D 5L yaşam kalitesi indeks puanı 0,48±0,28, EQ VAS(visual analog scala) puanı 57,1±18,5 idi. Yaşam kalitesini erkek cinsiyet, çalışıyor olmak, lise ve üzeri eğitim seviyesi, obez olmamak, çekirdek ailede yaşamak, bki düşüklüğü, alevlenme nedeni ile hastane yatışının olmaması, ek hastalık olmaması, günlük bir kez ilaç kullanımı olması olumlu yönde etkilemekteydi. Yaşam kalitesi ile KOAH tanı yılı ve kullanılan ilaç türü sayısı arasında negatif yönde düşük kuvvette ilişki görülmüştür. Sonuçlar: Hastaların yaşı ve hastalık süreci arttıkça tedaviye uyum ve göreceli sağlık durumunun azaldığı, eğitim durumunun da yaşam kalitesini olumlu etkilediği görülmüştür. İlaç uyumu ile yaşam kalitesi arasında bir ilişki bulunamamıştır. Erken tanı için hastalık farkındalığı oluşturarak erken teşhisin yaşam kalitesindeki ve morbidite üzerindeki öneminin ön plana çıkarılması önerilir.

Özet (Çeviri)

Aim: Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is one of the main respiratory system diseases. COPD is a lung disease with morbidity, mortality and long-term treatment, which significantly affects the quality of life. Our study aimed to contribute to disease management by examining the relationship between quality of life and drug compliance in COPD. Materials and Methods: Patients diagnosed with COPD over the age of 18 who applied to the outpatient clinics of Harran University Medical Faculty Hospital between March 2023 and July 2023 were included in the study. The form containing sociodemographic and disease information, the EQ 5D 5L quality of life scale and the Medication Adherence Report Scale (MARS) were administered to the volunteers face to face. Results: A total of 120 people participated in the research. The average age of the participants was 59, 86.7% were male, 91.7% were married, and 25% were retired. When their education status was questioned, 73.3% were primary school graduates or literate. The average Body Mass Index was 28.5, smoking was 59.2% and the average total cigarette pack years was 35.15. The mean IUBS score was 19.68±3.92. No significant difference was detected between sociodemographic data and IUBS scores. It has been observed that the average number of drug types, 4 or more drug types, daily drug use frequency and nebule use have a positive effect on drug compliance. EQ 5D 5L quality of life index score was 0.48±0.28, EQ VAS (visual analog scale) score was 57.1±18.5. Quality of life was positively affected by male gender, being employed, high school education level or above, not being obese, living in a nuclear family, low BMI, no hospitalization due to exacerbation, no comorbidities, and using medication once a day. A low-strength negative relationship was observed between quality of life and the year of COPD diagnosis and the number of medication types used. Results: It has been observed that as patients' age and disease process increase, compliance with treatment and relative health status decrease, and educational status also positively affects the quality of life. No relationship was found between medication adherence and quality of life. It is recommended to highlight the importance of early diagnosis on quality of life and morbidity by creating disease awareness for early diagnosis.

Benzer Tezler

  1. Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning

    Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini

    ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADEM TEKEREK

  2. Kronik obstrüktif akciğer hastalığının maliyetinin ve yaşam kalitesinin belirlenmesi: Bitlis ili örneği

    Determination of cost and quality of life of chronic obstructive pulmonary disease: The case of bitlis province

    BURAK SAYAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sağlık Kurumları YönetimiAnkara Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL AĞIRBAŞ

  3. Kronik obstrüktif akciğer hastalarında dispne algısı ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

    Evaluation of quality of life measures and dyspnea perception in chronic obstructive pulmonary diseases

    CANAN ARSLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HemşirelikTrakya Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    PROF. SERAP ÜNSAR

  4. Kronik obstrüktif akciğer hastalığında formoterol, teofilin ve bu ilaçların kombine kullanımının solunum fonksiyonlarına, egzersiz toleransına ve yaşam kalitesine etkilerinin karşılaştırılması

    The comparison of effects to pulmonary functions, exercise tolerance and quality of life in use of formoterol, theophylline and both of them combination in copd

    SUAT KİRİŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Göğüs HastalıklarıAtatürk Üniversitesi

    Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ARZU MİRİCİ

  5. Kronik obstrüktif akciğer hastalığında verilen sağlık eğitimi ve pulmoner rehabilitasyonun yaşam kalitesi ve solunum fonksiyonlarına etkisi

    The impact of health education and pulmonary rehabilitation given to the patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD) on the quality of life and breathing functions

    ALEV ELÇİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Göğüs HastalıklarıGaziantep Üniversitesi

    YRD. DOÇ. DR. NİMET OVAYOLU

    YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELBEK