Troas Bölgesi'nde Kybele Kültü
The Cult of Cybele in the Troas Region
- Tez No: 847869
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN YAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 170
Özet
Bu çalışmada Troas Bölgesi'ndeki Kybele Kültü ele alınmıştır. İlk olarak MÖ 1. binyıl 'da, Orta Anadolu'ya hükmeden Phrygia'da ortaya çıktığı anlaşılan kültün, MÖ 6. yy dolaylarında -Batı Anadolu ile eş zamanlı olarak- Troas Bölgesi'ne geçtiği anlaşılmaktadır. Bu kapsamda bölgedeki Bayramiç, Çan yerleşimleri ile Abydos, Assos, Gargara, Gergis, Kebrene, Kolonai, Lampsakos, Tenedos, Ilion antik kentleri ile çevrelerinden ele geçen Kybele eser buluntuları ve açık hava kutsal alanları değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda Kybele'nin bölgede belirtildiği gibi Arkaik Dönem'den (MÖ 700-490/80) itibaren tapınım gördüğü ve de özellikle Hellenistik Dönem'de (MÖ 330/320-30) bu tapınımın yoğunlaştığı arkeolojik malzemelerin artışı ile de kanıtlanmaktadır. Kültün bölgedeki varlığının Roma Dönemi'nde de devam ettiği görülür. Tanrıça'dan bahseden çeşitli antik kaynak ve eserlerden parçalar da, Troas Bölgesi'ndeki Kybele kültünün önemli bir yere sahip olduğunu destekler niteliktedir. Bu kaynaklarda özellikle“İda Dağı”ve İlion'un Tanrıça ile özdeşleştiği ve bölgede“kentin koruyucusu”sıfatıyla da tapınım gördüğü anlaşılmaktadır. Özellikle İlion'da Helenistik Dönem'e ait çok sayıda adak veya sunu malzemesi ele geçmiştir ve bu buluntuların bireysel tapınım ile ilişkili olarak evlerde de kullanıldığı tahmin edilmektedir. Assos, Tenedos, Kolonai, Kebrene, Abydos'da ise ölü kültüne yönelik mezar hediyesi olarak kullanıldığı anlaşılan Kybele figürinleri ele geçmiştir. Bölgede, Batı Anadolu'daki diğer Antik kentlerle benzer bir ikonografi ve kült tapınım geleneğinin olduğu da anlaşılır. Bölgede Tanrıça'ya“İda'lı Büyük Ana”veya“Dağların Anası”olarak seslenilmesi ise bir Phryg özelliği olarak“kutsal dağ”olgusunu yansıtmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, the Cult of Kybele in the Troas Region is discussed. It is understood that the cult, which first appeared in Phrygia in the 1st millennium BC, which ruled Central Anatolia, passed to the Troas Region -simultaneously with Western Anatolia- around the 6th century BC. In this context, Bayramiç, Çan settlements in the region, with the ancient cities of Abydos, Assos, Gargara, Gergis, Kebrene, Kolonai, Lampsakos, Tenedos, Ilion with their surroundings and Kybele artifact finds and open-air sacret areas in this regions were evaluated. As a result of this evaluation, as mentioned before that Cybele has been worshiped in the region since the Archaic Period (MÖ 700-490/80) and it is also proven by the increase in archaeological materials that this worship intensified, especially in the Hellenistic Period (330/320-30 BC). It is seen that the presence of the cult in the region continued in the Roman Period. Various ancient sources and fragments of works that mention the goddess also support that the Kybele cult is in the Troas Region has an important place. In these sources, it is understood that especially“Mount Ida”and Ilion were identified with the Goddess and that she was also worshiped in the region as the“protector of the city”. Especially in Ilion, many votive or presentation materials from the Hellenistic Period were get hold of, and it is estimated that these were also used in homes in relation to individual worship. Cybele figurines, it is understood that used as grave gifts for the cult of the dead, were found in Assos, Tenedos, Kolonai, Kebrene and Abydos. It is also understood that the region has a similar iconography and cult worship tradition as other ancient cities in Western Anatolia has. In the region, the goddess is called as a“Great Mother from Ida”or as a“Mother of the Mountains”, reflects the phenomenon of the“sacred mountain”as a Phrygian feature.
Benzer Tezler
- 1985-2006 yılları arasında Assos kazılarından ele geçen mitolojik tasvirli terrakottalar
Mythological depicted terracottas which were recovered in the excavation of Assos between 1985 and 2006
ZEYNEP ÖZGÜ ÇELİKEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURETTİN ARSLAN
- Troas Bölgesi'nde antik kalıntılar ışığında şehir ve şehircilik süreci
In the light of ancient ruins in the Region of Troas, in this urban and urbanism process
KADİR AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. GÖKSEL SAZCI
- Troas Bölgesi'nde Aphrodite
Aphrodite in the Troad region
AYLA ÖMEROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN YAMAN
- Troas bölgesi arkaik ve klasik dönem mimari terrakottaları
Archaic and classical architectural terracottas from the Troad
RESMİYE BÜŞRA AY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN TAKAOĞLU
- Çanakkale Işıldak Tepealtı'nda kısmen sualtında bulunan tarih öncesi yerleşim incelemeleri
Research on partly submerged prehistoric settlement at Çanakkale Işılldak Tepealtı
MEHMET CAN ÜSTÜNEL