Toplumun afete ve acil durumlara hazırlık düzeyini etkileyen faktörlerin incelenmesi: Amasya ili örneği
Examining the factors affecting the preparedness of society for disasters and emergency situations: The case of Amasya
- Tez No: 848215
- Danışmanlar: PROF. DR. TARIK TUNCAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 317
Özet
Türkiye yaşadığı afet deneyimleri, coğrafi konumundan kaynaklı riskleri ve tehlikeleri açısından değerlendirildiğinde afete hazırlık çalışmalarına en fazla önem vermesi gereken ülkelerin başında gelmektedir. Bu çalışmaların başarısında kritik rolü olan toplumun hazırlık düzeyi toplumun afetlere karşı ne kadar dirençli olduğunun göstergesidir. Bu nedenle bu araştırmada toplumun afete ve acil durumları hazırlık düzeyini etkileyen faktörlerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın yöntemi karma yöntemdir. Nicel olarak kurgulanan boyutta Sağlık İnanç Modeli'ne Dayalı Acil Durumlara/Afetlere Bireysel Hazırlık Ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan soru kâğıdı uygulanmıştır. Nitel boyutunda ise yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutu için Amasya ili merkezde yaşayan 300 katılımcıya ölçek ve soru kağıdı uygulanmış, nitel boyutu için ise Amasya ilinde afete hazırlık çalışmalarını yürüten yönetici ve uzmanlardan oluşan 24 katılımcı ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Araştırmanın nicel verileri SPSS 23.0 for Windows, nitel verileri ise Maxquda 2023 programından yararlanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutuna yönelik sonuçları Katılımcıların Sağlık İnanç Modeli 'ne Dayalı Acil Durumlara/Afetlere Bireysel Hazırlık Ölçeği Puanı açısından değerlendirildiğinde genel ölçek puanının ortalama altında kaldığı görülmektedir. Bu da afete hazırlık düzeylerinin düşük olduğunu göstermektedir. Araştırmada katılımcıların hazırlık düzeyini etkileyen nicel sonuçlara bakıldığında cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, katılımcıların özellikleri(kadın, erkek, çocuk, yaşlı, engelli olma durumu)nin hazırlık düzeyini etkileyen faktörlerden bazıları olduğu görülmektedir. Nitel araştırma sonuçları ise paydaşların gözünden kurumsal afete hazırlık çalışmaları, paydaşların bireysel hazırlıkları ve Amasya, paydaşların gözünden afete hazırlığı etkileyen olumlu faktörler, afete hazırlığın önündeki engeller ve politika önerileri olmak üzere dört ana temada değerlendirilmektedir. Araştırma sonuçlarına göre toplumun afete hazırlık düzeyini etkileyen pek çok farklı faktörün olduğu görülmektedir. Buna göre bu araştırmada afete hazırlık çalışmalarında yerel düzey afete hazırlık çalışmalarına vurgu yapılarak afete hazırlık çalışmalarına yeni bir bakış açısıyla tüm unsurları içeren bütüncül bir model önerisinde bulunulmuştur. Bu model ile alanda yerelden başlayarak afet risklerinin azaltılması, toplumun dirençliliğinin sağlanması ve afete hazırlık çalışmalarında dönüşüm yaşanmasına katkı sağlaması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
When Turkey is evaluated in terms of its disaster experiences, risks and dangers arising from its geographical location, it is one of the countries that should give the most importance to disaster preparedness activities. The preparedness level of the society, which plays a critical role in the success of these studies, is an indicator of how resilient the society is to disasters. Therefore, this research aims to examine the factors affecting the preparedness level of the society for disasters and emergencies. The method of the research is mixed method. In the quantitative dimension, the Individual Preparedness for Emergencies/Disasters Scale Based on the Health Belief Model and the questionnaire prepared by the researcher were applied. In the qualitative dimension, a semi-structured interview form was used. For the quantitative dimension of the research, a scale and questionnaire were applied to 300 participants living in the center of Amasya province, and for the qualitative dimension, in-depth interviews were held with 24 participants consisting of managers and experts who carried out disaster preparedness studies in Amasya province. The quantitative data of the research were analyzed using SPSS 23.0 for Windows, and the qualitative data were analyzed using the Maxquda 2023 program. When the results of the quantitative dimension of the research are evaluated in terms of the Participants' Individual Preparedness for Emergencies/Disasters Scale Score Based on the Health Belief Model, it is seen that the general scale score is below the average. This shows that disaster preparedness levels are low. Looking at the quantitative results affecting the preparation level of the participants in the study, it is seen that gender, age, marital status, educational status, characteristics of the participants (women, men, children, elderly, disabled status) are some of the factors affecting the preparation level. Qualitative research results are evaluated under four main themes: institutional disaster preparedness efforts from the stakeholders' perspective, individual preparations of the stakeholders and Amasya, positive factors affecting disaster preparedness from the stakeholders' perspective, obstacles to disaster preparedness and policy recommendations. According to the research results, it is seen that there are many different factors affecting the disaster preparedness level of the society. Accordingly, in this research, a holistic model that includes all elements with a new perspective on disaster preparedness studies has been proposed by emphasizing local level disaster preparedness studies. It is expected that this model will contribute to reducing disaster risks starting from the local level, ensuring the resilience of the society and transforming disaster preparedness efforts.
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinin acil durumlara ve afetlere hazırlıklarının değerlendirilmesi
Evaluation of university students' preparedness for emergency and disasters
ŞENGÜL AZAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Halk SağlığıFırat ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EDİBE PİRİNÇCİ
- Kültür varlıkları ve müzelerde afet ve acil durumlara hazırlık: İstanbul ili örneği
Preparation for disaster and emergency situations in cultural assets and museums: The sample of Istanbul province
EMRE TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiGümüşhane ÜniversitesiAfet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEDAT BOSTAN
- Afet ve acil durum hakkında bilgi, tutum ve davranışların değerlendirilmesi: Sakarya ve Konya ili örneği
Evaluation of knowledge attitude and behavior regarding disaster and emergency: Example of Sakarya and Konya
EMRE KİRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sağlık Kurumları YönetimiGümüşhane ÜniversitesiAfet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TAŞKIN KILIÇ
- Afet yönetiminde ikincil travmatik stresin SAR Arama Kurtarma Gönüllüleri üzerindeki etkisi
The effect of secondary traumatic stress on SAR Search and Rescue Volunteers in disaster management
ŞEYMANUR ERDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiAcil Durum ve Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEYHAN KAHYA
- Olağanüstü durumlarda hastane yönetimi
Hospital management at extraordinary situations
SAMET DİNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları Yönetimiİstanbul Medipol ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDA KUMRU